Kalaşma dilinde yazılan tabletten dini ritüel çıktı

Anadolu`nun ilk medeniyetlerinden Hititlerin başkenti Hattuşa Ören Yeri`nde Alman Arkeoloji Enstitüsü`nden Prof. Dr. Andreas Schachner başkanlığında geçen yıl yapılan kazıda bulunan, üzerinde Hititçe ile Hint Avrupa Dil Grubu`na ait olduğu değerlendirilen, Kalaşma ülkesine ait ölü dilden metinlerin yer aldığı tabletle ilgili bilimsel çalışmalar sona erdi.

Yaklaşık 15 santimetre uzunluğunda, 8 santimetre genişliğindeki tablet, bilimsel incelemelerin tamamlanmasının ardından Boğazkale Müzesi`ne teslim edildi.

Hattuşa`daki bir Hitit binasında yüzeyi aşınmamış, üzerinde Hititçe ve sonradan Kalaşma dilinde yazıldığı tespit edilen metnin yer aldığı tablet, Boğazkale Müzesi`nin ikinci katında, diğer önemli tabletlerin yer aldığı vitrinde sergileniyor.

Prof. Dr. Andreas Schachner, AA muhabirine yaptığı açıklamada, müzenin benzersiz bir çivi yazılı tablet kazandığını söyledi. Tabletle birlikte 3 bin yıl önce kullanılan ve Anadolu`da henüz bilinmeyen Hint-Avrupa Dil Grubu`na ait bir dil tespit ettiklerini belirten Schachner, "Boğazkale`de bulunan 30 bine yakın çivi yazılı tablet arasında aslında bazen tek tük de olsa anlaşılmayan fragmanlar bulunuyor. Ancak bu tabletin özelliği, bir satırda Hititçe olarak yazılan girişin sonunda `Buradan itibaren Kalaşma dilinde oku` yazdığı için biz, bu dilin Anadolu`nun hangi bölgesine ait olduğunu çözebiliyoruz. Bu da çok önemli. Böylece milattan önce 2`nci bin yılda Anadolu`daki çok dillilik, çok kültürlülük mozaiğinin küçük bir parçasını yakalamış olduk" diye konuştu.

Tabletin üzerindeki Kalaşma diline ait bölümün çözüldüğünü aktaran Schachner, şunları kaydetti: "Milattan önce 2`nci bin yıla ait, bildiğimiz dillerle bu tabletteki dil arasındaki benzerlik ve farklılıklara bakarak, dil bilimci uzmanları tablet üzerindeki dili çözebildi. Metnin bir ritüel olduğu anlaşılıyor. Kalaşma`nın hava tanrısına bir çağrı yapıldığını ve o çağrıya olumlu cevap beklendiği anlaşılıyor. Cevap vermesi için de kurbanların verildiğini, girişteki Hititçe kısmından anlıyoruz."