Aylin Yazıcı, Can Zenginel, İlayda İnce... Endüstriyel Tasarım ile Endüstri Mühendisliği bölümlerinde okuyan 3 genç, daha temiz bir dünya için hayallerini tasarladılar. Ortaya organik atıkları faydaya dönüştürerek, kendi kendine yeten bir bahçe sistemi çıktı. Gençler tasarımlarıyla 37 ülkenin katıldığı global bir inovasyon yarışmasında Türkiye'yi temsil ederek 3 bin 500 proje arasından ilk onun içinde yer almayı başardı. Yabancı yatırımcılar tarafından da fark edilen gençler, Silikon Vadisi kurucuları Vakfının hazırladığı Girişim Hızlandırma programına burslu olarak kabul edildiler. Aylin Yazıcı ve Can Zenginel ile Türkiye'nin bitki ikonu projesini konuştuk.
Endüstri Mühendisliği 3. sınıf öğrencisi Can Zenginel Plantric adını verdikleri girişimlerini şu sözlerle açıklıyor:
"İngilizcedeki bitki anlamına gelen "plant", Türkiyenin TR'si ve ikonun ilk iki harfi. Plantric, yani Türkiye'nin bitki ikonu... Dünyanın toprak kalitesi gün geçtikçe azalıyor. Buna karşın insan nüfusu artıyor ve insan nüfusu arttıkça da gıda israfı artıyor. Biz bu iki problemi birbirine bağlayıp bir çözüm ortaya çıkardık."
Organik atıklar gübreye dönüşüyor
3 genç tasarladıkları sistemle organik atıkları faydaya dönüştürüyor. Yani kendi kendine yeten bahçe projesi ile yenilebilir bütün atıklar gübreye dönüştürülerek sürdürülebilirlik sağlanıyor. Peki sitem nasıl çalışıyor? Endüstriyel Tasarım son sınıf öğrencisi Aylin Yazıcı tüm yazılım ve elektronik devreleri kendilerinin tasarladığını anlatıyor.
"Oldukça basit bir sistem olarak tasarladık. Sistemimizde öğütücümüz var. Atıkları buradan atıyoruz ve parçalara ayrılıyor. Küçük parçalara ayrıldıktan sonra içerdeki büyük hazneye düşüyor. Ve ısıtma sistemimiz sayesinde hem ısınıyor hem de çarklar sayesinde dönmeye başlıyor. Organik gübre elde etmek belli bir reçeteye sahip olmak gerekiyor bu yüzden bizim kullandığımız inhibitörler var. Haznenin içerisine atıldıktan sonra 24-36 saat içersinde kompost gübremizi elde etmiş oluyoruz."
Otellerden sanayi bölgelerine geniş kullanım alanı
Birçok insan organik atıkların geri dönüştürülebileceğinden habersiz. Plantric projesiyle gençler bu bilinci de aşılamaya çalışıyor. Can Zenginel şu an tek bir prototiplerinin olduğunu ancak projelerinin ileride birçok alanda faaliyet gösterebileceğini anlatıyor:
"Bizim hedef kitlemiz insanın olduğu her yer. Çünkü insanın olduğu her yerde organik atıklar, sebze atıkları mevcut. Oteller, sanayi bölgeleri yani yemek atıklarının bol olduğu ve peyzaj alanlarının da mevcut olduğu yerler. Örneğin biz otelin organik atıklarını gübreye dönüştürüp bu gübreyi otelin peyzaj alanlarında kullanacağız. Pazardaki meyve sebze atıklarını toplayıp yine belediyelerin peyzaj alanlarında veya hayvan yemi olarak kullanmayı düşünüyoruz. Sanayi bölgelerindeki yemekhanelerden çıkan atıkları, faydaya dönüştürerek satılabilir gübre elde ediyoruz."
3 genç olarak yola çıktıkları proje 35 kişilik büyük bir ekibe dönüşmüş durumda.
Kamera: Serhan Sevin
3.8ºC
Ankara
