Belarus’ta zorla indirilen uçak krizi büyüyor

Doğu Avrupa ülkesi Belarus'ta, bir uçağın bomba ihbarı yapıldığı gerekçesiyle zorla başkent Minsk'e indirilmesinin ardından başlayan kriz büyüyor.

Yunanistan'ın başkenti Atina'dan Litvanya'nın başkenti Vilnius’a seyahat eden 123 yolcunun bulunduğu Ryanair’e ait uçak, Belarus hava sahasındayken acil iniş yaptı. Gelen açıklamalara göre, uçakta bomba olduğuna dair ihbar üzerine pilotlar iniş talep etti.

[Harita - Grafik: TRT Haber / M. Furkan Terzi]

Belarus Cumhurbaşkanlığına göre ise güvenlik nedeniyle Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko’nun talimatıyla uçağa eşlik etmek üzere bir MiG-29 savaş uçağı kaldırıldı.

Uçağın havaalanında kontrol edilmesi esnasında Belarus’ta terör olaylarına karıştığı iddiasıyla aranan bir sosyal medya hesabının kurucusu ve eski genel yayın yönetmeni Belarus vatandaşı Roman Protaseviç gözaltına alındı.

Aramalar sonucunda bomba ihbarı asılsız çıktı.

İndirilen uçak, gereken kontrollerden sonra Minsk Havalimanı'ndan ayrıldı ve Vilnius'a iniş yaptı.

AB, ABD ve NATO'dan tepkiler

Tüm bu olayların uluslararası basına yansımasının ardından ise peş peşe tepkiler gelmeye başladı.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Tüm yolcular derhal Vilnius'a seyahatlerine devam edebilmeli ve güvenlikleri sağlanmalı" ifadesini kullandı ve uluslararası taşımacılık kurallarının ihlalinin sonuçlarının olacağına dikkat çekti.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, "Tüm yolcular ile uçağın sorumluluğundan Belarus yönetimini sorumlu tutuyoruz" paylaşımıyla, "Yolcuların tamamı seyahatlerine devam edebilmeli" vurgusu yaptı.

Closely following developments around today’s @Ryanair flight from Athens to Vilnius, which was forced to land in Minsk over an alleged security threat.

This is totally inadmissible. (1/2)

— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) May 23, 2021

Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakisv, gelişmeyi "benzeri görülmemiş ve şok edici" bir olay diye tanımladı, tüm yolcuların derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu.

Bir tepki de ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'dan geldi. Blinken, uçağının zorla Minsk'e indirilmesi ve uçakta bulunan gazeteci Roman Protaseviç'in gözaltına alınması dolayısıyla Belarus yönetimini "güçlü şekilde kınadıklarını" belirtti.

We strongly condemn the Lukashenka regime's brazen and shocking act to divert a commercial flight and arrest a journalist. We demand an international investigation and are coordinating with our partners on next steps. The United States stands with the people of Belarus.

— Secretary Antony Blinken (@SecBlinken) May 23, 2021

NATO uluslararası soruşturma istedi

Uçağın indirilmesi ve muhalif Roman Protaseviç'in gözaltına alınmasıyla ilgili gelişmeleri yakından izlediklerini belirten NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise, "Bu, uluslararası soruşturma gerektiren ciddi ve tehlikeli bir olay" dedi.

[Harita: TRT Haber]

Belarus'tan açıklama

Belarus Dışişleri Bakanlığı, gelen tepkiler üzerine bir açıklama yaptı. Bakanlık, acil iniş yaptırılan uçakla ilgili soruşturma için uzmanların ziyaretine izin vermeye ve verileri paylaşmaya hazır olduklarını duyurdu.

Belarus Dışişleri Bakanlığı: Uzmanlarla verileri paylaşmaya hazırız

AB, Belarus'a yaptırımlar uyguluyor

AB ile Belarus arasındaki ilişkiler son dönemde gergin seyrediyor. Belarus'ta Ağustos 2020'de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimini mevcut Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko kazandıktan sonra "seçimlere hile karıştırıldığı" iddiasıyla protesto gösterileri başlamıştı.

Krizin derinleştiği Belarus'a dair 5 soru

Lukaşenko'nun meşruiyetinin bulunmadığını savunan ve seçimin sonucunu tanımayan AB, sonucu protesto eden göstericilere şiddet ve muhalefete baskı uygulandığı gerekçesiyle Lukaşenko'nun da aralarında bulunduğu bazı Belaruslu üst düzey yetkililere ve firmalara karşı yaptırım kararları almıştı.