2018 yılında Avrupa Birliği (AB) karşıtı ve aşırı sağcı partilerin oy oranlarını artırarak güç kazanması, İngiltere'nin Birlikten çıkma kararı (Brexit) ve Avrupalı liderlerin ülkelerinde ağır eleştirilere maruz kalması, birlikteki temel taşları yerinden oynatmaya başladı.
Ekonomik krizler nedeniyle Avrupa'nın pek çok ülkesinde halk, sokaklara döküldü. İslam ve göçmen karşıtlığının her geçen gün yükseldiği bölgede göçmenler ise daha zor şartlar altında yaşam savaşı vermeye başladı.
2018 yılı, İngiltere ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki Brexit müzakerelerinin yarattığı krizlerle geçti
Haziran 2016'da yapılan referandumla yüzde 48'e karşı yüzde 52 oyla AB'den ayrılma kararı alan İngiltere’de 2018 oldukça hareketli geçti. Ayrılık anlaşması sürecinde Theresa May’in ayrılık paketi, kendi kabinesinde dahi ağır tepkiyle karşılandı. Öyle ki Brexit’in tanıtım yüzlerinden biri olan İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson istifa ederek, May’in rakibine dönüştü. Jonhson’ın istifasının ardından kabine istifaları devam etti.
Brexit müzakerelerinde uzun bir süre uzlaşmaya varılamaması sebebiyle ülkede tartışmalar alevlendi. Bir yanda Brexit destekçileri bir yanda ayrılık karşıtları Londra sokaklarında sık sık protesto gösterisi düzenledi. İngiltere basınından da May’e ağır eleştiriler yöneltildi. Ülkenin önde gelen basın kuruluşlarından Guardian gazetesi, "May'in Brexit planı: Bölünmüş bir kabine, bölünmüş bir parti ve bölünmüş bir ülke" manşetiyle ülke siyasetinde yükselen tansiyonu dile getirdi.
Aylar süren müzakerelerin ardından AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, Avrupa Birliği'ne üye 27 ülkenin liderinin, İngiltere ile varılan Brexit mutabakatını onayladığını duyurdu. Ancak Theresa May esas sınavını, anlaşmayı İngiltere parlamentosuna sunarken verdi. 5 günlük ikna turlarının anlaşmayı onaylatmaya yetmeyeceğini anlayan May, oylama tarihini erteledi.
Belirsizliğin hüküm sürdüğü İngiltere’de Brexit için pek çok senaryo söz konusu. Ülke anlaşmasız ayrılığa gidebilir, son dakika yeni bir anlaşmayı oylayabilir ya da Brexit tamamen tarihe karışabilir.
Bu süreçte parlamentodan çıkacak karar her ne olursa olsun, Brexit anlaşması, 2019’da tüm taraflarda dengeleri değiştirecek gibi görünüyor.
Avrupa’daki birçok ülkede, ekonomik temelli protestolar ve grevler, hükümetleri zor durumda bıraktı.
Nisan ayında Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) açıkladığı verilere göre Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında borç oranı en yüksek ülke olan Yunanistan’da 2018, ülke ekonomisini düzeltmekle geçen bir yıl oldu. Ekonomi kurtarma programıyla ülkedeki birçok banka batmaktan kurtarıldı, ancak yüksek vergiler, kesintiye uğrayan maaşlar ve yüksek işsizlik rakamları nedeniyle ülkede ekonomik sıkıntılar ve protestolar devam etti.
Yunanistan'dan sonra AB'de milli gelire göre en fazla kamu borcu olan ülke konumundaki İtalya da ekonomik temelli sorunlar nedeniyle Avrupa Birliği ile bütçe konusunda anlaşmazlık yaşadı. Hükümet, İtalya halkına vaatlerini gerçekleştirmek amacıyla bütçede fazladan yüzde 0,8 açık verilmesini kararlaştırdı. Ancak karar AB’nin sert tepkisine yol açtı.
İtalya’nın AB ile yaşadığı bu krizin 2019’da da devam etmesi söz konusu olabilir.
Fransa’daki ekonomik temelli protestolar ve grevler hükümete karşı isyana dönüştü.
Fransa için 2018, grevler ve protestolar yılı oldu. Hükümet reformlarına karşı birçok sektör çalışanı yıl boyunca gösteriler düzenledi. Ülkeyi kaosa sürükleyen “Sarı Yelekliler”in protesto dalgası ise yıla damgasını vurdu.
Fransa’da 17 Kasım’da “Sarı Yelekliler”in akaryakıt vergilerine karşı başlatmış oldukları gösteriler büyüyerek ülke çapında, hatta uluslararası boyutta bir protesto dalgasına dönüştü. Akaryakıt vergilerinin artmasına yönelik olarak başlatılan protestoların kapsamı genişleyerek, hükümet reformlarına karşı birçok talebi içine alan gösterileri beraberinde getirdi.
Haftalarca süren gösteriler üzerine Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un özür dilemesi ve “Sarı Yelekliler”e yönelik açıklamaları da protestocuların talepleri için yeterli olmadı. Sarı Yeleklilere destek veren lise ve üniversite öğrencileri de Macron’un açıklamalarında eğitim reformlarına ilişkin vaatlerin olmadığı gerekçesiyle eylemlerini sürdürdü.
Avrupa’daki ekonomik kriz havayollarını da vurdu
Öncelikli olarak Air France ve Lufthansa'yla başlayan havayolu şirketleri protestoları, İrlanda merkezli Ryanair'e sıçrayarak Avrupa’da kriz başlattı. Air France'da pilotlar, kabin ve yer hizmetleri çalışanlarının üyesi olduğu 11 sendika tarafından, çalışma şartlarının iyileştirilmesi ve ücretlere yüzde 6 artış talebiyle kademeli olarak başlatılan grevler nedeniyle Air France, milyonlarca euro zarar etti.
Trump’ın “Önce Amerika” politikasından Avrupa Birliği de nasibi aldı.
ABD'nin 9 Mart'ta ithal çelik ve alüminyuma sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 10 gümrük tarifesi uygulamasının ardından AB, Washington’a yüzde 25’lik gümrük vergisi getirdi. Trump’ın “Avrupa’nın ABD'ye gelen tüm arabalarına yüzde 20 gümrük vergisi getireceğiz. Burada üretsinler." Açıklamasıyla ticaret savaşı otomobillere de sıçradı.
ABD ile Çin arasında süren gerilimin yanı sıra bu ticari restleşmenin de 2019 küresel ekonomisini etkileyebilecek ciddi sonuçları olacağı tahmin ediliyor.
Almanya’nın en büyük bankası kara para aklama soruşturmasıyla krize sürüklendi.
Almanya'nın en büyük pazar payına sahip bankası Deutsche Bank, genel merkezine Frankfurt Savcılığı tarafından kara para aklama şüphesiyle düzenlenen baskınla zor durumda kalırken, geleceği tartışılan bankanın hisseleri 2018’de yaklaşık yüzde 56 değer kaybetti.
Bankanın adında yer alan "Deutsche- Alman" kelimesinin, bankanın karıştığı uygunsuz işlemlerden dolayı ''Almanya'' markasını kirlettiği ve bu nedenle ''Deutsche'' ifadesinin çıkarılması dahi istendi.
Deutsche Bank, daha önce de art arda yaşadığı krizler sebebiyle 97 bin olan çalışan sayısını 90 bin'e düşüreceğini ve alım satım işlerinde yüzde 25 kesinti yapacağını açıklamıştı. Frankfurt'ta toplantı yapan banka yönetimi, çalışanlar tarafından protesto edilmişti.
2018 yılı Avrupa’da aşırı sağın yükseldiği ve ırkçılığın neredeyse zirveye ulaştığı bir yıl oldu.
Almanya, İtalya, Hollanda, Polonya gibi ülkelerde aşırı sağ partilerin yükselişe geçmesiyle birlikte göçmenlere, etnik ve dini gruplara yönelik şiddet olayları da aynı şekilde artış gösterdi. Bu artışın en fazla hissedildiği ülkelerden biri de Almanya oldu.
Aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) Partisi, göçmen karşıtı söylemleriyle yükselişini sürdürürken, Angela Merkel, Hessen ve Bavyera seçimlerinde alınan kötü sonuçların ardından Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) partisinin liderliğine ve Başbakanlığa aday olmayacağını açıkladı. Merkel’den boşalan koltuğa ise göçmen politikalarını değiştirmeye yönelik planları olduğunu ve Angela Merkel'in liberal yaklaşımının kırılabileceğini söyleyen Annegret Kramp-Karrenbauer geçti.
Avrupa çapında AfD benzeri siyasi partilerin göçmen karşıtlığını siyasi bir araç olarak kullanmasının, göçmenlerin hayatını 2019’da daha da zorlu hale getirmesi bekleniyor.
Müslümanlara yönelik ırkçılığın göstergesi burka yasağı yürürlüğe girdi.
2018 yılında Müslümanlara yönelik ırkçı faaliyetlerin artış gösterdiği Danimarka, İsviçre ve Hollanda’da, büyük tartışmalara yol açan burka yasağı getirildi. Yasağa karşı olarak gerçekleştirilen protesto gösterilerine ve tepkilere rağmen bu ülkelerdeki yasaklar devam ediyor.
.jpg)
Akdeniz’deki göçmen krizi hız kesmeden devam etti.
2018 yılında İtalya ve Malta’nın, Akdeniz üzerinden gelen göçmenleri çoğu kez kabul etmemesi, bölgede göçmen krizine yol açmıştı. İtalya, Akdeniz’den kurtarılan göçmenleri kabul etmemiş, göçmenler yaklaşık 10 gün boyunca arama kurtarma gemisi Aquarius’ta tutsak bırakarak, karaya inmelerine izin vermemişti.
İtalya, göçmenler nedeniyle Malta, Fransa ve AB ile kriz yaşamıştı. İtalya, Avrupa Birliği’ni müdahalede bulunmadığı için eleştirmesinin yanı sıra, göçmenler nedeniyle çoğu kez kriz yaşadığı Fransa’yı da Afrikalı göçmenleri İtalya sınırına bıraktığı iddiasıyla suçlamıştı. Malta ile de karşılıklı olarak restleşmiş, göçmenler çoğu kez kabul edilmemişti.
Avrupa mülteci politikalarında nasıl bir yol izleyeceğini tartışırken, Akdeniz, göçmenler için toplu mezara dönüştü.
Macron'dan Avrupa Ordusu çağrısı
Öneri ilk olarak Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'dan gelmişti. Macon Kasım ayı başında Paris'te yaptığı açıklamada Rusya tehlikesine dikkati çekerek, ABD'ye bağımlı olmayan, egemen bir Avrupa Birliği ordusu kurmadıkça Avrupalıların güvende olamayacağını söylemişti.
Merkel, "Bir gün gerçek bir Avrupa ordusu kurulması vizyonu üzerine çalışmalıyız" diyerek Macron'a destek verdi. İspanya, İtalya, Çekya ve Macaristan gibi ülkeler de ortak ordu fikrine sıcak baktıklarını açıkladı.
ABD Başkanı Donald Trump'ın Macron'un açıklamasına olan tepkisi ise Fransa başta olmak üzere tüm dünyada şok etkisi yarattı.
Trump, "Emmanuel Macron Avrupa'nın ABD, Çin ve Rusya'dan korunmak için kendi ordusunu kurmasını öneriyor. Ama Birinci ve İkinci Dünya Savaşlarında Almanya vardı. Peki bu Fransa açısından nasıl gelişmişti? ABD ordusu gelip yetişmeden önce Paris'te Almanca öğrenmeye başlıyorlardı. NATO için öde ya da ödeme." dedi.
Kaynak: TRT Haber
9.5ºC
Ankara
