Kırgızistan Halklar Asamblesi bünyesinde faaliyet gösteren Ahıska Türkleri Derneğinin, Çuy Bölgesinin Kant kentinde, Ahıska Türklerinin sürgün edilişlerinin 76'ncı yılı dolayısıyla gerçekleştirdiği anma programına, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) Bişkek Program Koordinatörü Osman Usta, Kırgızistan Halklar Asamblesi Başkanlığı yetkilileri, sivil toplum kuruluşu ve yerel yönetimlerin temsilcileri, sürgünün tanıkları ile çok sayıda davetli katıldı.
Yeni tip koronavirüs tedbirleri kapsamında anma programına katılamayan Türkiye'nin Bişkek Büyükelçisi Cengiz Kamil Fırat, KTMÜ Rektörü Prof. Dr. Alparslan ve Dünya Ahıska Türkleri Birliği Başkanı Ziyatdin Kassanov birer mesaj gönderdi.
Kırgızistan Ahıska Türkleri Derneği Başkanı Atamşa Dursunov, yaptığı konuşmada, 14 Kasım 1944'te Ahıska bölgesinden Orta Asya'ya yapılan sürgün sırasında ve sonrasında yaşamını yitirenleri rahmet ve saygı ile andıklarını belirterek, "14 Kasım 1944'te Orta Asya'ya 86 bin Ahıska Türkü yük vagonlarına bindirilerek yokluğa sürüldü. Sürgünün yapıldığı tren yolculuğu sırasında 17 bin kişi yaşamını yitirdi. Ata dedelerimizin yaşadığı acıyı unutmadık ve unutmayacağız. Bugün yaşamını yitirenleri anmak için bir araya geldik" diye konuştu.
Ahıska Türklerinin 76 yıl önce yaşadığı trajedide yaşamını yitirenleri anmak için toplandıklarını ifade eden Azerbaycan Türkleri Derneği Başkanı Aziz Aliyev de "Azerbaycan Türkleri de Ahıska Türkleri kadar çok acı yaşadı. Azerbaycan Türkleri geçen yüzyılın başında Azerbaycan, Ermenistan ve Ahıska'dan Orta Asya'ya üç kez sürüldü. Allah hepimize sabır versin" dedi.
Programda, sürgün sırasında hayatını kaybedenler için Kur'an-ı Kerim okundu, dualar edildi.
14 Kasım 1944 Ahıska Sürgünü
Stalin liderliğindeki Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) döneminde Gürcistan sınırları içinde yaşayan binlerce Ahıska Türkü, 14 Kasım 1944'te, "sınır güvenliğini tehdit ettikleri" gerekçesiyle sürgün edildi.
Ahıska Türkleri, tren vagonlarına bindirilerek Orta Asya içlerine zorla gönderildi.
Bu yolculuk sonunda Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan'a yerleştirilen Ahıska Türkleri, 12 yıl süresince sıkı yönetim rejimi altında tutuldu.
SSCB dağıldıktan sonra arşiv kayıtları incelendiğinde, bu sürgünün, Stalin'in, Karadeniz kıyılarını Türklerden temizleme operasyonunun bir parçası olduğu ortaya çıktı.
Bugün 500 bin dolayında Ahıska kökenli Türk, yoğun olarak Kazakistan, Rusya, Azerbaycan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkiye, ABD ve Ukrayna'da yaşıyor.