Çocukların aileyle uyuması: Alışkanlık mı, güvende hissetme ihtiyacı mı?

Gece ağlamaları, uyanmaları, beslenme ve bakım ihtiyaçları nedeniyle bebeklerin 2-3 yaşına kadar anne babayla ya da onlarla aynı odada uyumaları doğal karşılanır. İlerleyen süreçteyse kimi aileler bu durumu sürdürür, kimileri de çocuğu kendi odasında uyumaya alıştırır. Ancak bu süreçte aileler sık sık, "Sizinle uyuyabilir miyim?" sorusuyla karşı karşıya kalabiliyor. Dokuz, on hatta daha büyük yaştaki çocuklarda dahi aileyle uyuma eğilimi devam edebiliyor.

Peki, çocuklar neden aileleriyle uyumak ister?
2-3 yaşından sonra odaları ayırmak her çocukta uygulanabilir mi?
Aileyle uyumanın çocuğun psikolojik ve fiziksel gelişimi üzerinde etkisi var mı?

Sorularımızı Klinik Psikolog Seda Aydoğdu'ya yönelttik.

[Fotoğraf: Getty]

Güven ve huzur duygusu uykuya geçişi kolaylaştırıyor

Özellikle okul öncesi dönemde çocukların büyük kısmı aileyle uyuyor. Ancak çocuk büyüdükçe bu alışkanlıktan kopması kolay olmuyor. "Anne babanın yanında hissedilen güven ve huzur duygusu çocukların uykuya geçişini kolaylaştıran önemli unsurlar" diyor Seda Aydoğdu. Çocukların bu nedenle de bağ ve sevgi dolu bir ortamda uyuma arzusunda olduklarını söylüyor.

Uzmanlar çocukların 2 ila 3 yaşından sonra ayrı odalarda uyumaya alıştırılması gerektiğine vurgu yapıyor. Ancak Aydoğdu, "Ayrı odaya geçişte çocuğun yaşından ziyade gelişimine göre hareket edilmeli" diyerek ekliyor:

Bu durum çocuğun bireysel gelişimine ve aile dinamiklerine bağlı olarak değişebilir. Bazı aileler bir yaş öncesi ayırırken bazı aileler okul döneminde dahi ayırmakta zorlanabiliyor. Aile ile uyumanın kesin ve net bir ayrımı olmasa da, okula başlanmasıyla bu sürecin tamamlanmasını uygun buluyoruz.

[Fotoğraf: Getty]

Ebeveynlerdeki endişe ve kaygı çocuklara da geçiyor

Her çocuk çok iyi gözlem yeteneğine sahip olarak doğuyor. Anne ve babalarının hem davranışlarını hem de duygusal durumlarını gözlemleyen çocuklar onların kaygı, endişe ve korkularını da hissediyor. Ancak çocuklar bu duygularla yalnız kaldıklarında baş edemeyebiliyorlar. Aydoğdu bu durumun daha büyük çocuklarda da gözlemlendiğini söylüyor.

"Çocuğun yaşı ilerledikçe anne ve babası ile uyuması; kendi başına uykuya dalmasında zorluk yaşadığını, korktuğu durumlarda kendisini sakinleştirmekte zorlandığını ve bunun için bir ebeveynine ihtiyaç duyduğunu düşündürüyor. Bu durumlar yaş ve bireysel yapı göz önünde bulundurularak iyice araştırılmalı ve ihtiyaca göre bir uzman desteğinin alınması gerekiyor."

Çocukların kendi alanları olmalı

Birçok ebeveyn, "Ne de olsa eninde sonunda büyüyecek ve kendi odası olacak, şimdilik bizimle uyumasında ne sakınca var?" düşüncesine sahip olabiliyor. Ancak Aydoğdu, çocuğun sağlıklı gelişimi için bu sürecin uzamaması gerektiğini söylüyor.

"Çocukların kendi odalarında uyuması; çocuğun bireysel uyku alışkanlığını geliştirmesi, kendi alanını yönetmeyi öğrenmesi, kendini sakinleştirerek uykuya hazırlaması ve uykuya geçiş yapabilmesi adına önemlidir. Kendi alanının olması, mahremiyet açısından da güven hissini verebileceği göz önünden bulundurulmalı. Özellikle kalabalık ailelerde yetişen çocuklar için bu durum oldukça önem arz ediyor."

[Fotoğraf: Getty]

Anne babaların kararlı duruşu önemli

Çocuklar alıştıkları düzenden dolayı kendi yataklarında yatsalar dahi gece her uyandıklarında ebeveynlerin yanına gidebiliyor. "Bu durumlarda anne ve babalarının tekrar tekrar uygulaması gereken hususlar var" diyor Aydoğdu ve ebeveynlerin dikkat etmesi gerekenleri şöyle anlatıyor:

Çocuğumuzu her gece kendi odasında yatırmaya özen göstermeliyiz, uyanıp geldiği durumlarda da sabırla kendi odasında yatırmalı ve uykuya dalana kadar sakince beklemeliyiz.

Uyku öncesi hazırlıklarında da uyku hijyenine ve çocuğu bilişsel olarak odasında yatmaya hazırlamak oldukça önemli. Anne ve baba olarak kararlı bir tutum sergilendiğinde çocuğumuz kendi odasında yatmaya başlayacaktır.

Tüm bu hususlar ele alındığında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta çocuklarımızın bireysel yapısıdır. Her çocuğun hazır olma süreci farklıdır. Bu farklılıklar göz önüne alınarak çocuğumuzun uyku rutinine ve ihtiyaçlarına dikkat etmeli, gerek görüldüğü durumlarda ise bir uzman desteği mutlaka alınmalı."