Uluslararası toplumun büyük çoğunluğunun itirazına rağmen ABD'nin Tel Aviv Büyükelçiliği'ni Kudüs'e taşımasından sonra bu yönde bir adım da Guatemala'dan geldi.
Guatemala Devlet Başkanı Jimmy Morales, Kudüs'teki büyükelçiliğinin açılışı için İsrail'e gitti. Morales'in bu tartışmalı adımı atmasında, Guatemala'nın ABD’den önemli miktarda mali yardım almasının yanı sıra hakkındaki yolsuzluk iddialarına karşı "ABD tehdidinin" etkili olduğu yorumları yapılıyor. Ayrıca, Morales'in Evanjelik Hristiyan olmasının da Kudüs kararını hızlandırdığı iddia ediliyor.
Yolsuzluk iddiaları Kudüs kararında etkili oldu
ABD Başkanı Donald Trump gibi siyasette deneyimi olmayan Morales, Eski Devlet Başkanı Otto Perez Molina'nın 2015'te yolsuzluk iddiaları üzerine istifa etmesinden sonra yapılan seçimlerde göreve geldi.
Seçildikten kısa süre sonra hakkında yolsuzluk iddiaları çıkmaya başlayan Morales ve ailesi, Birleşmiş Milletler (BM) destekli Guatemala'da Uluslararası Yolsuzluk Komisyonu tarafından soruşturuluyordu.
Geçen yıl ağustosta soruşturma ekibini ülkeden kovduğu iddiaları üzerine Morales, ABD'nin yanı sıra BM ve Avrupa Birliği (AB) gibi uluslararası örgütlerin eleştirilerine maruz kalmıştı.
Hem içeride hem de dışarıda yolsuzluk iddiaları ile sıkışan Morales'in, hakkındaki iddialar nedeniyle görevden alınma riskine karşı Kudüs kararında ABD'nin yanında yer aldığı iddia ediliyor.
ABD BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley, BM Genel Kurulu'nda aralık ayında Trump'ın Kudüs kararını yok sayan oylama öncesinde kararı destekleyen ülkelerin isimlerinin not alınacağını ifade ederek ABD'ye "eli mahkum" olan ülkeleri tehdit etmişti.
Guatemala ABD'den milyonlarca dolar yardım alıyor
Diğer taraftan Güney Amerika'da ABD'den en çok yardım alan ülkelerinden biri olması dolayısıyla Guatemala'nın Kudüs kararında Trump’ın yanında durduğu ifade ediliyor.
ABD, El Salvador, Honduras ve Guatemala’nın kurduğu Kuzey Üçlüsü'ne Refah İçin İttifak Programı adlı bir yardım programı ile mali yardım yapıyor.
Bu yardım kapsamında Guatemala'nın bu yıl toplam 209 milyon dolar alması bekleniyor.
Bunun yanı sıra ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) verilerinde ABD'nin gayrisafi yurt içi hasılası (GSYH) 65 milyar dolar civarında olan Guatemala'ya geçen yıla kadar her yıl 100 milyon dolardan fazla yardım yaptığı belirtiliyor.
ABD'nin Güvenlik Yardımları İzleme verilerinde ise Amerikan yönetiminin Guatemala'ya 2012 ile 2015 yılları arasında 75 milyon dolarlık güvenlik yardımı sağladığı gözler önüne seriliyor.
Ayrıca Trump yönetiminin, Guatemala'dan gelen yasa dışı göçmenleri sınır dışı etmesine karşı ülkeye 8 milyon dolar yardım yapması bekleniyor.
Tüm bu yardımların Morales yönetimini ABD'nin Kudüs kararının arkasında durmasını sağladığı ifade edilirken, İsrail'in Guatemala ordusuna eğitim desteği sağlaması da dikkati çekiyor.
Morales de Evanjelik
ABD'nin Kudüs kararında Başkan Yardımcısı Mike Pence'in de bulunduğu Evnajeliklerin rolünün büyük olduğunu biliniyor.
Evanjelikler, Filistin'deki Süleyman Mabedi yeniden inşa edildikten sonra Mesih'in geleceğine inanıyorlar.
Evanjelikler arasında Trump'ın Kudüs kararının bu süreci hızlandıracağına ilişkin bir inanışın söz konusu olduğu iddia ediliyor.
Evanjelik bir Hristiyan olan Morales'in Trump'tan sonra 24 Aralık'ta Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıdığını açıklayan ikinci devlet başkanı olmasında inancının da etkili olduğu ihtimali öne çıkıyor.
Kudüs kararını açıklarken yaptığı konuşmada Morales, "Guatemala tarihte de İsrail taraftarı olmuştur. Bizim de siyasetin yanı sıra İsrail'in müttefikimiz olduğu ve onu desteklememiz gerektiğini düşünmeye sevk eden Hristiyanca bir düşünce şeklimiz var" ifadesini kullanmıştı.
BM Genel Kurulu'nda aralık ayında yapılan oylamada 128 ülke Trump'ın Kudüs kararını yok sayan karara destek verirken, aralarında Guatemala'nın da bulunduğu 9 küçük ülke ABD'nin yanında durarak karara karşı çıkmıştı.
Kaynak: AA