ABD'de 3 Kasım 2020’de yapılan Başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Donald Trump’a karşı Demokratların adayı Joe Biden yarıştı. 270 delege ile seçimin kazananı Biden oldu, ancak Trump sonucu kabullenmedi.
Joe Biden'a karşı seçimi kaybetmesinin bir hile sonucu olduğunu ve halka yalan söylendiğini iddia eden Trump, seçimleri gayrimeşru kılma çabasıyla isyancıları motive etti ve kanlı bir ayaklanmanın fitilini ateşledi.
Yaşananlar adeta Trump’ın ruh halinin bir yansımasıydı. Donald Trump destekçilerini Washington’a “Save the America (Amerika'yı Koru)" mitingine çağırdı.
Trump olayların fitilini ateşledi
ABD Kongresi, 6 Ocak'ta Başkanlık Seçimi Seçiciler Kurulu Oylamasını onaylamak üzere ortak oturumla toplanırken ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'ın önünde düzenlediği mitingde destekçilerine ülkelerine sahip çıkmalarını söyledi.
Trump, destekçilerine yaptığı konuşmada, seçimleri asıl kazananın kendisi olduğunu savunarak, "Asla yenilgiyi kabullenmeyeceğim, pes etmeyeceğim" dedi. "Aranızda Joe Biden'ın 80 milyon oyu gerçekten aldığına inanan var mı? Bunlar bilgisayarda üretilen 80 milyon oy" diyen Trump, bu sözleriyle tansiyonu daha da yükseltti.
Washington polisi, göstericilerin sayısının artmasıyla Kongre binasında bulunanlara tahliye çağrısı yaptı. Kongredeki onay oturumuna ara verildi. Binada bulunan gazeteciler, güvenlik gerekçesiyle basın ofisinde kalmaları yönünde uyarılırken binanın kapıları da kilitlendi.
Göstericiler Kongreye girdi
Mitinge katılan göstericiler Kongreye yürüdü ve binaya girmeye çalıştı. Göz yaşartıcı gaz kullanan polis ve göstericiler arasında arbede yaşandı. Yaşanan kaos içerisinde yüzlerce gösterici barikatları aşarak Kongre binasına girmeyi başardı ve senatoyu bastı.
Bu sırada Kongre binasından tahliye operasyonları başladı. Çok sayıda senatör ve çalışan, güvenlik güçleri eşliğinde binadan çıkarıldı.
Sokağa çıkma yasağı ilan edildi
Birçok önemli isim Donald Trump'a göstericileri durdurma çağrısı yaparken Washington Belediye Başkanı Muriel Bowser, yerel saatle 6 Ocak saat 18.00’den ertesi gün sabah 06.00’ya kadar şehirde sokağa çıkma yasağı ilan etti.
Trump, göstericilere sakin kalmaları ve güvenlik güçlerini desteklemeleri için çağrıda bulundu ve "Kongre'deki herkesi barışçıl kalmaya çağırıyorum. Şiddet yok! Unutmayın, Biz kanun ve düzenin partisiyiz" şeklinde tweet attı.
Trump’ın gerginliği düşürmek için yaptığı açıklamaların da göstericiler üzerinde etkisi olmadı, göstericiler binanın camlarını kırdı, senatörlerin ofislerini işgal etti ve kürsüye çıkarak sloganlar attı. O anlar sosyal medya paylaşıldı.
Kongrede silahlar ateşlendi ve bir patlayıcı etkisiz hale getirildi
Olayların durulmaması üzerine Ulusal Muhafızlar Kongre binasına desteğe çağırıldı. Federal Koruma Servisi ve Gizli Servis görevlilerinden oluşan destek ekibi, Kongre binasına doğru harekete geçti. Pentagon bin 100 civarındaki Ulusal Muhafızın seferber edildiğini açıkladı.
Binada yaşanan çatışmada silahla vurulan bir kadın hastaneye kaldırıldı. Kongre binası yakınlarında en az bir patlayıcının bulunduğu ve etkisiz hale getirildiği bilgisi de paylaşıldı.
Trump destekçileri Minnesota, Georgia ve Oklahoma gibi farklı eyaletlerde de sokağa çıkarak başkanlık seçimlerinde Trump'ın oylarının çalındığını savundu ve "Çalmayı durdur" sloganları atarak sokaklarda yürüdü.
Biden: Trump’ı bu kuşatmaya son vermeye çağırıyorum
ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence’in “Meclisimize yapılan bu saldırı hoş görülmeyecek ve olaylara karışanlara geniş kapsamlı kovuşturma yapılacak" açıklamasının ardından ABD başkanlığına seçilen Joe Biden, "Başkan Trump'ı TV'ye çıkarak ettiği yemini yerine getirmeye, Anayasa'yı savunmaya ve bu kuşatmaya son vermeye çağırıyorum" dedi.
Biden, "Kongredeki kaos, gerçek Amerika'yı yansıtmıyor. Biz bu değiliz. Gördüklerimiz, kendilerini kanunsuzluğa adamış radikal küçük bir grup. Bu muhalefet değil kargaşa, kaos isyan sınırında. Bu duruma şu an itibarıyla son verilmeli. Bu kalabalığı geri çekilmeye ve demokrasinin işlemesine izin vermeye çağırıyorum" diye konuştu.
Başkan Trump ise Twitter hesabından bir video mesaj paylaştı ve "Acınız var, biliyorum. Ancak şimdi eve dönmelisiniz" diyerek destekçilerine bir kez daha itidal çağrısında bulundu.
Kongre binası güvende
Sokağa çıkma yasağının başlamasına yarım saat kala, Kongre binası önünden ayrılmayan göstericilere göz yaşartıcı gaz ve ses bombalarıyla müdahale edildi. Güvenlik güçleri yaklaşık 4 saat süren işgalin ardından Kongre binasının güvende olduğunu duyurdu. Haber, delegeler tarafından alkışlarla karşılandı.
İngilizlerin 1814'teki işgalinden bu yana ilk kez böyle bir olay yaşanan ABD Kongresi’nde biri polis 5 kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi yaralandı.
Şimdiye kadar 700'den fazla kişiye 6 Ocak’ta yaşananlar sebebiyle suçlama yönetilirken FBI daha fazla kişinin olayla olan ilişkisini bulmak için çalışmaya devam ediyor.
Grafik: M. Furkan Terzi