Birleşmiş Milletler (BM), Suriye'nin Halep ilinin doğusunda sivillere yönelik Esed rejimi ve Rusya tarafından yapılan hava bombardımanları ve yardım konvoylarına yapılan saldırıların savaş suçu teşkil ettiğini bildirdi.
BM Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonunun, 21 Temmuz-22 Aralık 2016 tarihlerinde Halep'teki insan hakları ihlalleri iddiaları üzerine yapılan soruşturmaları içeren raporu açıklandı.
Komisyon Başkanı Paulo Sergio Pinheiro, BM Cenevre Ofisi'nde rapora ilişkin düzenlediği basın toplantısında, Halep'te yaşanan iç savaşta sivillerin savaş suçuna kurban gittiğini söyledi.
Pinheiro, "Yaklaşık 5 aylık kuşatma boyunca rejim ve Rusya hava kuvvetlerinin aralıksız hava saldırıları sonucu Halep'in doğusunda birçok sivil hayatını kaybetti. Hastaneler, okullar ve pazar yerleri moloz yığını haline döndü." dedi.
Rejim destekçilerinin, şehirdeki muhaliflerin kontrolündeki yerleşim merkezlerini klor gazı, misket bombası, sığınak delici ve yangın bombalarıyla saldırması sonucu aralarında çocukların da bulunduğu yüzlerce sivilin öldüğünü aktaran Pinheiro, sivillerin kasıtlı olarak hedef alındığını vurguladı.
Pinheiro, "Rejim ve Rusya bu silahları kullandı. Fakat, kimin hangi silahları kullandığını tam olarak tespit edemedik." dedi.
"Raporumuzda savaş suçunun işlendiğini belirttik"
Muhaliflerin aksine, Esed rejimi ve Rusya'nın hava gücüne sahip olduğuna dikkat çeken Pinheiro, "Her iki ülkenin hava kuvvetleri de sivillerin yoğun olarak yaşadığı yerleri bombaladı. Bütün analizlerimiz bunları ispat ediyor. Raporumuzda savaş suçunun işlendiğini belirttik." dedi.
Pinheiro, hazırladıkları raporu 14 Mart'ta Cenevre'de devam eden BM İnsan Hakları Konseyinin 34'üncü oturumuna sunacaklarını kaydetti.
BM Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu Üyesi Carla del Ponte de savaş suçlularının uluslararası mahkemelerde yargılanmasına ilişkin bir soru üzerine, "Suriye'de gördüğümüz şiddeti Ruanda ve Balkanlar'da bile görmedik. Bu çok büyük bir trajedi. Halen yaşananlar inanılmaz. Evet, adalet kesinlikle yerini bulmalı." ifadesini kullandı.
Ponte, BM Güvenlik Konseyinin Suriye'deki savaş suçlarıyla ilgili hiçbir şey yapmadığını söyledi.
"Yüzlerce sivil erkeğin akıbeti bilinmiyor"
Rapor, Komisyonun Halep'e ilişkin soruşturması kapsamında 291 kişiyle yapılan görüşmelere dayandırılarak hazırlandı.
Raporda, rejim ve Rusya hava kuvvetlerinin misket bombaları kullanmaları sonucu Halep'in doğusunda yüzlerce sivilin hayatını kaybettiği ve yaralandığı, kullanılan mühimmatın ayrım gözetmeksizin sivillerin yoğun olarak yaşadığı bölgeleri hedef aldığı, bunun da savaş suçu teşkil ettiği detaylarıyla yer alıyor.
Rapora göre, Esed rejiminin, şehri muhaliflerin elinden almak için temmuz ayı sonlarında başlattığı kuşatmasından dolayı siviller yiyecek ve tıbbi malzemelerden mahrum kaldı.
Raporda ayrıca rejim hava kuvvetlerinin şiddetli hava saldırılarının insani yardım konvoylarını hedef alması sonucu 14 yardım çalışanının yaşamını yitirdiği, siviller için büyük önem taşıyan yaşamsal insani malzemelerin yok edildiği, bunun da savaş suçları kapsamında olduğu vurgulandı. Esed rejiminden izin alınıp yerinin bildirilmesine rağmen yardım konvoyunun saldırıya uğramasına dikkat çekildi.
Ayrıca, Halep'in doğusunun aralık ayında rejim yanlılarınca ele geçirilmesinin ardından ailelerinden koparılan yüzlerce sivil erkek çocuk ve erkeğin bir kısmının zorla rejim ordusuna alındığını, bir bölümünün akıbetinin de bilinmediğinin altı çizildi.
Bu arada raporda, Halep'in doğusunda muhalif savaşçıların sivil halkı "canlı kalkan" olarak kullandığı iddia edilerek bunun da savaş suçu olduğu öne sürüldü. AA