Parçalı Bulutlu 3.8ºC Ankara
  • Adana
  • Adıyaman
  • Afyonkarahisar
  • Ağrı
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Çorum
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Düzce
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Gümüşhane
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • İstanbul
  • İzmir
  • Kahramanmaraş
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kırşehir
  • Kilis
  • Kocaeli
  • Konya
  • Kütahya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Mersin
  • Muğla
  • Muş
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Şanlıurfa
  • Şırnak
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak
Bilim Teknoloji
AA 27.09.2023 23:23

Bilim insanları anti-maddenin gizemini çözmeye yaklaşıyor

Evrenin oluştuğu Büyük Patlama sırasında madde kadar olan ancak sonra "kayıplara karışan" karşıt maddenin (anti-madde), yer çekimi karşısında madde gibi hareket ettiği belirlendi.

Bilim insanları anti-maddenin gizemini çözmeye yaklaşıyor
[Fotoğraf: Sakkmesterke/Science Photo Library]

Bilim insanları, Büyük Patlamada eşit miktarda ortaya çıkan madde ve anti-maddenin birleşerek birbirini nötrleştirmesi ve sadece ışığın kalması gerekirken, anti-maddenin kaybolarak maddenin kalmasının nedenini anlamak için yıllardır madde ve karşıt maddenin benzerliklerini ve farklılıklarını araştırıyor.

İsviçre'deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi'nde (CERN) yapılan deneyler, anti-maddenin, Albert Einstein'ın ön gördüğü üzere aşağı doğru yani madde gibi hareket ettiğini gösterdi.

Deney

Maddedeki atomun çekirdeğinde proton ve onun yörüngesinde hareket eden elektronlar bulunurken, anti-maddedeki atomun çekirdeğinde ise negatif yüklü proton (antiproton) ve yörüngesinde pozitif elektronlar (pozitron) bulunuyor.

Bu kapsamda, çekirdeğinde bir antiproton, yörüngesinde ise bir pozitron yer alan antihidrojen atomlarının kullanıldığı araştırmada, evrende sadece saliseler süresince bir anlığına var olan karşıt madde, önce yavaşlatılarak kararlı ve dayanıklı bir forma dönüştürüldü.

Laboratuvardaki hızlandırıcılarda parçacıkların çarpıştırılmasıyla üretilen parçacıklar, karşıt madde laboratuvarına borular aracılığıyla ışık hızına yakın bir hızda ulaştı.

Araştırmacılar, bu hızda kontrol edemeyecekleri karşıt parçacıkları, yavaşlatmak için bir halkaya göndererek enerjilerini azalttı; daha sonra büyük bir mıknatısın içerisine gönderilen parçacıklar, burada binlerce antihidrojen atomu oluşturdu.

Antihidrojeni kıstıran mıknatısın manyetiği kapatıldığında, antihidrojen atomlarının hareket yönünü tespit eden sensörler, anti-maddenin aşağı doğru yani madde gibi hareket ettiğini gösterdi.

Bir sonraki adım hızı tespit etmek

Bilim insanlarının araştırmalarında bir sonraki adım, madde ile karşıt maddenin yer çekimi karşısında aynı hızda hareket edip etmediğini tespit etmek olacak.

Araştırmanın sonuçları Nature dergisinde yayımlandı.

Sıradaki Haber
Bakan Kacır: Gençlerimizin haberleşme ve bilgiye erişim imkanını artırıyoruz
Yükleniyor lütfen bekleyiniz