Yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgınının tüm dünyayı etkisi altına almasıyla birlikte hepimizin hayatı değişti. Uzun süredir terk etmeye çalıştığımız alışkanlıklarımızın bazılarına ise geri dönüş var. Bunlardan biri de plastik kullanımı.
Gerek sağlığı korumak, gerek çevreyi temiz tutmak, gerekse de küresel ısınmanın etkileriyle mücadele edebilmek için plastik ürünlerin kullanımında kısıtlamalara gidilmişti. Türkiye dahil birçok ülke, tek kullanımlık poşetlerin geri dönüştürülebilir olması ve ayrıca kullanımının bilinçli hale getirilebilmesi için ücretli yapılması yolunu tercih etmişti.
Şimdi salgın sürecindeki hijyen kaygıları, özellikle iş yerleri gibi ortak kullanım alanlarında tek seferlik yani kullan-at plastik ürünlere yönelimi artırdı. Keza plastik poşetler de bu günlerde daha çok tercih ediliyor. Tabii buna tüketimin fazlalaşmasının payı da dahil ancak yine de bir tercih değişimi söz konusu.
Daha düne kadar bez çantalarla yapılan alışverişlerde temizlik düşünülerek poşete geri dönüldü. Keza eve ya da bir başka yere servislerde de yine mecburen poşet kullanılıyor. İstanbul’da bu oran yüzde 35 arttı mesela.
Türkiye Perakendeciler Federasyonuna göre, ülkemizdeki yıllık plastik alışveriş poşeti kullanımı 30-35 milyar civarında.
Pandeminin yayılımı kontrol altına alındıkça, normalleşmeyle birlikte bunun terk edileceği, çevreye verilen zararın önlenmesi için tekrar hassasiyetlere uyulacağı tahmin ediliyor. Yani bu bir süreç.
Dünya'nın ısınmasını, denizlerdeki kirliliği, midesinden poşet çıkan canlıları, dünyanın en derin noktalarında bile plastiğe rastlanmasını ve hatta genel ifadeyle "plastik çağı"nda yaşadığımızı da göz önünde bulundurursak, bunun geçici bir süreç olması da gerekiyor.
Peki dünyadaki plastikler nerede üretiliyor?
Hemen bu sorunun cevabını da arayalım.
[TRT Haber / Bedra Nur Aygün]
Üreticiler birliği PlasticsEurope verilerine göre, 2018’de dünyadaki plastiklerin yüzde 51’i Asya’da üretildi.
Çin’in, kişi başına 77 kilogram üretimle dünya plastik üretiminin yüzde 30'undan sorumlu olduğu ve Asya'nın geri kalanının yaklaşık 68 kg üretim yaptığı belirlendi.
Aynı yıl dünya plastiğinin yüzde 4'ünü üreten Japonya, 114 kilogram ile özellikle kişi başına üretimde yüksek bir paya sahipti.
Birleşmiş Milletlere (BM) göre Japonya ayrıca, ABD'den sonra dünyada kişi başına en fazla plastik ambalaj atığı bulunan ülke.
Veriler, NAFTA (ABD, Kanada ve Meksika) ülkelerinin toplamda dünya plastiğinin yüzde 18'ini ürettiği ancak bunun 2018'de kişi başına 132 kilograma eş değer olduğunu gösteriyor. Kişi başına en fazla plastikte daha sonra Japonya, Avrupa (111 kg / kişi), Çin ve diğer Asya ülkeleri geliyor.
[Fotoğraf: Getty]
Japon hükümetinin hedefi, plastik atıkların 2030'a kadar yüzde 25 azaltılması yönünde.
Plastik alışveriş torbaları için ücret uygulaması da 1 Temmuz'da başlayacak.
Türkiye’yi haberimizin başında belirtmiştik, poşetler 25 kuruş karşılığında veriliyor. Dünya genelindeki ülkelerin yüzde 66'sında da benzer uygulamalar olduğunu vurgulayalım.
16ºC
Ankara
