Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü'nde görevli öğretim üyeleri Prof. Dr. Ali Dönmez ve Dr. Zübeyde Uğurlu Aydın'ın çalışmaları sonucu, Mardin'in Akresta Geçidi mevkisi bulunan endemik bitki türüne "Polygala azizsancarii" adı verildi. Bitki türüne adının verildiğini öğrenen Aziz Sancar, Dönmez ve Aydın'a gönderdiği e-posta ile teşekkür etti.
Bitkiyi 16 yıl önce toplamış
Türkiye florası üzerinde 30 yıldır araştırmalar yapan Dönmez, bitki araştırmacılarının en zengin laboratuvarının doğa olduğunu, Türkiye'nin de dünyada en bereketli laboratuvarların başında yer aldığını söyledi.
Bundan dolayı genellikle insanların en az gittiği bakir alanların en zengin araştırma ortamı olduğuna işaret eden Dönmez, "Özellikle de Şırnak, Hakkari, Bitlis ve Van bitki örneği toplamak için yoğunlaştığım yerlerdir. Mardin de Türkiye'nin diğer yerleri gibi defalarca geldiğim, bitki topladığım yerlerden biridir. Polygala azizsancarii türüne ait bitki örneklerini ilk defa 2002 yılında toplamıştım ancak şimdiye kadar büyük çoğunluğu Türkiye'den 20 bin kadar bitki örneği topladığım için bunların incelenmesi ve bilim dünyasına tanıtılması zaman aldı. Bu nedenle 2002’de toplanmış bitkiyi 2018’de yayınlamak kısmet oldu" ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin bazı yerlerinde "süt otu" olarak bilinen "Polygala" cinsinin türleri üzerinde Dr. Zübeyde Uğurlu Aydın ile araştırmalarının sürdüğünü anlatan Dönmez, daha önce Kağızman-Karakurt arasından topladıkları çalı biçimli başka bir süt otu türünün bilim dünyası için yeni olduğunu tespit ettiklerini söyledi.
"Sancar, çok önemli bir bilim adamı"
Araştırmayı bilimsel saygınlığı yüksek bir dergide "Polygala turcica Dönmez & Uğurlu" adını vererek yayınladıklarını vurgulayan Dönmez, şöyle konuştu:
"Bu nedenle Türkiye'nin her yerinden topladığımız ve henüz teşhis etmediğimiz örnekleri Zübeyde hanım inceliyor, tüm polygala türlerini kapsayacak çalışmanın hazırlığını yapıyordu. Mardin'den topladığım bu örnek ilk bakışta bile fark edilecek kadar farklıydı. Ayrıntılı incelemeler ve gerekli diğer bilimsel değerlendirme süreçlerini tamamlayarak, yeni bir bitki türü olarak yayınladık."
Prof. Dr. Sönmez, keşfedilen bitkiye Aziz Sancar'ın adının verilmesinin önemine değinerek, Sancar'ın çok önemli bir bilim adamı olduğunu vurguladı.
"Kişi isminin canlıya isim olarak kullanılacağı durumda 'o kişinin kişinin en azından doğa bilimleri ile ilgili olması gerekir.' biçiminde basit ve temel bir bilim nezaketi kuralı vardır. Aziz Sancar, temel bilim alanında Nobel ödülü almış ve benim için ismi ölümsüzleştirmeyi en çok hak etmiş kişidir. Ne mutlu bana ki Aziz bey temel bilimciydi ve meslek etiğini ihlal etmeksizin Polygala azizsancarii diyebildik."
Sancar'dan teşekkür
Dönmez, Polygala azizsancarii isminin bilim dünyasına ilan edilmesinin hemen ardından Sancar'ın kendisine gönderdiği e-posta ile teşekkür ettiğini aktararak, "Mailinde, 'Nasıl teşekkür edeceğimi bilemiyorum, çok sağ olun. Sizlere ve bu teveccühünüze layık olmaya çalışacağım. Şükran, sevgi ve selamlarımla' yazıyordu. Bu mesaj karşısında çok duygulandım" dedi.
Dr. Zübeyde Uğurlu Aydın da, bitkiye Sancar isminin verilmesiyle gurur duyduklarını dile getirerek, "Polygala azizsancarii serüvenine katkı sağlamak her daim hatırlayacağım muhteşem bir duyguya dönüştü" değerlendirmesini yaptı.
Kaynak: AA
14ºC
Ankara
