Belçika'da 200 günü aşkın süredir kurulamayan hükümet görüşmeleri çıkmazda

9 Haziran'da yapılan genel seçimlerden birinci parti çıkan Flaman milliyetçisi Yeni Flaman İttifakı'nın (N-VA) lideri Bart De Wever, Noel tatilinin ardından görüşmeleri yeniden başlattı.

Teknik düzeyde 26 Aralık'ta, koalisyon ortağı liderler arasında ise hafta sonu başlayan müzakerelerde Flaman Sosyalist Partisi Vooruit, De Wever'in masaya koyduğu ekonomik tedbirleri içeren pakete, 500 kadar yeni düzeltme talebi iletti.

De Wever'in, Kral Phillppe'ye 7 Ocak'ta müzakerelerin gidişatıyla ilgili rapor sunması gerekiyor. Ancak Vooruit tarafından istenilen ve daha önce mutabık kalınmış mali ve bütçesel dengeleri sorgulayan düzeltmeler, hükümetin yeni yıl başında kurulacağına yönelik beklentilerin boşa çıkacağı izlenimini veriyor.

Maliyet artıyor

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, 2008-2009 döneminde Yunanistan'da yaşanan borç krizleri gibi vakaların önüne geçmek için üye ülkelerin bütçe açıklarını yıllık Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın (GSYİH) yüzde 3'ünden az tutmasını şart koşuyor. Ancak Belçika halihazırda GSYİH'nın yüzde 4,5'i civarında bir açık veriyor.

Hükümeti kurmakla görevli De Wever, bu durumu öne sürerek kemer sıkma politikasını uygulamayı savunuyor. Ancak koalisyon ortakları, Belçika'nın bütçesini istikrara kavuşturmak için üzerinde anlaşmaları gereken ekonomik reform programında derin ayrılıklar yaşıyor.

Öte yandan hükümetin kurulamaması da maliyet doğuruyor. De Wever, katıldığı bir televizyon programında bütçe reformlarının yapılmadığı her saniyenin Belçika'nın kamu borcuna 508 avro eklediğini söylemişti. Ulusal medyada yapılan yorumlarda ise gerçek rakamın, bunun iki katına denk geldiği savunuluyor.

Ülke genelindeki sendikalar, kurulacak hükümetin kemer sıkma politikalarına karşı büyük bir gösteri düzenlemiş, sivil toplum kuruluşları (STK) ise siyasi uzlaşının gecikmesinin sosyal bir felaket yaratacağı uyarısında bulunmuştu.

Müzakereler

Federal sistemle yönetilen Belçika, tarihinde pek çok kez deneyimlendiği gibi bir kere daha hükümet kurma krizinden geçiyor.

Üç resmi dili olan ülke, federal hükümetin yanı sıra Flaman Bölge Hükümeti, Valonya Hükümeti, Brüksel-Başkent Bölgesi Hükümeti, Fransız Toplumu Hükümeti, Alman Toplumu Hükümeti olmak üzere 6 hükümetle yönetiliyor.

N-VA ile Brüksel Başkent Bölgesi ve Fransızca konuşan toplumun bölgesi Valonya parlamentosunda birinci sıraya yerleşen MR, Valonya'da 4. sırada gelen Les Engages, Flaman bölgesinde 3. sırada gelen Vooruit ile 4. gelen Flaman Hristiyan demokrat CD&V'yı bir araya getiren ve "Arizona" ismiyle anılan koalisyon, hazirandan itibaren birçok kez müzakere masasına oturdu.

Partiler, De Wever'in "Süper Not" ismini verdiği bir sosyoekonomik paketi görüşüyor.

"Çalışan kazanmalı" temalı paketin içeriği, Belçika'nın bütçe açığını "çalışmayarak devletten maaş alanlarla mücadele" yoluyla kapatmaya odaklanıyor.

Yaklaşık 12 milyon nüfuslu Belçika'da resmi istatistiklere göre, 300 bin 200 kişi işsizlik maaşından istifade ediyor. Sistemin, uzun dönemli istirahat raporlarıyla suistimal edildiği biliniyor.

AB, 26 Temmuz'da yüksek bütçe açığı nedeniyle Belçika'ya yönelik disiplin süreci başlatmıştı. Ülkenin ilgili makamları, geçen ay bütçe açığının tahmin edilenden 2 milyar avro fazla çıktığını, eğer hiçbir önlem alınmazsa 2029 itibarıyla bütçe açığının 46 milyar avroyu bulacağını duyurmuştu.

Ancak sol eğilimli ve liberal partiler, De Wever'in işsizlik maaşı almaya hak kazanmak için şartları sıkılaştırmak, bundan faydalanmanın süresini azaltmak, uzun dönemli doktor raporlarının önüne geçmek gibi somut önerilerine karşı çıkıyor.