Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ), Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gökay Bayrak tarafından yürütülen, TÜBİTAK 1002 Hızlı Destek Programı kapsamında desteklenen projeyle, yenilenebilir enerji kaynaklarından oluşan sistemin elektrikli araç şarj istasyonlarının "akıllı şebeke" konseptine uygun çalışması sağlandı.
Üniversitenin Mimar Sinan Yerleşkesi'ne kurulan ve tüm elektrikli araçlarda kullanılabilecek sistem, elektrik şebekesinden bağımsız olarak araç şarjını mümkün hale getiriyor.
"Hibrit bir yapı oluşturmaya çalıştık"
Doç. Dr. Bayrak, lisans ve lisansüstü çalışmalar yürüttükleri üniversite laboratuvarında yenilenebilir enerji kaynaklarına ayrı bir önem verdiklerini söyledi.
Elektrikli araç şarj istasyonlarının sayılarının ilerleyen yıllarda önemli ölçüde artacağını vurgulayan Bayrak, şunları söyledi:
"2030 yılında elektrikli araç sayısının ülkemizde de 2 milyona yaklaşması bekleniyor. Dünya çapında da elektrikli araç sayısının 2025 sonunda toplam potansiyelde yüzde 25'in üzerine çıkacağı öngörülüyor. Proje kapsamında elektrikli araçların hızlı şarj olabileceği ve elektrik enerjisini yenilenebilir enerjiden de destek alarak güneş ve rüzgar enerjisini kullanarak sağlayabileceği hibrit bir yapı oluşturmaya çalıştık. Önümüzdeki yıllarda özellikle elektrikli araçların şarj olmasında şebekeye binecek bu yükün daha hafifletilmesinde ve 'akıllı şebeke' dediğimiz yani enerjisini bulunduğu yerde üretip bulunduğu yerde tüketme dediğimiz şebekeye uygun bir tasarım bir gerçekleştirmeye çalıştık."
Şarj istasyonu zorunluluğu
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının otopark yönetmeliğindeki değişikliğine değinen Bayrak, buna göre otoparklarda elektrikli araç şarj istasyonu bulundurulması gerektiğini aktardı.
Büyük otoparklarda elektrik şebekesinin şarj bakımından yeterli olmayacağını değerlendirdiklerini anlatan Bayrak, "Yerli ve milli yazılımlarımızla ve donanımsal çalışmalarımızla bunun enerji yönetimini akıllı şekilde yapay zeka temelli sürdürmeye çalışıyoruz. Sistemde iki elektrikli araç için yer yaptık, iki elektrikli araç şarj olabilecek şekilde. Çalışmalarımız daha çok elektrikli aracın daha hızlı şarj olması noktasında" dedi.
Bayrak, bir araştırma görevlisi ve 5 lisansüstü öğrenciyle çalışmalar yaptıkları istasyonda günlük zaman sınırlaması olmadan araçların şarj edilebileceğini söyledi.
"TOGG üretildiği zaman temiz enerjiyle şarj etmeyi dört gözle bekliyoruz"
Elektrikli araçların menzillerinin artırılmasına çalışıldığını dile getiren Bayrak, şunları söyledi:
"400-500 kilometrelik bir menzilde şehir içinde sürekli bir elektrikli araç şarj istasyonu bulamayacaksınız. Şehir dışındaki yerlerde de özellikle akaryakıt istasyonlarında iletim hatlarına uzaklık nedeniyle bunların bağlantı gibi problemleri olabilecek. Bu geliştirdiğimiz sistemle şebekeden bağımsız olarak istenilirse akü takviyesiyle elektrikli araçları şarj edecek tasarım da yapılabilir, her iki sistemi de çalışıyoruz. Kurduğumuz şarj istasyonu 'mod 3 tip 2' denilen soket yapısına uygun. İstasyonumuzda mevcut ticari araçların yüzde 85'inde kullanılan soket tipi mevcut. TOGG da üretildiği zaman temiz enerjiyle BTÜ olarak şarj etmeyi dört gözle bekliyoruz. En başta TOGG'a uyumlu olacak şekilde çalışmalarımıza devam ediyoruz."