Bosnalı fotoğraf sanatçısı Tarık Samarah’ın objektifinden Srebrenitsa Soykırımı

Srebrenitsa’da yaşanan soykırımın üzerinden 23 yıl geçmesine rağmen acısı dinmedi. En az 8 bin 372 Müslüman Boşnak sivilin katledildiği soykırımın izleri silinmedi. Bosnalı fotoğraf sanatçısı Tarık Samarah da bu korkunç olayı fotoğraf makinesiyle ölümsüzleştirdi.

“Srebrenica-Avrupa’nın kalbinde soykırım”

Zagreb doğumlu fotoğrafçı hayatının son 30 yılını Saraybosna’da geçirdi. Ağırlıklı olarak sanatsal ve belgesel fotoğrafçılık alanında çalışmalar yapan Samarah, en önemli mesleki başarısını “Srebrenica-Avrupa’nın kalbinde soykırım” projesiyle elde etti. Tarık Samarah, bu acı olayın fotoğraflarını çekerken hissettiklerini şöyle anlattı:

“Hayvanların parçalayıp orman boyunca savurduğu beden parçalarının yanından geçerken sadece gördüklerimle bilgilenmekle yetinmeyeceğimi, sorumluluk sahibi bir tanık olma yükümlülüğümün de farkındaydım.”

Srebrenitsa’nın sonrasını belgeleyen siyah-beyaz fotoğraflarını, açtığı sergilerle Bosna sınırlarının dışına da taşıdı. Sırbistan, Hollanda Meclisi ve Washington’daki Holokost Müzesi gibi pek çok yerde birbirinden vurucu fotoğrafları sergilendi.

“Duygularım karmakarışıktı”

Samarah çektiği fotoğraflarıyla ilgili olarak “Ben ışıktan roman yazdım. Benim için en acısı ilk cenazeydi, Mart 2003. İçimi en acıtan o gündü, bir fotoğraf ayıracaksam, en önemli fotoğrafım 2003 yılındaki cenazedeki fotoğrafımdır” diyor.

Özellikle toplu mezarlar açılırken çektiği fotoğraflar sırasında yaşadıklarını ise şöyle anlatıyor:

“Zvornik yakınlarındaki Kamenitsa’daydık. Orası dar bir patika yol, Sırplar orada 13 ikincil toplu mezar oluşturdu. Önce büyük toplu mezarlar açıyorlardı. Ardından da büyükleri gizlemek için cesetleri daha küçük mezarlara taşıyorlardı. Bahsettiğim yol boyunca 13 toplu mezar bulundu. Kamenica’ya geldiğimizde toplu mezarın bulunduğu yerde bizi başı kesilmiş oyuncak bebek karşıladı. Duygularım karmakarışıktı, mesajı anlamamıştım, bu oyuncağın oraya nasıl geldiğini de. Ancak yanımızdaki bir Amerikalı uzmanın bunun bir gün önce getirilip bir mesaj olarak oraya bırakıldığını söylediğini hatırlıyorum.”

Tarık Samarah’ın fotoğrafları, 2012 yılında TİKA ve Stari Grad Belediyesi yardımıyla Saraybosna’da açılan “11/07/95 Anma Galerisi”nde kalıcı olarak sergileniyor. 

Haber: Alma Brnicanin