BM'den ABD ve Çin'e 'soğuk savaş' uyarısı

Guterres, BM 76. Genel Kurulu öncesinde Associated Press haber ajansına değerlendirmelerde bulundu.

Muhtemel bir yeni soğuk savaş uyarısında bulunan Guterres, büyük ve son derece etkili olan iki ülke arasındaki sorunlar gezegenin geri kalanına yayılmadan önce Çin ve ABD'den tamamen kötü olan ilişkilerini onarmaları çağrısı yaptı.

Guterres, insan kaynakları, ekonomi, çevrim içi güvenlik ve Güney Çin Denizi'nin egemenliği konularında devam eden siyasi çatlaklara rağmen dünyanın iki büyük ekonomik gücünün iklim konusunda iş birliği ve ticaret ile teknoloji üzerine daha güçlü görüşmeler yapması gerektiğini söyledi.

Ne yazık ki bugün sadece karşılıklı cepheleşmeler olduğuna dikkati çeken Guterres, iki güç arasında işlevsel bir ilişki kurulması gerektiğini vurguladı.

Guterres, iki ülkeye, uluslararası toplumda yapıcı ilişkiler olmadan çözülemeyecek ve çoğunlukla süper güçler arasında olan yeni tip koronavirüse (COVID-19) karşı aşılama, iklim değişikliği ve diğer birçok küresel zorlukları ele almaları çağrısı yaptı.

Afganistan

Genel Sekreter Guterres, dünya liderlerinin bu hafta karşılaşacağı 3 önemli başlığın, kötüye giden iklim krizi, hala devam eden salgın ve Afganistan'ın belirsiz geleceği olduğunu ifade etti.

BM'nin yeni Afganistan'daki rolüne dair sorulara atıfta bulunan Guterres, BM'nin dahlinin söz konusu ülkede birdenbire kapsayıcı bir hükümet kurulacağına, tüm insan haklarına saygı duyulmasını, Afganistan'da bundan böyle terörist olmamasını ve uyuşturucu trafiğinin duracağını garantileyeceğine inanmanın "bir fantezi" olacağını vurguladı.

Guterres, ABD ve diğer birçok ülkenin, Afganistan'da binlerce asker bulundurduğunu ve trilyonlarca dolar harcadıklarını ancak ülkenin sorunlarını çözemediklerini dile getirdi.

BM'nin kısıtlı kapasitesi ve sınırlı bir nüfuzu olmasına rağmen Afganlara insani yardım sağlanmasına yönelik çabalarda önemli bir rolü olduğunu kaydeden Guterres, BM'nin Taliban'ın dikkatini, özellikle de kadın ve kız çocukları için insan haklarına saygı gösteren kapsayıcı bir hükümetin önemine dikkat çektiğini belirtti.

Guterres, "Taliban'ın liderliğindeki farklı gruplar içinde çok net bir iktidar kavgası var. Durum henüz netlik kazanmadı." ifadelerini kullanarak bu durumun uluslararası toplumun Taliban ile ilişkiler kurması için nedenler biri olduğuna işaret etti.

BM ile ABD ilişkileri

Guterres, New York'ta yarın başlayacak ve ABD Başkanı Joe Biden'ın ilk kez başkan olarak hitap edeceği 76. BM Genel Kurulu Görüşmelerini de değerlendirdi.

Biden'ın iklim konusunda küresel bir çalışma yapılmasına dair sözünü anımsatan Guterres, BM ve Biden yönetimindeki ABD arasındaki ilişkide tamamen farklı bir ortam olduğunu ifade etti.

Guterres, BM'nin önceki ABD yönetimiyle işlevsel bir ilişkinin sürdüğünden emin olmak için her şeyi yaptığını ve bununla gurur duyduğunu kaydetti.