Asteroidin Dünya'ya çaprma ihtimali artıyor: Elimizde hangi seçenekler var?

NASA, yeni keşfedilen asteroidin 22 Aralık 2032’de Dünya’ya çarpma olasılığının yüzde 3,1’e yükseldiğini duyurdu. Bu, modern tahminler arasında büyük bir göktaşının çarpma ihtimaline yönelik kaydedilen en yüksek oran olarak değerlendiriliyor.

Avrupa Uzay Ajansı (ESA) Gezegen Savunma Ofisi Başkanı Richard Moissl, "Paniğe kapılmayın" uyarısında bulundu. Moissl, elde edilen veriler arttıkça çarpma ihtimalinin bir süre yükselmesini, ardından ise sıfıra düşmesini beklediklerini ifade etti.

Ancak bu düşük olasılığın gerçekleşmesi durumunda bile insanlığın çaresiz olmadığını vurgulayan Moissl, 2024 YR4 adı verilen asteroidi etkisiz hale getirmek için kullanılabilecek bazı yöntemleri açıkladı.

Bugüne kadar uygulanan tek gezegen savunma stratejisi, bir uzay aracını doğrudan bir asteroide çarptırmak oldu. 2022 yılında NASA’nın Çift Asteroid Yönlendirme Testi (DART) kapsamında bir uzay aracı, Dimorphos isimli 160 metre çapındaki asteroide kasten çarptırılarak yörüngesi başarıyla değiştirildi.

Alternatif bir yöntem olarak "yerçekimi traktörü" adı verilen bir sistem öneriliyor. Bu yöntemde, büyük bir uzay aracı asteroide yaklaşarak doğrudan temas etmeden kütleçekim gücüyle yönünü değiştirmeye çalışıyor. Bir diğer seçenek ise itici motorlarla donatılmış bir uzay aracının, asteroide sürekli iyon akışı uygulayarak yörüngesini değiştirmesi. Bilim insanları ayrıca asteroidin bir yüzeyini beyaza boyayarak yansıtıcılığını artırmayı ve bu sayede güneş ışınlarının etkisiyle zaman içinde yönünü değiştirmesini sağlamayı da değerlendiriyor. Ancak bu tür yöntemlerin etkili olabilmesi için asteroidin mümkün olduğunca erken tespit edilmesi gerekiyor.

Daha sert müdahale gerektiren bir senaryoda, asteroide nükleer bomba ile müdahale edilmesi düşünülüyor. Hollywood yapımı "Armageddon" filmindeki gibi nükleer başlıkların asteroidin içine yerleştirilerek patlatılması yerine, bir bombanın asteroidin yakınında infilak ettirilmesi planlanıyor. ABD’li araştırmacılar, laboratuvarda gerçekleştirdikleri deneylerde nükleer patlamanın yarattığı X-ışınlarının asteroidin yüzeyini buharlaştırarak yönünü değiştirebileceğini gösterdi. Ancak nükleer silahların uzaya gönderilmesiyle ilgili etik, siyasi ve yasal sorunlar nedeniyle bu seçenek son çare olarak değerlendiriliyor. Ayrıca, patlama sonrası asteroidin daha küçük ve kontrolsüz parçalara ayrılma riski bulunuyor.

Daha düşük risk içeren ancak benzer bir başka yöntem ise lazer kullanımı. Bir uzay aracından asteroidin yüzeyine yönlendirilen lazer ışınlarının yüzeyi buharlaştırarak yavaşça yönünü değiştirebileceği öngörülüyor. Laboratuvar testleri bu yöntemin teorik olarak mümkün olduğunu gösterse de uzmanlar şu an için daha öncelikli tekniklere odaklanıyor.

Uzmanlara göre, bu asteroidin yönünü değiştirmek mümkün olsa da bunun tüm gezegenin hızlı hareketine bağlı olduğu belirtiliyor. Son kararın ise hükümetler ve dünya liderleri tarafından verilmesi gerekiyor.

Eğer tüm savunma yöntemleri başarısız olursa, asteroidin çarpacağı bölge önceden belirlenerek halkın tahliye edilmesi gibi önlemler alınabilecek. ESA`dan Moissl, asteroidin bir "gezegen yok edici" olmadığını ancak bir şehri tehdit edebileceğini belirtti. "Yedi buçuk yıl, hazırlık yapmak için uzun bir süre" diyen Moissl, çarpma ihtimalinin yüzde 97 oranında düşük olduğunu bir kez daha hatırlattı.