ABD 2020 yılında da bireysel silahlanmada dünyanın lider ülkesi olmayı sürdürdü.
FBI tarafından yayınlanan verilere göre , geçtiğimiz yıl rekor sayıda artışın ardından 2020'de satılan silah sayısı 40 milyona yaklaştı. Son 12 yılda ise toplam rakam 372 milyonu geçti. Ancak bu rakamlar sadece yasal olarak yapılan satışları gösteriyor.
Uzmanlara göre silah satışlarının artmasında birden fazla durum söz konusu.
Trump döneminde silah lobilerine yönelik adım atılmaması, Cumhuriyetçilerin silah satışını zorlaştıran kararları veto etmesi, koronavirüs salgınının tetiklediği korku ve belirsizlik, geçen yaz yaşanan ırksal adaletsizlik protestoları ve 2020 Başkanlık seçimlerinde yükselen tansiyon, satışların patlamasındaki ana etkenler oldu.
Silah lobisinin kabusu Biden'ın reformu
Silah satış grafiğindeki yükselmenin 2021 yılında da süreceği tahmin ediliyor. Bu tahminin ana nedeni ise ABD'nin yeni Başkanı Joe Biden'ın silah reformu.
Biden yönetiminin silah lobilerini karşılarına alan reform planında, saldırı silahlarının ve yüksek kapasiteli silah dergilerinin satışının yasaklanması, tüm silah satışları için geçmişe yönelik kapsamlı kontrollerin yapılması var.
Silah güvenliği grupları tarafından desteklenen süreç, ABD basınında silah lobilerinin en büyük kabusu olarak yorumlanıyor.
Tahminler, Biden'ın reformu devreye girene kadar, silah satışlarının daha da artacağı yönünde.
Cumhuriyetçilerin güç kaybı, silah lobisini nasıl etkileyecek?
ABD'nin önde genel silah lobileri arasında Ulusal Tüfek Birliği (National Rifle Association – NRA) yer alıyor.
Birlik, Amerikan Sivil Savaşı’nda aslen Kuzey ordusundaki “zayıf nişancılığı” geliştirmek için 1871’de kurulmuştu. Ancak 1970'lerden sonra sivillerin silah edinebilme özgürlüğünün bayraktarlığını üstlenmeye başladı.
.jpg)
[Fotoğraf: National Rifle Association Yönetim Binası / Reuters]
Cumhuriyetçilerin üstünde çok büyük bir nüfuza sahip olan birlik, bu zamana kadar Demokratların silah satışı ve ruhsat verilmesiyle ilgili denetimleri sıkılaştırma çabalarını, Kongre'deki güçleri sayesinde engellemişti.
Ancak seçimin kaybedilmesinin ve Kongre baskını sonrası ağır eleştiri alan cumhuriyetçilerin yaşadığı güç kaybının, söz konusu lobinin yaptırım gücünü de etkileyeceği düşünülüyor.
ABD'de silah yasaları nasıl işliyor?
ABD'de her eyaletin kendine ait silah satışını düzenleyen farklı yasaları var. Ancak yasaların ortak noktası ruhsatların kolay bir şekilde verilebilmesi.
Öyle ki ruhsat alabilenler arasında muhtelif suçlardan (bir seneyi aşmamak kaydıyla) hapis cezası almış kişiler, tacizciler, madde bağımlıları ve kanunen tescil edilmiş şekilde ciddi suç eğilimi taşıyan benzer kişiler bulunuyor.
Silah satışlarında dikkat çeken bir konu da silahların fiyatları.
BBC'de yer alan habere göre tabancalar ortalama 200 dolara, tüfekler ise bin 500 dolara kadar alınabiliyor. Yani bir dizüstü bilgisayar fiyatına silah edinilebiliyor.
Savaşlardan daha fazla can kaybedildi
Avustralya, İngiltere, Avusturya, İsviçre ve Kanada, sivil vatandaşların en çok silaha sahip olduğu ülkelerden.
Amerika ise hem sivil vatandaşların sahip olduğu silahlar ve hem de bu silahlara bağlı ölümlerin adedi açısından bu ülkelerden fersah fersah ileride.
Okullarda, sokakta, kolay erişilebilen bu silahları kullanmaktan çekinilmiyor.
Silahların kullanıldığı olaylarda 1987’den beri 540 bin civarında kişi hayatını kaybetti ve bu rakam, Amerika’nın Birinci ve İkinci Dünya Savaşlarında kaybettiği toplam insan sayısından daha fazla.
(3).jpg)
"Silah satışı nefsi müdafaa ile sınırlı değil"
"Gunfight: The Battle for the Right to Bear Arms in America" (Silah kavgası: ABD'de silahlanma hakkı için savaş) kitabının yazarı Adam Winkler'e göre Amerikalılar için silah sahibi olma nefsi müdafaadan çok siyasi bir eylem.
"Silah topluluğundaki pek çok kişi dışarı çıkıyor ve bir çeşit protesto olarak silah satın alıyor. Bugün Amerika'da silah sahibi olmak sadece nefsi müdafaa için bir araca sahip olmak değildir. Bu silah, topluluğunun bir parçası olmak isteyen pek çok insan için, en azından kısmen, politik bir eylem."
Bir silah reformu da Kongre'de yaşanabilir
Silah reformu ile ilgili bir başka çalışma da kanlı baskının etkisini üzerinden atmaya çalışan Kongre binasında yapılıyor.
Kongre binasında silah taşımak yasak. Ancak 1967'den beri yürürlükte olan yasa ile vekiller bu yasaktan muaf tutuluyordu.
Demokrat vekiller Jared Huffman ve Jackie Speier, onlarca yıldır devam eden bu muafiyetin kalkması ve vekillerin de Kongre içinde silah taşımasının yasaklanması için harekete geçti.
Yasağın Kongre'nin yeni kural paketine girip girmeyeceğine dair henüz bir açıklama yapılmadı.
13.2ºC
Ankara
