Türkiye’de dijital habercilik yükselişte

Tim Berners-Lee İngiliz bir bilgisayar mühendisi. Oxford Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra CERN’de çalışmaya başladı ve HTML adlı metin işaretleme dilini geliştirdi.

Bugün bilinen haliyle “www” yani World Wide Web 25 yıl önce CERN tarafından piyasaya sürüldü ve yazılımı herkesçe kullanılabilir hale geldi.

Herkese erişime açılmasıyla, ilerleyen yıllarda habercilik de dijital alana kaymaya başladı. Artık gazeteler yerini dijital medyaya bırakıyor.

Reuters “Dijital Haber Raporu” çalışmasında, aralarında Türkiye’nin de olduğu 36 ülkede, dünyanın en büyük haber tüketimi anketini yaptı.

Hazırlanan raporda, Türkiye’de haber tüketiminin nasıl olduğu da anlatılıyor. Aynı zamanda dijital haberciliğin yükselişi konu alınıyor. 

Öne çıkan bulgular şunlar:

• Haberlere güvensizlik,
• Mesajlaşma uygulamalarındaki artış,
• Haber paylaşım yolu olarak sosyal medya kullanımının azalması,
• Haberlere yüksek ilgi ancak aynı oranda haberden kaçma isteği.

Güven ve güvensizlik oranları neredeyse eşit

Ankete katılanların yüzde 40’ı haberlere güvenirken, yüzde 46’sı sadece kendi kullandığı kaynaklara güveniyor. Güvensizlik duygusunda da oran yakın. Katılımcıların yüzde 38’i haberlere güvenmiyor. Yüzde 31’i ise kendi kullandığı kaynaklara bile güvenmiyor. 

Televizyondaki haberlere güvensizlik yüzde 33 ile en alt sırada yer alırken, gazeteler yüzde 44 ve sosyal medya yüzde 50 ile en üst sıralarda yer alıyor.

Güven ve güvensizlik oranlarının bu kadar yakın olması ise dikkat çekici. 

Haber paylaşma ve sosyal medya mesajlaşmaları

Son yıllarda Facebook’un haber paylaşım için kullanım oranı yüzde 10 düştü. Twitter’da ise yüzde 5 kadar azaldı. Bu düşüşler yerini kapalı mesajlaşma uygulamalarına bıraktı.

Özellikle mesajlaşma uygulamaları haber paylaşımında kullanılmaya başlandı. Whatsapp’in haber paylaşmanın bir yolu olarak kullanılma oranı yüzde 8 artış gösterdi. Yüzde 17’den yüzde 25’e çıktı.

Anketlere göre, Türkiye’de haber paylaşımı Avrupa ülkelerinden daha fazla. Bu listede Brezilya ve Şili yüzde 64 ile birinci sırada. Bu ülkeleri Arjantin ve Meksika yüzde 63 ile takip ediyor. Beşinci sırada da Türkiye var.
Türkiye’de katılımcıların yüzde 56’sı haber paylaşıyor, yüzde 40’ı ise yorum yapıyor.

Haber kaynakları çevrimiçi alınıyor

İçerisinde sosyal medyanın da olduğu çevrimiçi kaynaklar, haber kullanım listesinde başlarda yer alıyor.
Genç gruplar daha çok dijital medyayı kullanırken, ileri yaştaki gruplar TV, radyo ve gazeteyi tercih ediyor. 

Haftalık yüzde 89 erişimle çevrimiçi kaynaklar ilk sırada. Onu yüzde 77 ile televizyon takip ediyor. Ardından, basılı medya yüzde 47, radyo yüzde 36 şeklinde devam ediyor. 

Ana haber kaynakları olarak bakıldığında, televizyon yüzde 47 ile birinci sırada, online ve sosyal medya yüzde 39 ile ikinci sırada.

Cihaz kullanımında dizüstü bilgisayar ve akıllı telefonlar tercih ediliyor

Çevrimiçi haberlere, genellikle dizüstü ve masaüstü bilgisayarlardan ya da akıllı telefonlardan erişim sağlanıyor. 

Haftalık erişim bilgisayarlardan yüzde 54, akıllı telefonlardan yüzde 63 olarak belirlendi.

Haber kaynaklarına erişme konusunda akıllı telefonlar son iki yılda yüzde 28’den yüzde 41’e kadar artış gösterdi. 

Dijital medyadaki haber kaynaklarının yarısı web siteleri ve geleneksel medyanın yaptığı uygulamalardan oluşuyor.

Haberden kaçanlar da var

Haberlere ilgi Türkiye’de yüksek olmasına rağmen haberlerden kaçanlar da mevcut. Katılımcıların yüzde 81’i çok ilgi gösteriyor. Yüzde 57’si ise “çoğu zaman” veya “bazen” haberlerden kaçıyor. 

Kaynak: Reuters Dijital Haber Raporu