'Fedai' sahaya çıkmak için gün sayıyor

Türk savunma sanayii şirketleri, drone kaynaklı tehditlerin kamikaze insansız hava aracı (İHA) kullanılarak etkisiz hale getirilmesine yönelik çözüm geliştiriyor.

HAVELSAN ve Transvaro tarafından geliştirilen drone tespit ve imha sistemi, MÜSİAD Ankara tarafından düzenlenen 3'üncü Askeri Radar ve Sınır Güvenliği Zirvesi'nde sergilendi.

"Maliyeti düşük droneların oluşturduğu tehdit her geçen gün artıyor"

HAVELSAN Komuta Kontrol Savunma Teknolojileri İş Geliştirme Müdürü Nezih Şişman yaptığı açıklamada, maliyeti düşük drone veya İHA'ların oluşturduğu tehdidin her geçen gün arttığını söyledi.

Bu konuda farklı firmaların ürettiği müstakil çözümler olduğunu, bu çözümlerin konumlandırıldığı yerde bir kullanıcı istediğini ve kendi içindeki algoritmalarla tespit, teşhis ve önleme yaptığını belirten Şişman, kendilerinin ise büyük yerleşkeler, büyük kritik tesisler, jandarma gibi dağınık yapıdaki kuvvet seviyesindeki organizasyonlar ya da Ankara gibi kritik birçok kurumun dağınık olarak bulunduğu yerlerin topyekun savunulmasına yönelik çalışma başlattıklarını söyledi.

Şişman, rafineri bölgesi Aliağa'yı prototip olarak aldıklarını, oradaki birtakım savunma planlamalarını göz önünde bulundurarak paydaş firmalarla entegrasyon çalışmasına giriştiklerini dile getirdi.

"Türkiye'de yapılmamış bir sonuca ulaşıyoruz"

HAVELSAN'ın geliştirdiği İHA'ların kontrol istasyonuna farklı yazılım algoritmaları ekleyerek, radar, elektro optik süit, karıştırma cihazları, RF dedektör gibi komponentleri de entegre ederek bir sistem bütünü oluşturmaya çalıştıklarına işaret eden Şişman, şöyle konuştu:

"Bu sayede farklı sensörleri kullanarak kaplama artırmak üzere birtakım çalışmalar yapmaya başladık. Günün sonunda bugüne kadar denenmemiş, Türkiye'de yapılmamış bir sonuca ulaşıyoruz. Merkezinde ağ destekli komuta kontrol sistemi, üreticisine bağımsız olmak kaydıyla farklı sistemlerin, silah ve sensörlerin entegrasyonun yapılabileceği yazılım ve bu yazılım sayesinde tehdidin tespit, teşhis ve analizinden sonra da uygun silahla bertaraf edilmesine yönelik her türlü algoritmaların konuşturulacağı yapay zeka destekli bir sistem öneriyoruz."

İHA veya İHA sürüsünü imha edecek

Projedeki paydaş firmanın drone tespit radarı, bunun elektro optik süiti, kumanda konsolları, tehdidi tespit etme ve bununla ilgili füzyon algoritmaları kullanma kabiliyetleri olduğuna dikkati çeken Şişman, HAVELSAN olarak ara kademeleri çıkarıp, bu tür komponentleri entegre bir sisteme taşıdıklarını bildirdi. Şişman, sistemin çalışma şekline ilişkin şunları kaydetti:

"Bir İHA yaklaştığında radarımız tespit ediyor, bunu elektro optik süite aktarıyor. Elektro optik süit kilitlenerek hedefi takip etmeye başlıyor. Bu arada komuta kontrol sistemimiz hedefi ve elektro optik sistemin görüntülerini de alarak kullanıcıya durumsal farkındalık sağlıyor. Sistemin yeni bir aile üyesi var, onunla ilgili de testler devam ediyor. Fedai adını verdiğimiz, yine paydaş firmamız Transvaro'nun testlerini halihazırda yapmış olduğu kamikaze İHA çözümü. Tespitlerden sonra komuta kontrol yazılımının yaptığı hesaplamalarla önleme geometrisi çıkarılıyor ve tehdidin önleme noktasına kamikaze İHA atılıyor. Kamikaze, hedef ve tanımlama bilgisi ile belli bir süre uçuyor ve görüntülü olarak hedefini taramaya başlıyor. Hedefini yakaladığı anda belli bir mesafeye yaklaştığında ki şu anda etkili mesafe 40 metre, harp başlığını patlatarak tek bir İHA ya da İHA sürüsünü bulunduğu noktada imha etme kabiliyetine sahip oluyor."

Sahaya çıkmak için gün sayıyor

Drone tehdidine karşı sinyal karıştırma gibi çözümlerin de kullanıldığına işaret eden Şişman, farklı yöntemler, hibrit uygulamalar kullanıldığında karıştırma cihazlarının etkisiz kalabildiğini, bu durumda da kamikaze İHA Fedai'den yararlanılmasının söz konusu olduğunu söyledi. Şişman, projede gelinen noktaya ilişkin şu bilgileri verdi:

"Bu sistemle tehdidi savunma hattımızın dışında bertaraf etmek üzere çalışmalarımıza devam ediyoruz. Şu anda yazılım ara yüzleri geliştiriliyor. Elektro optik süitle, radarla ilgili entegrasyonlar yapıldı. Bir prototip sistemin ara yüzleri şu anda geliştiriliyor, bitme aşamasında. Bununla ilgili bir konseptin doğrulanması çalışmamız olacak. Bunun önümüzdeki 1-2 ay içinde, en geç aralık ayının sonuna kadar tüm sistemin kabiliyetlerini, Fedai'yi atarak İHA'yı havada parçalamak da dahil olmak üzere, bir senaryo içinde tespitten başlayıp imhaya kadar giden sürecin demostrasyonunu yapacağız. Planladığımız faaliyet çok katılımlı kuvvetlerimiz, Savunma Sanayii Başkanlığımız ve diğer paydaş kurumlarımızla yapılacak. Burada sistem kabiliyetlerini görüyor olacağız. Prototip sistemimiz konseptimizin doğrulanmasına hizmet ettiği takdirde sipariş aldığımızda artık müşterinin isterlerine göre uyumlandırılacak bir sistem bütünü geliştiriyor olacağız. Bu da çok kısa sürede güvenlik güçleriyle buluşturulabilecek bir vaziyette olacak."

Sistemin açık bir mimariye sahip olduğunu, sağlayacağı güvenli alanın da entegre edilecek sensör ve silah adedine bağlı olarak artacağını dile getiren Şişman, radar, elektro optik süit gibi birçok bileşeni dağıtık mimariyle araziye yayarak geniş bir alanda tek merkezden komuta kontrol edilebilecek sisteme ulaşacaklarını kaydetti.