Avrupa Uzay Ajansı'nın ExoMars ve Mars Express misyonları, Kızıl Gezegen'in ekvatoruna yakın yükselen Tharsis yanardağları bölgesinde önemli bir keşfe imza attı. Bu misyonlar, Mars'ın yüzeyinde donmuş suyun varlığını tespit etti.
Öyle ki, Tharsis yanardağları, Güneş Sistemi'ndeki en yüksek yanardağlar arasında yer alıyor ve Mars'ın jeolojik geçmişi üzerine büyük ipuçları sunuyor. Avrupa Uzay Ajansı'nın Mars keşif araçları da bu bölgede yüksek hassasiyetli ölçümler yaparak, donmuş suyun varlığını doğruladılar.
Bu su kütlesi çok ince bir tabaka halinde olsa da Mars’ta yaşam konusunda yeniden bir heyecan yaratmaya yetti. Zira, suyun bulunmasıyla yaşamın da olabilme ihtimali akla ilk gelenler arasında…
Peki, Mars'ta suyun bulunması başka hangi alanda yardımcı olabilir? Bu konuyu Düzce Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Mesut Gökten ile konuştuk.
Prof. Dr. Gökten öncelikle, Mars’ta yapılan çalışmaların hedeflerine dikkat çekiyor. Bazı uzay şirketlerinin ve uzay ajanslarının insanlı uzay araçları ile Mars’a gitmek ve orada kalıcı olarak insanların yaşayabileceği üsler kurma niyetleri olduğunu söylüyor ve ekliyor:
“Uzun vadede buradaki üslerin sürdürülebilir ve kendi kendine yeten tesisler olması da isteniyor. Bu istekleri yerine getirebilmek için Mars’taki doğal kaynakları kullanmak elzem, ki bu doğal kaynakların başlıcaları hava, su ve güneş enerjisi.”
Eğer Mars’ta kalıcı bir insan yaşamı sağlanmak istiyorsa, suyun en vazgeçilmez madde olduğunu da belirtiyor Gökten. Bu da şöyle açıklıyor:
“İnsanların içmesi ve kullanması için, ayrıca orada tarımsal üretim yapabilmek için suya ihtiyaç olduğu zaten herkesin malumu, ancak buradaki suyu Dünya’daki gibi doğrudan kullanmak mümkün değil. Mars’taki su buzunun eritilmesi, fazla tuz ve minerallerden arıtılması gerekiyor.”
"Suyun pek bilinmeyen bir diğer kullanım alanı da uzay araçlarının yakıtını üretmek için kullanılabilmesi" diyen Gökten, "Mars’a kurulacak güneş panelleri sayesinde üretilen elektrik enerjisi kullanılarak sudan hidrojen ve oksijen elde edilmesi de planlanıyor" bilgisini aktarıyor.
Böylece elde edilen sıvı hidrojenin yakıt, oksijenin ise yakıcı olarak kullanılmasıyla Mars’a giden uzay araçlarının Dünya’ya geri dönmeleri için gerekli enerjinin sağlanmış olacağını söylüyor ve şöyle devam ediyor:
“Eğer bu yapılmazsa Mars’a gidecek araçların geri dönmek için gerekli yakıtı da yanlarında götürmeleri gerekecek ki bu gerçekten pahalı ve zor olacaktır. Ay’ın kutup bölgelerinde bulunan su buzunun da aynı şekilde kullanılması ve Mars’a gidecek araçların yakıtlarının Ay’da üretilmesi de planlamalar arasında.”