Genç bir askerin, kendi ordu grubuna saldırmak ve onları öldürmek için neo-Nazi örgütle koordinasyon kurduğu ortaya çıktı.
Yüksek güvenlikli Kongre binası, Donald Trump taraftarı aşırılık yanlıları tarafından dakikalar içinde işgal edildi.
FBI, ABD Başkanı Joe Biden’ın yemin töreni öncesi ülkenin federal gücü Ulusal Muhafızlar'ı soruşturdu.
Ülkenin dört bir yanında dozunu artıran polis şiddeti haberleri de ara vermeksizin manşetlerde yer almaya devam etti.
ABD’de sadece son birkaç ayda yaşanan bu gerilimler, ülke güvenliğinden sorumlu birimlerdeki ırkçı tehdidi ve ulusal güvenliğe karşı yükselen güven sorununu yeniden gün yüzüne çıkardı.
"Şiddetin temeli, beyaz olmanın verdiği gücün kaybolması düşüncesi"
ABD'de sivil toplum kuruluşları, polisin şiddete karşı ırksal taraf tuttuğunu, Kongre baskınında yaşanan güvenlik zafiyetinin de bunun bir sonucu olduğunu düşünüyor.
ABD basınına göre de şiddet olaylarının merkezinde, çoğu beyaz üstünlükçülerden oluşan, aşırılık yanlıları var.
Siyaset yazarları ve akademisyenler ise, dikkate alınması gereken daha derin ve tehlikeli bir duruma dikkat çekiyor:
"ABD'de görülen şey eski beyaz öfke. Şiddetin yükselme sebebinin altında da ABD'de beyaz olmanın verdiği gücün kaybolması düşüncesi yatıyor."
Şimdi ülkede şiddete karşı ırksal ayrımcılık, aşırılık yanlısı gruplar ve bu grupların güvenlik kadrolarındaki güç iddialarına bakalım.
Kongre baskını 'polisin şiddet ayrımcılığı'na referans gösterildi
Başkent Washington'daki Kongre binası, dünyanın en iyi korunan yerlerinden biri olarak kabul ediliyordu. 200 yıldan fazla süre de bu unvanını başarıyla korudu.
6 Ocak 2021'de ise basıldı, 1'i polis 5 kişi hayatını kaybetti.
Peki baskın tamamen plansız mı gerçekleşti? Aşırılık yanlısı ve Trump taraftarı yüzlerce kişi, dünyanın en korunaklı binasına nasıl girdi? Polisler, olayları neden engelleyemedi ya da engellemedi?
Federal Soruşturma Dairesi FBI, kanlı baskın için soruşturma başlattı ve işte bu soruların cevabını aramaya başladı.
Sosyal medyada baskına tepki gösteren halk için cevaplar açıktı. Tüm zorluğuna rağmen Kongre binasının kısa sürede işgal edilebilmesinin sorumlusu, şiddete karşı ırk ayrımcılığı yapan polisti.
"Family Guy haklıydı"
ABD yapımı, popüler animasyon televizyon dizisi Family Guy'da (Aile Adamı) yer alan bir sahne, baskın sonrası binlerce kişi tarafından polise atıfta bulunarak, "Family Guy haklıydı" yorumuyla paylaşıldı.
O sahnede Family Guy'ın baş karakterlerinden Peter Griffin, arabasıyla polis kontrolüne giriyor. Polis, Griffin'in şehre geçiş yapıp yapamayacağına dair kararını vermek için elindeki cilt rengi skalasını kontrol ediyor.
Skaladan beyaz rengi onaylanan Griffin'in geçiş yapmasına izin veriliyor.
[Fotoğraf: Global News]
Ulusal Muhafızlar soruşturması
Kongre baskının ardından ABD, yeni Başkanı Biden'ı resmi olarak onayladı. Tarihe geçen baskın, yine ülke tarihinde eşi görülmemiş bir Başkanlık töreni yaşanmasına neden oldu.
Güvenlik riski nedeniyle Ulusal Muhafızlar devreye girdi ve Washington sokakları rekor sayıda kolluk kuvvetiyle doldu.
Ulusal Muhafızlar'ın FBI tarafından soruşturulması ise ülkede güvenliğe güveni sorgulatan yeni bir tartışmanın fitilini ateşledi.
Peki kim bu muhafızlar?
Ulusal Muhafızlar, ABD'nin kara ve hava kuvvetlerinden oluşan, iç güvenlikten sorumlu birimi.
Ülkede büyük çaplı toplumsal olaylarda ve doğal afetlerde devreye giren kuvvet hem eyalete hem de federal hükümete bağlı.
Yani en kritik seviyedeki olaylarda güvenliği onlar sağlıyor.
Pek çok tehdidin gündeme geldiği Başkanlık Yemin Töreni gibi...
[Fotoğraf: AA]
FBI Ulusal Muhafızlar'ı neden soruşturdu?
Başkanlık Yemin Töreni öncesinde Kongre baskınını soruşturan FBI, Ulusal Muhafızlar'ı da yakın planda incelemeye başladı.
Muhafızlar, "içeriden saldırı" ihtimali de dahil potansiyel tehditlere karşı, FBI tarafından yeniden güvenlik taramasından geçirildi.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) "İçeriden saldırı ihtimali yok" dedi, ancak soruşturmanın sonucu potansiyel bir tehdidi ortaya çıkardı.
Üst düzey bir istihbarat yetkilisi, soruşturma sonucu 12 Ulusal Muhafız’ın görevden uzaklaştırıldığını açıkladı.
Bu muhafızlardan 2'sinin, beyaz üstünlükçü aşırılık yanlısı gruplara üye olduğu tespit edildi. Ancak grup ismi verilmedi.
Diğer 10 kişinin ise uzaklaştırılma sebebi açıklanmadı.
[Fotoğraf: AA]
İç güvenliğe beyaz şiddet tehdidi
Geçtiğimiz haziran ayında ABD ordusunda görevli genç bir askerin, kendi ordu biriminin üyelerine saldırmak ve onları öldürmek için bir neo-Nazi grubuyla koordinasyon kurmayı planladığı açıklandı.
22 yaşındaki piyade er, neo-Nazi örgütü "Dokuz Açılar Tarikatı"na (O9A) bilgi verdiği gerekçesiyle tutuklandı. Askerin hem orduya hem de örgüte 2 yıl önce katıldığı açıklandı.
[Fotoğraf: Hope Not Hate]
Kan donduran bu kanlı planın ardından George Floyd örneğinde olduğu gibi siyahilere uygulanan şiddetin dozunun artması, kanlı Kongre baskını ve FBI'ın Ulusal Muhafız soruşturması, emniyet güçlerinin içindeki aşırılık yanlısı beyaz üstünlükçülerin yarattığı tehlikeyi yeniden gözler önüne serdi.
Mapping Police Violance sitesinde yer alan bilgiye göre, ABD’de 2020 yılında 1127 kişi polis şiddeti sonucu hayatını kaybetti. Ancak ölümleri gerçekleştiren polislerin yüzde 98’i hiçbir suçla itham edilmedi.
2019'da 576 aşırılık yanlısı grup belirlendi
ABD’nin önde gelen sivil haklar gruplarından The Southern Poverty Law Center, 2019'da 181'i milis olmak üzere 576 hükümet karşıtı aşırılıkçı grup belirledi.
2019'daki hükümet karşıtı grupların kendilerini genel olarak “'Yeni dünya düzeni'ne karşı çıkan, temelsiz komplo teorileriyle meşgul olan veya bunları savunan ya da aşırı hükümet karşıtı doktrinlere bağlı kalan” olarak tanımladığını belirtiyor.
Buna göre, "derin devlet" gibi komplo teorilerine eğilimli bir başkanları olduğunu ve grupların artık kendilerini uzun süredir devirmeye çalıştıkları federal hükümetle aynı tarafta bulduklarını ekleyerek devam ediyorlar.
[Fotoğraf: Anti-Defamation League]
Oath Keepers'ın kadro iddiası
Grupların çoğunu siviller oluştursa da bazı aşırılık yanlısı grupların hükümet tarafından desteklendiği, bazılarının ise emniyet ve ordu kadrolarında güçlü olduğu iddia ediliyor.
Kongre baskınının başrolünde olan Proud Boys’un (Gururlu Çocuklar) eski ABD Başkanı Donald Trump tarafından açık şekilde desteklendiği biliniyor.
The Southern Poverty Law Center’a göre ise Oath Keepers (Yemin Muhafızları) kritik görevlerde en fazla kadro sahibi aşırılık yanlısı grup.
Bireysel silahlanma taraftarı grup hem aktif görevde hem de emekli on binlerce kolluk kuvveti yetkilisinin kendilerine üye olduğunu iddia ediyor.
Üyeler, "Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nı yabancı ve yerli tüm düşmanlara karşı desteklemek ve savunmak" için kolluk kuvvetlerine veya orduya katılmayı hayatları boyunca destekleyeceklerini savunuyor.
7.5ºC
Ankara
