Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, günlük basın brifinginde, ABD'nin Soğuk Savaş'tan bu yana nükleer silahların denetiminin temelini oluşturan Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'ndan (INF) çekilmesini değerlendirdi.
Anlaşmanın uluslararası silah kontrolü açısından önemli olduğuna dikkati çeken Dujarric, ''Genel Sekreter, tarafların önümüzdeki 6 ay içinde görüş ayrılıklarını diyalog yoluyla çözmesini umuyor.'' ifadesini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, ülkesinin Sovyetler Birliği ile 1987'de imzaladığı, menzili 500 ile 5 bin 500 kilometre arasında olan ve nükleer başlık takılabilen füzelerin yasaklanmasını öngören INF'den tek taraflı olarak çekileceğini açıklamıştı.
Rusya'ya anlaşmaya yönelik ihlallerine son vermesi konusunda 1 Şubat'a kadar verdiği sürenin dolması nedeniyle yarından itibaren anlaşmanın 15. maddesinde öngörülen çekilme sürecini başlatacağını belirten Pompeo, ABD'nin 6 ay içinde anlaşmadan doğan yükümlülüklerini sonlandırmış olacağını söylemişti.
İki ülke son dönemde, Avrupa güvenliği açısından hayati derecede önemli olduğu ifade edilen ve 1987'de ABD ile Rusya arasında imzalanan anlaşmaya uyulmadığı konusunda birbirine karşılıklı suçlamalar yöneltiyordu.
Pompeo, aralık 2018'de Brüksel'de yapılan NATO Dışişleri Bakanları toplantısında, Rusya'ya INF Anlaşması'na uyması için 60 günlük süre verdiklerini açıklamıştı. ABD yönetiminin Moskova'ya verdiği süre bugün itibarıyla doldu.
Anlaşmanın iptali halinde silahlanma yarışının hızlanacağı ve bu yarışın Avrupa güvenliğini tehdit edeceği belirtiliyor.
ABD, teknik olarak 6 aylık sürenin sonunda anlaşmadan tamamen ayrılmış olacak.
NATO'nun 29 üyesi de ABD'nin Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'ndan (INF) tek taraflı olarak çekilme kararını destek verdi ve Rusya'yı anlaşmayı ihlal etmekle suçladı.
INF Anlaşması
ABD Başkanı Ronald Reagan ve Sovyetler Birliği Lideri Mihail Gorbaçov tarafından 1987'de imzalanan anlaşma, karadan havaya atılabilen ve 500 ile 5 bin 500 kilometre arasında orta menzilli nükleer füzelerin yasaklanmasını öngörüyor. Anlaşma, denizden ateşlenen füzeleri kapsamıyor.
Nükleer savaş tehdidini ortadan kaldırmayı hedefleyen anlaşma kapsamında, 4 yılda yaklaşık 2 bin 700 füze imha edilmişti.
Anlaşma sayesinde nükleer başlıklı füzeler, 30 yılı aşkın süredir Avrupa topraklarında konuşlandırılamıyor.
Kaynak: AA