Son günlerde sosyal medyada sıkça görüyoruz, kullanıcılar yaşlı hallerini paylaşıyor. Bunu da Rusya menşeli FaceApp uygulamasıyla yapıyorlar. Wireless Lab şirketinin geliştirdiği uygulama, Türkiye’de de son günlerde yoğun bir şekilde indiriliyor. Uygulama, kullanıcıların fotoğraflarıyla oldukça gerçekçi dönüşümler yapıyor.
Daha yaşlı, daha genç, farklı efektler… Uygulamada kendinizi istediğiniz şekilde görebiliyorsunuz. Uygulama ücretsiz olsa da FaceApp Pro sürümüyle kullanıcılara reklamsız hizmet de sunuyor. 100 milyondan fazla indirilen uygulama hem anlık çekilen fotoğraflarla hem de telefonda bulunan görsellerle kullanıcılara farklı hallerini gösteriyor.
FaceApp verilerimizi mi paylaşıyor?
Buraya kadar her şey çok masum görünse de aslında durum biraz daha farklı. Uzmanlar, günümüzde ücretsiz uygulamalara şüpheyle yaklaşmanın kullanıcıların lehine olacağını söylüyor.
“Kullanıcı içeriğini ve bilgilerini FaceApp’ın parçası olduğu şirketlerle paylaşabiliriz. Ortaklar bu bilgileri, kendi servisleri ve kullanıcılara verdikleri hizmeti iyileştirmek için kullanabilir.”
Bu, uygulamanın, genellikle okumayı tercih etmediğimiz kullanıcı sözleşmesinde yer alan bir madde. Peki, bu madde nelere yol açabilir? Merak edilenleri Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi ve Dijital İletişim Araştırmacısı Doç. Dr. Ali Murat Kırık’a sorduk.
Kişilerin sizi telefon rehberine nasıl kaydettiğini gösteren GetContact uygulamasını örnek veren Doç. Dr. Kırık, “Kullanıcılar uygulamayı kurduğunda, rehber erişimine de izin veriyordu. Bu durum kişisel rehber bilgilerimizin uygulamayı kullananlar arasında paylaşılmasını sağlıyordu. Uygulamanın büyük veriyle olan ilişkisini irdelemekte yarar var.” diyor.
Uygulamanın asıl amacı nedir, veri toplamak mı?
Bilindiği üzere arama motorları, sosyal medya ve çeşitli uygulamalar aracılığıyla kullanıcı hareketleri işlenerek anlamlı verilere dönüştürülüyor ve bu veriler çeşitli amaçlarla kullanılıyor. Bu uygulamanın reklam amaçlı verileri kullandığı ve gizlilik ihlali yaptığı kullanıcı sözleşmesi incelendiğinde açık bir şekilde görülüyor. Kendi elimizle kendi görsellerimizi başkasının kullanımına açtığımız için, herhangi bir ortamda kendi fotoğrafımızı görebilmemiz son derece mümkün. Kişisel verilerin üçüncü şahıslarla paylaşılması da kullanıcıları adeta bir meta haline dönüştürüyor ve kişiselleştirilmiş reklamların hedefi durumuna itiyor.
Uygulama aslında 2 yıl önce çıktı. Neden yeniden gündeme oturdu sizce?
Sosyal ağlarda dönem dönem popüler olan bu tür uygulamalara şüpheci bir bakış açısıyla yaklaşmak oldukça önemli. Çünkü bu tarz uygulamalar adeta bir virüs gibi yayılıyor. FaceApp, 2017 yılında 95 farklı ülkede en fazla indirilen ücretsiz uygulama olması nedeniyle ön plana çıkmıştı. 2 yıl sonra bu uygulamanın tekrardan ön plana çıkmasında sosyal medyanın rolü oldukça büyük. Özellikle Türkiye’de ünlülerin kendi kişisel sosyal medya hesaplarından yaşlandırılmış hallerini paylaşması bu uygulamaya olan ilgiyi artırdı. Sosyal medyadaki özendirici yapı FaceApp’in hızlı bir şekilde yayılmasını tetikledi. Ünlüler belli bir kitleye sahip. Sosyal ağlarda bu isimleri rol model alan kullanıcılar da tıpkı onlar gibi uygulamayı kullanarak yaşlandırılmış hallerini paylaşmıştı. Domino taşı etkisi diyebiliriz. Sosyal medyada kimse kimseden geri kalmak istemediği için bu durum 2 yıl sonra tekrardan uygulamanın kullanımını yaygınlaştırdı ve merak duygusu ön plana çıkardı.
“Dijital iz ve güvenlik sorunlarını beraberinde getiriyor”
“Sosyal ağlarda bu tarz akımları ünlüler ortaya çıkarıyor” diyen Kırık, adece eğlence amaçlı bu fotoğrafların paylaşılmasının dijital iz ve güvenlik sorunlarını da beraberinde getirdiğini söylüyor.
Bir ara #10yearschallenge çıkmıştı. Onunla bir bağlantısı var mı?
2019 yılının başında çıkan sosyal medyadaki #10yearschallenge akımı ile FaceApp uygulamasının bazı benzer noktaları var. Bilindiği üzere, #10yearschallenge akımı ile Facebook'un yapay zeka sürecinin ciddi anlamda gelişim göstereceği, böylelikle kullanıcı profillerinin hızlı bir şekilde analizinin sağlanacağı, dolayısıyla sağlık ve sigorta şirketlerinin bireysel reklam gönderebileceği düşünülüyordu. Aynı durum FaceApp uygulaması için de geçerli. Hatta bir adım ötesinin meydana gelmesi olası. Gelişen teknoloji yüz tanıma sistemlerini ön plana çıkarıyor. Günümüzde nasıl parmak izi ve sesli tanıma özelliği önemliyse, gelecekte yüz tanıma onayı da bir o kadar önemli hale gelecek. Akıllı telefonların ekran kilidini açmak ve uygulamalara erişmek, internet bankacılığı faaliyetlerini gerçekleştirmek, sanal ortamlara giriş sağlamak için yüz tanıma sistemi aktif bir şekilde kullanılacak. “Dolayısıyla kişisel fotoğraflara erişim sağlansa bile bana bir zarar gelmez” düşüncesi çok da doğru değil.
8.3ºC
Ankara
