Uzun süredir siyasi istikrarsızlığın hüküm sürdüğü Yemen'de, Husiler, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor.
Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten bu yana Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.
22 milyon kişi, acil yardım ve korumaya ihtiyaç duyuyor
Ülke, açlık, kolera, çatışmalar ve hava saldırıları sonucunda bedelini sivillerin ödediği büyük bir insanlık dramına sahne oluyor. 400 bin çocuğun açlık tehlikesiyle karşı karşıya bulunduğu Yemen'de nüfusun yaklaşık dörtte üçüne tekabül eden 22 milyon kişi, acil insani yardım ve korumaya ihtiyaç duyuyor.
Birleşmiş Milletler rapor sunuyor, kınıyor ve endişeleniyor
Ülke pek çok alanda insani kriz yaşarken, çözüme ulaşma konusunda en büyük umut olan Birleşmiş Milletler, durumdan endişelenmeye, yaşananları kınamaya, ve bölgeye gözlemci yerleştirilmesini talep etmeye devam ediyor.
Saldırılar 2015 yılının Mart ayından beri devam ediyor
Yemen'in üçüncü büyük şehri Taiz Mart 2015’te kanlı olaylara sahne oldu. 18 Nisan 2015’te savaş uçakları 24 saatte Taiz, Aden ve başkent Sana’ya 100 hava saldırısı gerçekleştirdi. Uluslararası kuruluşlar saldırılarda sivillerin hayatını kaybettiğini açıkladı.
Kentte halk, protesto gösterileri düzenlendi. BM ise yaptığı açıklama ile olayları kınadı.
2015 ile 2016 yılları arasında 3 bin 200 kişi öldü
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün Mayıs 2016’da yayınladığı rapora göre, Yemen'de 3 bin 200 kişi öldü, 5 bin 700 kişi de yaralandı.İzleme örgütü, Mart 2015 ile Şubat 2016 arasında koalisyon hava saldırılarının 13 sivil ticari işletmeyi hedef aldığını ve yüzlerce sivilin ölümüne yol açtığını aktardı.
Ekim 2016’da Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri başkent Sana’da düzenlenen bir cenaze törenini hedef aldı. Saldırıda 82 kişi hayatını kaybetti.
Eski BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, Yemen’de cenaze töreninin yapıldığı binaya gerçekleştirilen ve 140’tan fazla kişinin ölümüne neden olan saldırıyı kınadı.
BM, çatışmaların devam ettiği Yemen’de insani durumun gittikçe kötüleştiğini ve yaklaşık 20 milyon kişinin açlık tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu açıklamakla yetindi.
2017'de ölenlerin sayısı 4 bini geçti
Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) yayımladığı rapora göre, Yemen'de 19 Mart 2015'ten 15 Ağustos 2017'ye kadar geçen süre zarfında ülkedeki şiddet olaylarında 8 bin 380 kişi hayatını kaybetti, 47 bin 741 kişi yaralandı.
BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Lowcock, Yemen'deki durumun endişe verici şekilde kötüleştiği uyarısında bulunarak, "Yemen büyük bir felaketin eşiğinde." dedi.
Lowcock, Yemen'deki çatışmalardan dolayı sadece haziran ayından bu yana Hudeyde'den 500 bin kişinin şehri terk ettiğini, ülke genelinde de 2,3 milyon kişinin yerinden edildiğini belirtti.
Ancak BM'nin endişeleri ve uyarıları ölümlerin önüne geçmeye yetmedi.
2018'de ölenlerin sayısı 6 bin 660'a yükseldi
Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşlarının verilerine göre Mart 2015'ten 23 Ağustos 2018'e kadar ülkedeki iç savaşta 6 bin 660 sivil öldü, 10 bin 563 kişi de yaralandı.
Yemen'de otobüste seyahat ederken Suudi Arabistan'ın öncülüğündeki Arap Koalisyonu'nun düzenlediği hava saldırısında aralarında çocuklarında yer aldığı 51 sivil hayatını kaybetti.
Birleşmiş Milletler (BM), saldırıdan sonra yaptığı açıklamada, koalisyon güçlerine çocukları hedef alan saldırıları durdurması çağrısı yapmakla yetindi.
Antonio Guterres'den "güçlü kınama"
Koalisyon güçleri, Yemen'in başkenti Sana'da hükümet binalarını hedef alan saldırlar gerçekleştirdi. Sivil ölümlerin arttığı saldırılara ilişkin BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, "gerginlikten endişeliyiz" açıklaması yaptı.
Nisan 2018’de ülkenin kuzeybatısında bir düğüne düzenlenen saldırıda 50 sivil öldürüldü. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, yayınladığı mesaj ile olayı "güçlü şekilde kınadığını" açıkladı.
Ateşkes sağlandı ancak kriz sona ermedi
Husiler ve Yemen hükümeti, İsveç'te 6 Aralık 2018'de başlayan, 13 Aralık'ta sona eren müzakerelerin ardından Yemen halkı için hayati önem taşıyan Hudeyde Limanı ve kenti için tarafların anlaşmaya vardığını duyurdu. Hudeyde ve çevresi için varılan ateşkes 18 Aralık'ta yürürlüğe girdi.
Diplomatik kaynaklara göre şu an Hudeyde'de "güvenlik sorunu" nedeniyle 16 gözlemciden oluşan küçük bir ekip bulunuyor. Birleşmiş Milletler ise gözlemci sayısının 75'e çıkarılmasını istedi.
Ancak alınan karara rağmen ülkede açlık ve hastalıklar kol geziyor. Binlerce sivil, acil insani yardıma ihtiyaç duyuyor.
Türkiye'nin Birleşmiş Milletler'e tepkisi
Birleşmiş Milletler'in bu durumu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından da gündeme getirilmişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçtiğimiz yıl Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda "BM Güvenlik Konseyi, veto hakkına sahip 5 üyenin çıkarlarına hizmet eden, zulümlere seyirci kalan bir yapıya bürünmüştür. Böyle önemli bir yapının adı sürekli başarısızlıklarla anılan bir kurum haline gelmesine bizim gönlümüz rıza göstermiyor." demişti.
Kaynak: TRT Haber, AA, Reuters, İnsan Hakları İzleme Örgütü, Birleşmiş Milletler, BBC
