Valery Feigin'in çeşitli ülkelerde yaptığı araştırmada ortaya çıkan epidemiyolojik veriler her 100 inmeden 30'unun nedeninin hava kirliliği olduğunu, bu nedenle beyin sağlığı için dünya çapında hava kirliliğini önleyici eylem planları yapılması gerektiğini ortaya çıkardı.
Türk Nöroloji Derneği Başkanı ve Selçuk Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı Başkanı Şerefnur Öztürk, beyin sağlığıyla ilgili problemlerin çeşitli risk faktörleriyle artış gösterdiğini söyledi.
"Kirli havayla hastalık oranlarının arttığı ortaya çıktı"
Kişilerin yaşıyla birlikte hem değiştirilemeyecek hem de değiştirilebilir faktörlerle beyin sağlığına risk oluşturan problemlerin hekimlerce araştırıldığını belirten Öztürk, şöyle devam etti:
"Bu faktörlerin bir kısmını engelleyebiliyor, bir kısmını ise engelleyemiyoruz. Son bilimsel raporlar gösterdi ki hava kirliliği beyin sağlığını çok ciddi düzeyde etkiliyor. Örneğin serebrovasküler hastalıklar, beyin damar hastalıkları, kirli havadan en fazla etkilenen hastalıklar. Beyin damar hastalıklarının, inmelerin yüzde 30'u kirli hava nedeniyle ortaya çıkıyor. Bu son derece ciddi bir rakam. Özellikle beyni etkileyen dejeneratif hastalıklar, alzaymır, parkinson ve beyin sağlığını etkileyen diğer hastalıkların kirli havadan etkilendiği, kirli hava ile hastalık oranlarının arttığı ortaya çıktı. Bu değiştirilebilir bir faktör olarak aslında çok ciddiye alınması gereken bir durum."
Hava kirliliğinin hem insan eliyle hem de doğal yollarla ortaya çıktığını dile getiren Öztürk, "Kullanılan yakıt türleri, özellikle fosil yakıtlar havayı ciddi oranda kirletiyor. Bu kirli hava partikülleri damarlar üzerinde, beyni de etkileyerek sürekli bir reaksiyon oluşturuyor, beyin ve damarlar, sağlıklı durumlarını koruyamıyor" diye konuştu.
Öztürk, akciğer hastalıklarında hava kirliliğinin oluşturduğu riskleri herkesin bildiğini ancak beyin sağlığı konusunda henüz böyle bir duyarlılığın oluşmadığını vurguladı.
"Dünyayla paralel şekilde bu önlemleri almalıyız"
Hem bireylere hem de devlete hava kirliliğini önlemeye dair ciddi sorumluluklar düştüğüne dikkat çeken Öztürk, şunları söyledi:
"Havamızı kirletecek yaklaşımlardan kaçınılması ve daha sağlıklı enerji türlerinin kullanılması gerekiyor. Kirlenmeyi giderecek, trafik ve diğer araçların kullanımı nedeniyle oluşan kirlilikleri giderici, şehir ve çevre düzenlemesini de içeren önlemler alınmalı. Dünyayla paralel şekilde bu önlemleri almalıyız. Dünya Nöroloji Federasyonunun çağrısına biz de Türk Nöroloji Derneği olarak destek veriyoruz ve 'Beyin sağlığı için temiz hava.' diyoruz. 188 ülkenin verilerinin kullanıldığı, inmeye neden olan faktörlerin araştırıldığı büyük bir çalışmada ortaya konulan bir gerçektir ki inmelerin yüzde 30'una hava kirliliği neden oluyor."
"İnme ülkemizde çok yaygın bir hastalık"
Öztürk, beyin damarlarının hava kirliliğinden ciddi şekilde etkilendiğini ve ortaya geri dönüşü mümkün olmayan sonuçlar çıkabileceğini anlattı:
"İnme hem ülkemizde hem dünyada son derece önemli, çok yaygın bir hastalık. En fazla ölüme neden olan, kişiyi en fazla fonksiyonlarından ayıran, sakatlığa neden olan bir durum. Bu durumun yüzde 30 nedenini oluşturan bir faktör olarak hava kirliliğinin gerçekten dikkate alınması gerekiyor. İnme geçirdikten sonra hastanın da yakınlarının da hayatı değişiyor. Sağlık yükü ve maliyeti artıyor. Daha sağlıklı enerji türlerini seçmek zorundayız. Çevremize negatif etkisi olacak kimyasallardan, katkı maddelerinden, çevreyi kirletecek ürünlerin kullanımından uzak durmalıyız."
Kaynak: AA
5.1ºC
Ankara
