Yaz aylarında bu denli yüksek derecelere alışık olmayan Avrupa'da, dünyanın diğer bölgelerine kıyasla aşırı sıcak nedeniyle çok sayıda kişi hayatını kaybediyor. Bunda kıtanın yaşlı nüfusunun yüksek olmasının da etkili olduğu ifade ediliyor.
Avrupa'da hükümetlerin aşırı sıcaklara karşı ivedilikle harekete geçmemesi halinde, bunun ekonomik ve toplumsal sonuçlarının ağır olması bekleniyor.
Uzmanlar, tehlike seviyesiyle ülkelerin eylem hızı arasında tutarsızlık olduğuna ve sıcak hava dalgasına hazırlıksız yakalanıldığına dikkati çekiyor.
İngiltere ve Macaristan'da sıcaklık rekorları kırıldı
2022 yazında temmuz ayı içinde İngiltere ve Macaristan'da tarihlerinin sıcaklık rekorları kırıldı.
Son yılların en sıcak yazının yaşandığı Macaristan'da 24 Temmuz'da başkent Budapeşte bölgesinde gece termometreler 25,4 santigrat dereceyi gösterdi. Bu, 128 yılın sıcaklık rekoru olarak açıklandı.
İngiltere'de 19 Temmuz'da hava sıcaklığı öğle saatlerinde 40 dereceyi aşarak ülke tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı.
Almanya'da, 20 Temmuz'da yılın en sıcak günü 40,3 santigrat dereceyle Bad Mergentheim-Neunkirchen'de kaydedildi.
Portekiz'de 7-18 Temmuz arasında 1065 kişi aşırı sıcaklardan hayatını kaybetti.
Sıcak hava dalgasından etkilenen bir diğer ülke de İsviçre oldu, bazı kentlerde sıcaklığın 35 derecenin üzerine çıkmasıyla İsviçre Federal hükümeti ülkede alarm seviyesini 3'e çıkardı.
Binlerce hektar ormanlık alan yok oldu
Avrupa'da aşırı sıcaklar, birçok ülkede orman yangınlarının çıkmasına da neden oldu.
İngiltere, Fransa, Hollanda, İsviçre, İtalya, Çekya, Yunanistan, Belçika, Almanya, İspanya ve Portekiz'de çıkan yangınlarda binlerce hektar ormanlık alan yok oldu.
[Fotoğraf: Reuters]
Yangınlardan birçoğu kontrol altına alınsa da bir bölümüyle mücadele sürüyor.
27 AB ülkesinden 17'sinin aşırı sıcaklara karşı eylem planı var
Avrupa'da birçok ülkenin, aşırı sıcakları ve bununla bağlantılı hastalık ya da ölüm oranlarını azaltmayı hedefleyen "Sıcaklık Sağlık Eylem Planı"na (HHAP) sahip olmadığı da belirtiliyor.
Danimarka, Almanya, İtalya ve Filipinler'den bilim insanlarının yürüttüğü bir araştırmada, Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) Avrupa Bölge Ofisi rehberliğinde ana hatları çizilen planın temel unsurları göz önünde bulundurularak hangi ülkelerin planı ne derece uyguladığı analiz edildi.
COVID-19 salgını sürecinin de hesaba katıldığı çalışmaya göre, 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesinden 17'si HHAP'a sahip.
Öte yandan, bu plana sahip ülkelerin yarısından fazlasının yetersiz finanse edildiği ortaya konuldu.
17 ülkenin eylem planlarında öncü bir kuruluş konusunda anlaşma, doğru ve yerinde alarm sistemleri, sıcakla bağlantılı sağlık enformasyon planları, sağlığın etkilenmesini azaltma stratejileri ve savunmasız grupların bakımı olmak üzere 8 ana maddeden 5'inin en azından kısmen uygulandığı tespit edildi.
En düşük sıklıkla uygulananların, gerçek zamanlı gözlem, uzun dönemli şehir planlaması ile sağlık sistemlerinin hazırlıklı hale getirilmesi olduğu görüldü.
Uzmanlar sıcakların daha sık ve yoğun yaşanacağı konusunda uyarıyor
Avrupa, tarihinin en yüksek sıcaklıklarına sahne olurken, bilim insanları bu durumunun gelecekte sık sık görüleceğini belirtiyor.
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) Genel Sekreteri Petteri Taals, iklim değişikliğinin dünya genelinde sıcak hava dalgalarını daha sık ve yoğun hale getireceğini söylerken, örgüte göre, Avrupa'da son 50 yılda yaklaşık 159 bin kişi, aşırı sıcaklar ve iklim kaynaklı afetler nedeniyle yaşamını yitirdi. Bu afetler, bölgede 476,5 milyar dolar ekonomik hasara da neden oldu.
Ölümlerin yüzde 93'ünün nedeni ise aşırı sıcaklar olarak kayda geçti.
Sıcaklara alışkın olmayan vatandaşları alışkanlıklarını değiştirmeye, 11.00 ila 15.00 saatlerinde dışarı çıkmamaya çağıran uzmanlar, Avrupa'nın yaşlanan nüfusuna dikkati çekerek 65 yaş ve üstü kişilerin risk altında olduğunu belirtiyor.
Avrupa Komisyonunun 2021'de yayınladığı raporuna göre de sıcaklara uyum sağlayamayan Avrupa'da 2050'de yılda 30 ila 50 bin kişinin aşırı sıcaklar nedeniyle hayatını kaybedebileceği öngörülüyor.
5.9ºC
Ankara
