Bilim insanları, laboratuvarda oluşturulan gergedan embriyosunu başarılı bir şekilde taşıyıcı anneye aktararak dünyanın ilk "tüp bebek" gergedan hamileliğini elde etti.
Prosedür, kuzeydeki beyaz gergedanların bir alt türü olan güneydeki beyaz gergedanlarla gerçekleştirildi.
Çalışmanın bir sonraki adımı bunu kuzey beyaz gergedan embriyolarıyla tekrarlamak.
Sadece 2 tane kaldılar
Kuzey beyaz gergedanları bir zamanlar Orta Afrika'da bulunuyordu, ancak gergedan boynuzuna olan talebin körüklediği yasadışı avcılık hayvanların vahşi doğadaki varlığını yok etti.
Vahşi doğada sadece iki gergedan kaldı: iki dişi, Najin ve kızı Fatu.
Hayatları boyunca hayvanat bahçesinde yaşamış hayvanlarının her ikisi de Kenya'daki Ol Pejeta Koruma Alanı'nda sıkı güvenlik altında tutuluyor.
Teknik olarak nesli tükendi
Üremesi mümkün olmayan türün nesli teknik olarak tükenmiş sayılıyor.
Ancak şimdi bilim insanları bu hayvanları tükenişin eşiğinden geri getirmek için doğurganlık çalışmalarına yöneldi.
Çalışmalarına güneydeki beyaz gergedanları kullanarak başladılar.
Kuzeyli beyazların bu yakın kuzeni binlerce kişilik bir nüfusa sahip ve hala yasadışı avlanma tehdidi altında olmalarına rağmen başarılı şekilde korunuyorlar.
13 tüp bebek girişimi
Projeyi geliştirmek yıllarca sürdü ve iki tonluk hayvanlardan yumurtaların nasıl toplanacağının araştırılmasından, laboratuvarda ilk gergedan embriyolarının oluşturulmasına ve bunların nasıl ve ne zaman nakledileceğinin belirlenmesine kadar birçok zorluğun üstesinden gelmek zorunda kaldı.
Güney beyaz gergedanlarını kullanarak ilk tüp bebek hamileliğini elde etmek için 13 girişimde bulunuldu.
Bu kadar büyük bir hayvanda, embriyoyu hayvanın neredeyse 2 metre içinde bulunan üreme kanalına yerleştirmek oldukça zorlu bir süreç.
Taşıyıcı annenin ani ölümü
Belçika'daki bir hayvanat bahçesinden alınan güneyli beyaz bir dişinin yumurtası kullanılarak yapılan ve Avusturya'daki bir erkeğin spermiyle döllenen embriyo, Kenya'daki bir taşıyıcı anneye nakledildi ve hamilelik oluşturuldu.
Ancak başarının ardından trajedi geldi.
Hamileliğin 70. gününde taşıyıcı anne, toprakta bulunan ve hayvanlar için ölümcül olabilen bir bakteri olan "Clostridia"ya yakalandıktan sonra öldü.
Canlı doğma şansı yüzde 95
Bu ani ölüm ekibe bir kez daha üzdü. Otopsi, 6,5 santimetrelik erkek fetüsün iyi geliştiğini ve canlı doğma şansının %95 olduğunu ortaya çıkardı.
Ancak tekniğin işe yaradığını ve tüp bebek yoluyla başarılı bir hamileliğin mümkün olduğunu gösterdi. Şimdi bir sonraki adım bunu kuzey beyaz gergedan embriyolarını kullanarak denemek.
Almanya ve İtalya'da sıvı nitrojende depolanan bu değerli embriyolardan yalnızca 30 adet mevcut.
Bu embriyolar Kenya'nın en genç dişisi Fatu'dan toplanan yumurtalar ve ölmeden önce iki erkek kuzey beyaz gergedanından toplanan spermler kullanılarak yaratıldı.
Ancak kuzey beyaz gergedanının doğuşu bilimsel bir ilki daha gerektirecek.
Hayatta kalan son iki kuzeyli beyazdan hiçbiri, yaş ve sağlık sorunları nedeniyle hamile kalamıyor.
Bunun yerine embriyo, taşıyıcı anne olarak güney beyaz gergedanın rahmine yerleştirilecek.
Bir alt türde tüp bebek yöntemi daha önce hiç denenmedi ancak ekip yöntemin işe yarayacağından emin.
4.2ºC
Ankara
