ABD Afganistan'da yüz milyarlarca doları nasıl çöpe attı?
CNN International, Reuters, AP
CNN televizyonunun haberine göre ABD’nin Afganistan’da milyarlarca dolarlık harcaması dolandırıcılık, israf ve görevi suistimal ile uçup gitti. Afganistan Yeniden Yapılanma Özel Müfettişliği (SIGAR) raporlarına dayandırılan haberde bazı harcamalar kalem kalem sıralandı.
Aşağıdakiler, CNN tarafından yıllar içinde derlenen, tanımlayıcı ayrıntılardan arındırılmış 10 dikkate değer harcamadan oluşuyor.
2
Tarakhil enerji santrali
Tarakhil enerji santrali, Özbekistan`dan gelen elektrik arzının tehlikeye girmesi durumunda başkent için yedek jeneratör olarak 2007 yılında devreye alındı.
3
Tarakhil enerji santrali
Geniş yapı, bir mühendislik devi tarafından sağlanan dizel yakıtlı türbinlerle çalışıyordu. Ancak bir sorun vardı; Afganistan`ın kendi dizel kaynağı yetersizdi ve yakıt kamyonla gönderilmek zorundaydı. Bu da tesisi işletmek için çok pahalı hale getirdi.
4
Tarakhil enerji santrali
Tesisin inşası 335 milyon dolara mal oldu ve tahmini yıllık yakıt maliyeti 245 milyon dolardı. Afgan hükümetinin yakıtı karşılayamadığı için, tesisi en iyi ihtimalle sadece yüzde 2,2 kapasitede kullandığı açıklandı.
5
Hurdaya çıkan kargo uçakları
Afganistan`ın acemi hava kuvvetlerinin kargo uçaklarına ihtiyacı vardı. 2008`de Pentagon, zorlu pistlere kalkış ve iniş yapmak için tasarlanmış İtalyan tasarımı bir uçak olan G222`yi seçti.
6
Hurdaya çıkan kargo uçakları
Satın almanın başlamasından altı yıl sonra, Afganistan`a teslim edilen 16 uçak 40 bin 257 dolara hurdaya çıkarılarak satıldı. Projenin maliyeti ise 549 milyon dolardı.
7
Çölde 36 milyon dolarlık Deniz Kuvvetleri Karargahı
2010 yılında, Deniz Piyadeleri Afganistan`ın en ölümcül bölgesi olan Helmand`da asker sayılarını artırdı. Bölgede kurulan 64 bin metrekarelik bu kontrol merkezi 36 milyon dolara mal oldu ama hiç kullanılmadı .
8
Afganistan`a orman desenli kamuflaj
2007`de Afgan ordusu için yeni üniformalar sipariş ediliyordu. Afgan savunma bakanı Wardak, Kanadalı HyperStealth şirketinden nadir bir kamuflaj deseni olan "Spec4ce Forest" istediğini söyledi.
9
Afganistan`ın sadece yüzde 2`si ormanla kaplı
Her biri 43-80 dolara mal olan toplam 1,3 milyon set sipariş edildi. Üniformalar sahada hiçbir zaman test edilmedi veya değerlendirilmedi ve Afganistan genelinde sadece yüzde 2.1`lik orman örtüsü var. Üniformalar 28 milyon dolara mal oldu.
10
Afyon üretimiyle mücadele için günlük 1,5 milyon dolar
ABD, narkotikle mücadele programlarına günde 1,5 milyon dolar harcadı. Son SIGAR raporuna göre, afyon üretimi 2020`de bir önceki yıla göre yüzde 37 arttı. Bu, 1994`te kayıtların başlamasından bu yana üçüncü en yüksek verimdi.
11
Tamamlanmamış bir yolda 249 milyon dolar
Afganistan çevresindeki geniş bir çevre yolu, milyarlarca dolarlık bir bütçeyle hibe edildi. Qeysar ve Laman kasabaları arasındaki 233 kilometrelik bir bölüm için müteahhitlere 249 milyon dolar dağıtıldı ancak yolun yalnızca yüzde 15`i inşa edildi.
12
85 milyon dolarlık hiç açılmamış otel
ABD hükümetinin 85 milyon dolar kredi sağladığı otel Kabil`deki ABD Büyükelçiliği`nin yanında hizmete girecekti ancak otel tamamlanamadı ve yapılmış olan kısmı kullanılamaz hale geldi.
13
Lüks villalara 150 milyon dolar
Bir benzin istasyonu inşa etmek için 43 milyon dolar harcayan Savunma Bakanlığı ofisi, 2010 ve 2014 yılları arasında Afganistan`da özel güvenlikli lüks özel villalara 150 milyon dolar harcadı.
14
"İsraf, dolandırıcılık, suistimal" nedeniyle en az 19 milyar dolar kaybedildi
Ekim 2020`de açıklanan bir raporda 2002`den bu yana tahsis edilen 134 milyar doların en az 19 milyar doları israf, dolandırıcılık, suistimal nedeniyle kaybedildi.
