Şirket kaynakları ve işlemcilerin verdiği bilgiye göre, her ne kadar Avrupa hükümetleri Washington'ı izleyerek Tahran'a yaptırım getirmediyse de, bankalar ile sigorta ve nakliye şirketleri, İran'la ticaret yapmayı zor ve riskli hale getiren Amerikan kısıtlamalarının baskısıyla, İran'la ilişkilerini birer birer koparıyor.
"Başımız derde girebilir"
Sardunya Adası'nda günlük 300 bin varil kapasiteli Sarroch rafinerisinin işletmecisi Saras şirketinden üst düzey bir kaynak, "ABD'ye karşı duramayız" dedi.
Saras'ın, tanınan 180 günlük süre içinde İran'dan ham petrol ithalatını nasıl sonlandıracağını düşündüğünü söyleyen kaynak, "Şimdilik Amerikan yönetiminin neler yapabileceği belli değil ama uygulamada başımız derde girebilir" dedi.
Daha fazla şirket İran'dan çekilmeye hazırlanıyor
Kaynaklar, içlerinde Fransız Total, İtalya'dan Eni ve Saras, İspanya'dan Repsol ve Cepsa ile Yunanistan'dan Hellenic Petroleum'un da bulunduğu rafinerilerin, yaptırımlar hissedilmeye başlar başlamaz İran'dan petrol alımına son vermeye hazırlandığını söyledi.
İran'dan Avrupa'ya giden petrolün büyük bölümünü bu rafineriler ithal ediyor. Bu miktar, İran'ın tüm petrol ihracatının beşte birini oluşturuyor.
İran ile Avrupa arasındaki ham petrol ticaretinde meydana gelecek bir düşüş, nükleer anlaşmada imzaları olan Almanya, Fransa ve İngiltere'nin anlaşmayı yaşatma çabalarını zora sokabilir.
İran'ın yerini Rusya ve Suudi Arabistan alabilir
Avrupa İstatistik Ofisi Eurostat'ın derlediği verilere göre, İran'ın yabancı alıcılara sattığı ham petrol son aylarda ortalama günlük 2.5 milyon varile çıkmıştı. İran'ın ihracatının en büyük kısmı Asya'ya gidiyor.
İşlemciler, İran ham petrolünün yerini, ABD'nin yaptırım açıklamasından sonra fiyatı artan Rus Ural ve Suudi Arabistan petrolünün alabileceğini söyledi.
İran ile Avrupa arasındaki ham petrol ticareti, İran üzerindeki ağır yaptırımların 2015'te kalkmasından sonra büyük ölçüde artmıştı.
Şimdi bankalar, sigorta ve deniz nakliyat şirketlerinin İran'dan uzaklaşmasıyla, Avrupa'daki rafinerilerin bu ülkeden petrol almayı kesmekten başka çaresi kalmıyor.
Trump'ın nükleer anlaşma kararı
ABD Başkanı Donald Trump, 8 Mayıs'ta ülkesinin P5+1 ülkeleri ile İran arasında yapılan nükleer anlaşmadan çekilerek Tahran yönetimine ağır yaptırımlar getireceğini açıklamıştı.
Diğer 5 ülke, anlaşmanın devamından yana
Anlaşma, eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) daimi üyeleri (ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa) ile Almanya ve İran arasında 14 Temmuz 2015'te imzalanmıştı.
Bu 5 ülke, Ocak 2016'da yürürlüğe giren anlaşmanın eksiklerinin giderilerek korunmasından yana.
Kaynak: Reuters