Batman Üniversitesi, TÜBİTAK destekli "Petrol Kuyularındaki Ekipmanlarda Oluşan Olası Mekanik ve Elektrik Arızalarının Uzaktan Tespiti için Yapay Zeka Tabanlı Otomasyon Sisteminin Geliştirilmesi ve Uygulanması" projesi geliştirdi.
Batman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İdris Demir, Mühendislik Fakültesi birimindeki öğretim üyelerinin petrol kuyularındaki olası elektrik ve mekanik arızalarının henüz oluşmadan tespiti için yapay zeka tabanlı bir sistem geliştirdiğini söyledi.
"Kuyularda yıllık yüzde 20 petrol kaybı önlenecek"
Sistemin yalnızca petrol kuyuları için değil, su ve jeotermal kuyuları gibi diğer oluşumlarda da veri sağlayacak bir sistem olduğunu anlatan Demir, şöyle konuştu:
"Sistemin en büyük özelliklerinden biri de yerli ve milli olmasıdır. Bu yapılan yerli bir yazılım, teçhizat yerli unsurlardan oluşuyor. Tamamen ülkemizin öz kaynaklarıyla yapılan bir sistem. Sistem, öngörülen muhtemel üretim kayıplarının en az yüzde 20'sinin önüne geçebilmek ve bu sayede verimliliği artırabilmeyi amaçlıyor. Bu proje üniversitenin sadece Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile değil, diğer dış paydaşları ile de yapacağı kamu sanayi iş birliğinin de önünü açacaktır. Bunun için bu çalışmaları çok önemsiyor ve destekliyoruz."
Anlık arızaları tespit edecek
Proje yöneticisi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ömer Faruk Ertuğrul, 7 akademisyenin yaklaşık iki yıllık çalışmasının sonucunda projeyi tamamladıklarını vurguladı.
Proje kapsamında petrol üretim sistemlerinde olası arızaları daha meydana gelmeden önce öngörebilen ve anlık arızaları tespit eden Akıllı Petrol Takip Sistemi yaptıklarını belirten Ertuğrul, şunları söyledi:
"Sistemin yüzde 20 petrol üretim verimine katkı vermesini beklemekteyiz. Aynı zamanda oluşabilecek işçilik, arızadan kaynaklı donanım değişik maliyetlerini de minimize etmektedir. Bu sebeple bu projemiz etkin ve verimli bir sistem geliştirmeyi hedeflemiştir. Bunu yaparken çağın son teknolojilerinden faydalandık. Nesnelerin interneti ve yapay zeka temelli teknolojisiyle analiz edildi. Bu süreçte TPAO Genel Müdürlüğü ile Bölge Müdürlüğü katkılarıyla Batı Raman kampında bulunan BR-420 kuyusunda sistemimiz yaklaşık bir yıldır her türlü hava koşulunda test edildi ve başarılı bir şekilde çalıştığı gözlemlendi."
"Yerli ve milli bir sistem"
TPAO Batman Bölge Müdürü Mustafa Demir de geliştirilen sistemin yerli ve milli olmasının çok önemli olduğunu, projenin yapılacak çalışmalarla daha iyi bir seviyeye geleceğini anlattı.
Kuyularda stop hale geçtiği andan itibaren üretilemeyen petrol miktarlarının arıza kayıpları olarak tanımlandığını vurgulayan Demir, "Dolayısıyla bu sistemin yapay zeka ve kural tabanlı olması, işletilebilir anlamda olması bizler için önemlidir. Pompanın belirli yerlerine yerleştirilen sensörler ile kuyunun karakteristik özellikleri belirlenmekte, kuyuda meydana gelen reaksiyonlarla anlık veriler veri merkezimize iletilmektedir. Bu da kuyunun arıza durumuna geçmesini engellemektedir" dedi.