Türkiye Çevre Ajansı 4 yılda çevre için önemli adımlar attı

Türkiye Çevre Ajansı, 30 Aralık 2020’de yürürlüğe giren kanunla kuruldu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından belirlenen çevre strateji ve politikaları doğrultusunda faaliyetler yapan Çevre Ajansı, Sıfır Atık yaklaşımı doğrultusunda kamuoyunda farkındalık oluşturma, yeşil alanların korunması ve Depozito Yönetim Sistemi kurulması vizyonuyla geride kalan 4 yılda 8 önemli hedefi gerçekleştirmeyi başardı.

Sıfır Atık yönetimi

Türkiye genelinde Sıfır Atık kültürünü yaygınlaştırarak israfı önlemek amacıyla belediyeler ve üniversitelerle iş birliği yapılarak teknik destek sunuluyor. Türkiye’den başlayıp dünyaya yayılan ‘Sıfır Atık’ projesi ve uygulamaları ile doğal kaynakların korunması sağlanıyor.

Depozito Yönetim Sistemi

Çevresel kirliliğinin en önemli nedenlerinden birini her gün milyonlarcası kullanılan içecek ambalajları oluşturuyor. Bu kirliliği azaltmak amacıyla içecek ambalajları için Depozito Yönetim Sistemi geliştirildi. Bu sistemle tüketiciler, kullandıkları içecek ambalajlarını çevreye bırakmak yerine toplama noktalarına getiriyor. Hem çevre kirliliği önleniyor hem de depozitolu ürünler geri dönüşüme kazandırılıyor.2 yıl boyunca Ankara’nın Kızılcahamam ilçesinde pilot uygulaması yapılan sistem, 2025’te Türkiye geneline yayılacak. Sistemin kullanıcı ara yüzü ‘Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) uygulaması, mobil cihazlar için uygulama mağazalarında kullanıma hazır hale getirildi.

Yeşil Sertifika

Türkiye Çevre Ajansı, binalarda ve yerleşim alanlarında çevre dostu, enerji tasarrufu sağlayan ve sürdürülebilir projeleri teşvik ediyor. Bu vasıfları taşıyan yapılara artık kurum tarafından sürdürülebilir kentsel gelişimi teşvik etmek için ‘Yeşil Sertifika’ veriliyor.

Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu

Türkiye Çevre Ajansı, ürünlerin yaşam döngüsü boyunca çevreye olan etkilerini azaltmak için ambalaj atıkları, elektronik atıklar, akü gibi ürün gruplarının geri dönüşümü için çözümler sunuyor. Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu (GÜS) adı verilen bu yöntemle, doğaya daha az teknolojik atık bırakılıyor.

Deniz kirliliğine denetim

Denizlerin temiz kalması, Marmara Denizi’nde olduğu gibi müsilaj faciası yaşanmaması ve sürdürülebilir balıkçılık gibi konular açısından çok önemli. Bu nedenle denizlerin temiz kalması için gemi kaynaklı kirlilik denetimleri artık 7/24 esasına göre sürdürülüyor.  

Deniz atıkları toplanıyor

Marmara, Ege ve Akdeniz’in belirlenmiş bölgelerinde yüzen katı atıkları toplamak için deniz çöpü toplama gemileri kullanılmaya başlandı. Bu gemiler, deniz yüzeyini temizlemeye ve kıyıları korumaya yardımcı oluyor. 2024 sezonunda Türkiye Çevre Ajansı ekipleri, İzmir, İstanbul, Mersin ve Muğla-Marmaris’te deniz yüzeyi temizliği yaptı. Ekipler denizlerden yaklaşık 10 ton atık topladı.

Deniz ekosistemi korunuyor

Türkiye’nin en önemli turizm merkezlerinden olan Fethiye-Göcek bölgesi, aynı zamanda eşsiz bir biyoçeşitliliğe sahip. Bu bölge, deniz çayırlarının ve deniz ekosisteminin korunması için Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan edildi. Bu amaçla Mapa Şamandıra projesinin yakın zamanda hayata geçirilmesi planlanıyor. Projeyle deniz tabanına yerleştirilen ekolojik tonozlara yatlar ve tekneler bağlanabilecek. Böylece gemiler doğal, tarihi ya da kültürel yapılara bağlanarak zarar veremeyecek.

Kampüslere el atıldı

Türkiye Çevre Ajansı, 2024’te faaliyetlerini üniversite kampüslerine de taşıdı. İlk ve orta öğretim okullarına yönelik bilgilendirme çalışmaları, üniversite öğrencileri için de devreye sokuldu. 8 farklı kampta 3 bin 500 gence çevre ve Sıfır Atık farkındalık eğitimi verilirken, ‘Yeşil Kampüs Festivali’ düzenlendi. "Çevre İçin Yollardayız, Gençlerin Yanındayız" sloganıyla harekete geçen "Çevre TIR’ının ilk durağı da Sakarya Üniversitesi oldu. Bolu, Bursa, Niğde, Nevşehir ve Kırşehir gibi illerde, üniversiteli gençlerle buluşmalar devam ediyor.

Dersimiz çevre

2024’te ‘‘Dersimiz Çevre, Birlikte Geleceğe’’ temasıyla TÜÇA tarafından 81 ildeki ilkokul, ortaokul ve lise öğrencilerine yönelik çevre farkındalığı eğitim projesi Edirne’de başlatıldı. Kırklareli, Tekirdağ ve Çanakkale ile devam eden proje diğer şehirlere yayılıyor. TÜÇA ayrıca çevreyi koruyacak, Sıfır Atık ve sürdürülebilir gelecek hedefine katkı sunacak onlarca projeye de destek verdi.