8 Kasım 2022'deki ara seçimlerin ardından ilk oturumunu yapan 118. ABD Kongresinin iki yıllık yeni yasama süreci bugün başkan seçimi kriziyle başladı.
Meclis başkanı ilk iki turda yeterli çoğunluk sağlanamadığı için seçilemeyince vekiller üçüncü kez oylamaya gitti.
Cumhuriyetçilerin çoğunluk lideri Kevin McCarthy bu kez partisinden 202 kişinin oyunu aldı. Cumhuriyetçilerin 20'si ise Jim Jordan'a oy verdi.
212 Demokrat üyenin tamamı parti liderleri Hakeem Jeffries için oy kullanmaya devam etti.
Temsilciler Meclisi ve Cumhuriyetçiler 100 yılın en büyük krizlerinden biriyle karşı karşıya
ABD Temsilciler Meclisinde son 100 yıldır ilk kez, yapılan üç oylamada da yeterli çoğunluğa ulaşılamadığı için meclis başkanı seçilemiyor.
Cumhuriyetçiler arasındaki bölünmüşlüğü ortaya seren başkanlık seçimleri için dördüncü turun yapılması bekleniyor.
Jim Jordan'ın kendisi dahil Cumhuriyetçi üyelerin birçoğu "birlik" çağrısı yaparken, McCarthy'e karşı olan bir grup Cumhuriyetçinin karşı oy vermeye devam etmesi bekleniyor.
McCarthy, kendi partisinden yeterli sayıda milletvekilini ikna edemediği için son 100 yılda Temsilciler Meclisi başkanlık seçimlerini üç turda da kazanamayan ilk çoğunluk lideri olarak kayıtlara geçti.
ABD'de Temsilciler Meclisi Başkanı, devlet başkanı ve başkan yardımcısından sonra protokolde üçüncü sırada yer alması bakımından önem arz ediyor.
Bundan sonra ne olacak?
435 üyeli Temsilciler Meclisinde Cumhuriyetçiler 222, Demokratlar 213 koltuğa sahip. Ancak Demokratlardan 1 sandalye, Virginia'dan seçilen Demokrat siyasetçi Donald McEachin'in 28 Kasım 2022'de vefat etmesi üzerine boş kalmıştı. McCarthy'nin başkan seçilebilmesi için ise Meclis üyelerinin yarısı olan 218 üyenin oyunu alması gerekiyordu.
Ancak bu baraj her bir milletvekilinin bir üyeyi oylaması halinde geçerli. Örneğin, 6 milletvekili oylamada çekimser kalırsa, mevcut milletvekili sayısı 434 olan mecliste çoğunluk için gereken oyun 218 değil, 214 olması gerekiyor.
Öte yandan, Temsilciler Meclisi, başkanını seçmeden işlemeye başlayamıyor. Milletvekilleri yeni başkanın seçilmesi için gereken çoğunluğu elde edene kadar oylamaya devam edecek. McCarthy ise bu süreçte partisindeki isimleri ikna etmek için ter dökecek.
McCarthy'nin başkanlığına kendi partisinden yükselen itiraz
Ara seçimlerin ardından Temsilciler Meclisinde çoğunluğu ele geçiren Cumhuriyetçiler için bugünkü oylama, meclisteki güçlerini pekiştirmek için önem arz ediyordu.
Bugünkü oylamalar Cumhuriyetçiler arasındaki bölünmüşlüğe işaret ederken, Demokratların hepsi Hakeem Jeffries'e oy vererek "dayanışma içinde" olduklarını göstermiş oldu.
Aralarında Andy Biggs, Matt Gaetz, Bob Good, Matt Rosendale ve Ralp Norman gibi isimlerin yer aldığı Cumhuriyetçi Kongre üyeleri McCarthy'nin başkanlığını desteklemeyeceklerini açıkça ifade etmişti.
Bütçe, vergiler, sınırların korunması ve Kongre'deki vekillerin görev süresi gibi hususlarda bazı muhafazakarlarla çatışan McCarthy, "statükodan yana" olmakla suçlanmıştı.
McCarthy'i "müesses nizamın adamı" olmakla suçlayan Cumhuriyetçi Andy Biggs, 6 Aralık 2022'de kendisinin de Temsilciler Başkanı olmak için aday olduğunu açıklamıştı.
Cumhuriyetçilerin lideri McCarthy kimdir?
1965 doğumlu Kevin McCarthy ilk kez 2006'da Cumhuriyetçi Parti'den Kongre üyesi seçilmişti. Aslen iş insanı olan Kaliforniyalı siyasetçi, 2018'den bu yana Temsilciler Meclisinde Cumhuriyetçilerin azınlık lideri olarak görev yapıyordu.
Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın sıkı destekçilerinden biri olan McCarthy, 2020'deki başkanlık seçim sonuçlarına itirazında Trump'ın yanında yer almıştı. Daha sonra seçimlerin meşru olduğunu kabul eden Cumhuriyetçi siyasetçi, 6 Ocak 2021'de Kongre binasına gerçekleştirilen saldırıyı da kınamıştı.
Demokratların lideri Jeffries kimdir?
Nancy Pelosi'nin 20 yıldır sürdürdüğü liderlik görevine tekrar aday olmayacağını açıklamasının ardından, tek aday New York Temsilcisi Hakeem Jeffries Demokratların yeni lideri olmuştu.
Jeffries, ABD Kongresinin tarihinde Senato veya Temsilciler Meclisindeki herhangi bir partinin lideri konumuna seçilen ilk siyahi olarak kayıtlara geçmişti. New York'un Brooklyn bölgesinde 4 Ağustos 1970'te doğan ve avukatlık yapan Jeffries, 2013'ten bu yana Temsilciler Meclisi üyesi.
Uzun süredir "Pelosi'nin veliahtı" olarak anılan Jeffries, Temsilciler Meclisinde Adalet ve Bütçe Komitelerinde yer almıştı.
Pelosi, 17 Kasım'da meclisin çoğunluğunun Cumhuriyetçilere geçmesinin ardından tekrar Demokratların liderliği için aday olmayacağını açıklamıştı.