Türkiye'nin siber güvenlik başarısı artıyor

Uluslararası Telekomünikasyon Birliği, ülkelerin siber güvenliğiyle ilgili bütün verileri ölçebiliyor.

Birliğe 2019 yılında 60 ülke verilerini sunarken, 2020 itibarıyla 76 ülke verilerini açtı. Ölçümler 7 kritere göre yapılıyor ve her birinde farklı bir ülke ön plana çıkıyor.

İstanbul Üniversitesi Üniversitesi İstatistik Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Haluk Zülfikar, ülkelerin siber güvenlik açıklarını TRT Haber'e değerlendirdi.

[İstanbul Üniversitesi Üniversitesi İstatistik Araştırma Merkezi Müdürü Haluk Zülfikar]

"Bu çalışmanın adı, global siber güvenlik indeksi. Bu indeksi oluşturmak için, dünyada veri tedarik eden, ben verilerimi paylaşıyorum ve bu veriler de kanıta dayalı ölçülebilen veriler diyen ülkelerin dahil olduğu bir çalışma. Bu ülkelerde siber güvenlik durumu nedir? Nerelerde başları belada, nerelerde iyiye gidiyorlar, rekabet nasıl, hangi ataklara açıklar, hangi açıdan saldırılara karşı kontrollerini ele almışlar... Ülkeler arası rekabetin, savaş stratejilerinin odaklanmaya başladığı bir alan. Uluslararası Telekomünikasyon Birliği bu çalışmayı dizayn ediyor. Yani ben verilerimi sizinle paylaşıyorum dediğim andan itibaren, bunlar pasif veri dediğimiz bizim güvenliğimizle ilgili bütün verileri ölçebiliyorlar. 'Yedi kritere göre ben ölçüyorum' diyor. Her kriterde başka bir ülke ortaya çıkıyor ama ne gariptir ki bu ülkeler Asya, Orta Doğu, İslam coğrafyasının hakim olduğu ülkeler."

[Grafik: Şeyma Özkaynak TRT Haber]

Ülkelerin siber güvenliği ve güvenlik açıkları 7 kritere göre ölçülüyor

Mobil telefonlardaki kötü amaçlı yazılımlara en çok İran'da rastlanıyor. İran'daki mobil telefonlara 2020 ve 2021 yılında gelen dataların yaklaşık yüzde 53'ünde, kötü amaçlı yazılım var. Kendisini en iyi koruyan ülke ise yüzde 0,87 kötü amaçlı yazılım ile Finlandiya.

Bilgisayara bu tür kötü yazılımların en çok bulaştığı ülke Tunus, en az maruz kalan ülkeyse Danimarka. Finansal kötü amaçlı yazılım saldırısına en sık uğrayan ülke ise Belarus olarak belirlendi. Çin'in de siber güvenlik puanı düşük. Nedeni Çin'den diğer ülkelere yapılan telnet saldırıları...

Son dönemde sayıları hızla artan kripto madencilerin saldırılarına en açık ülke Tacikistan, siber saldırılara karşı en hazırlıksız ülkeyse Türkmenistan. 7 siber saldırı şekli açısından sıralamada en riskli durumda bulunan ülke Cezayir...

[Grafik: Şeyma Özkaynak TRT Haber]

"Türkmenistan dışarıya herhangi bir saldırı yapabilecek durumda değil ama burada Hindistan destekli gelen kötü amaçlı yazılımların sayısı yüksek. Türkmenistan'da siber saldırılara karşı hazırlık sıfır, bilgi sıfır. Rusya'da uzaktan saldırı yapabilme, bizim telnet dediğimiz saldırılar telefon ve bilgisayarlara çok yüksek. Ama son bir yılda yasa sayısı yüzde 100 artmış durumda. İran'da mobillere yapılan saldırı çok yüksek ama diğer kriterler gayet iyi. Tunus'ta her 4 bilgisayarın birinde virüs bulunuyor. Çin'deki siber güvenliğin dış dünyaya saldırganlığı çok dikkat çekiyor."

Danimarka 76 ülke arasında tüm saldırılardan kendisini en iyi koruyan ülke. Onu İsveç takip ediyor. Peki ülkelerin gelişmişliğiyle, kötü amaçlı yazılımlardan etkilenme oranı arasındaki bağ ne kadar kuvvetli? Haluk Zülfikar bu ilişkiyi şu sözlerle anlattı:

"İlişki yaklaşık yüzde 55'lerde... Çok yüksek değil... Ülkenin içindeki siyasi olay sayısı arttıkça, bu ülkedeki kötü amaçlı yazılımların bilgisayarlara ve mobil olaylara girme olayı arasında yüzde 90'ın üstünde ilişki var."

"Türkiye yüzde 5'lik dilimde"

Türkiye 76 ülke arasından ABD'yi de geride bırakarak en güvenli 14'üncü ülke olarak görülüyor. Türkiye'de mobil telefonlara saldırı oranı yüzde 2,6, finansal saldırılar yüzde 0,4, bilgisayarlara kötü amaçlı yazılım oranı yüzde 7,17...

Türkiye bu verilere göre en başarılı yüzde 5'lik dilime giriyor. Haluk Zülfikar bu başarıda siber güvenlik yasalarının önemine dikkat çekiyor.

[Grafik: Şeyma Özkaynak TRT Haber]

"Türkiye bir önceki yıla göre de oldukça başarılı. 14'üncü sırada ve yüzde beşlik dilime giriyor bu başarısıyla. 2020'de 6 tane yasa çıkarmış, bunlar son derece güncel datalar. Türkiye Avrupa ortalamasının üstünde. Türkiye gibi birkaç ülke yasa üretme açısından çok başarılı. Polonya, İspanya Türkiye'ye yasa üretme sayısı olarak yakın ülkeler. İstanbul Üniversitesinin çalışmasına göre dünyayı 100 üzerinden puanlarsak en yüksek puan alan ülke Danimarka. Türkiye 83 puan alıyor. Bir önceki yıl 68... Oldukça başarılı gidiyor Türkiye."

Türkiye son bir yılda siber güvenliğini geliştiren en başarılı ülkeler arasında da yer alıyor. Haluk Zülfikar başarının kalıcı olması için farkındalık ve eğitimin önemine vurgu yapıyor.

"Ukrayna, Macaristan, Hırvatistan, Portekiz ve Türkiye son bir yılda ivmelendi. Ama başka çok dikkat edilmesi gereken şeyler var. Türkiye'de hala bilinç düzeyi çok düşük. Siber güvenlikten korkmadan eğitimler verip aileleri de bilgilendirmemiz lazım. Yoksa bu düşük bilgi düzeyi sadece devletin önlemleriyle sürdürülemez." 

Kamera: İlyas Umut Özacar