Bulgaristan hükümetinin, Türkiye'de oy kullanılacak sandık sayısını 140'tan 35'e düşürmesi ve Kiril alfabesiyle dilekçe yazma zorunluluğu getirmesi, oy verme merkezleri önünde uzun kuyruklar oluşmasına neden oldu.
Ülkede bugün yapılan parlamento seçimlerinde, Türkiye'de 140'tan fazla olan sandık sayısının 35'e düşürülmesi sabahın erken saatlerinde
Bulgaristan Merkez Seçim Kurulunun oy kullanma işlemlerinin başlamasına çok kısa süre kala AB dışındaki ülkelerde oy vereceklerin sandık başında Kiril alfabesiyle dilekçe doldurması şartı getirmesi, yurt dışındaki Bulgaristan vatandaşı binlerce seçmenin tepkisine neden oldu.
Sandık başında doldurulması gereken bu dilekçeler, Kiril alfabesini bilmeyen Bulgaristan vatandaşlarının zorluk yaşamasına neden olacağından oy kullanımını zorlaştıracak.
Bu durum Türkiye'deki binlerce çifte vatandaşın da oy kullanmasını güçleştirmesinin yanı sıra Türkiye'deki sandıklardan daha az sayıda oy çıkmasına neden olacak.
Bulgaristanlılar, yolsuzluk, sosyal adaletsizlik, ırkçı söylemler ve yabancı düşmanlığının yanı sıra Türkiye'den gelmek isteyen çifte vatandaşların engellenmesi tartışmalarının gölgesinde genel seçim için oy kullanıyor.
Bulgaristan'da yerel saatle 07.00'de başlayan oy verme işleminde sandıklar akşam 20.00'de kapanacak.
ZİK'e göre, ülkede 6 milyon 500 bin kayıtlı seçmen bulunuyor. Bulgaristan vatandaşları için yurt dışında 35'i Türkiye'de olmak üzere 70 ülkedeki 371 noktada sandık bulunacak.
İstanbul'da 'Kiril alfabesiyle dilekçe' yoğunluğu
Bulgaristan'daki parlamento seçimleri için İstanbul genelinde 7 sandık kuruldu.
İstanbul'da yaşayan çifte vatandaşlar, saat 07.00'de açılan sandıklarda Bulgaristan'dan gelen görevliler nezaretinde oy kullanmaya başladı.
Sandıkların yetersiz kalması ve Bulgaristan Seçim Kurulunca parlamento seçimlerinde AB üyesi ülkeler dışında oy kullanacaklara Kiril alfabesiyle sandık kurulu önünde dilekçe yazma mecburiyeti getirilmesi, sandık başlarında yoğunluğa neden oluyor.
Bu arada, İstanbul Büyükşehir Belediyesi mobil büfelerle seçmenlere ikramlarda bulunuyor.
"Sandıktan sandığa otobüslerle insan taşıyoruz"
Avcılar'da oy kullanan ve bölgedeki vatandaşların oyunu rahat kullanması için çalışan Bulgaristan göçmeni, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclis Üyesi Plan ve Bütçe Komisyonu Başkan Vekili Mehmet Özgür, ülkelerindeki erken seçim nedeniyle oy kullanmak için sandık başına geldiklerini söyledi.
Özgür, daha önce Türkiye genelinde 141 sandık kurulurken, bu kez sayının 35'e düşürüldüğünü belirterek, şöyle konuştu:
"1989'da yaklaşık 500 bin Bulgaristan'dan Türkiye'ye göç oldu. Buna rağmen gördüğünüz gibi Bulgar zulmüyle karşı karşıyayız. Avcılar'daki sayı E-5'e kadar taşmış. Türkiye'de çifte vatandaş olarak oy kullanabilen 350 bin Bulgaristan göçmeni var. Çok büyük yoğunluk yaşanıyor. Biz vatandaşlarımızın tümüyle oy kullanabilmesi için yoğunluğa göre sandıktan sandığa otobüslerle insan taşıyoruz. İnşallah tüm vatandaşlarımız oyunu kullanabilecek."
Semra Eyüpoğlu da talebin fazla olması ve dilekçelerin tek tek Kiril alfabesiyle yazılmaya çalışılmasının izdihama yol açtığını kaydetti.
"Olaylar nedeniyle Türkiye'de oy kullanmak zorunda kaldık"
Edirne'de Bulgaristan vatandaşları konsoloslukta, Kırklareli'de ise Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Lisesinde saat 07.00'den itibaren sandık başına gitti.
İlk oyu kullanan Zaid Yılmaz, seçimlerin Bulgaristan'a hayırlı, uğurlu olması temennisinde bulundu.
Bulgaristan'da güçlü bir iktidarın oluşmasını istediklerini belirten Yılmaz, ülkede seçmenlere yönelik yapılan baskıları ise kabul etmediklerini söyledi.
Seçimlerde ailesiyle Bulgaristan'da oy kullanmayı planladığını ancak son olaylar nedeniyle Türkiye'de oy kullanmak zorunda kaldığı anlatan Yılmaz, şöyle konuştu:
''Ailemle birlikte Bulgaristan'a gidebilirdim ama son olaylar benim gibi birçok kişiyi durdurdu. Bize bu imkanı vermedi. Bunlar üzücü olaylar, insanların haklarının kısıtlanmaması gerekiyor. Bunu da devletin garanti etmesi gerekiyor. Bulgaristan'da barışı, refahı ve huzuru istiyoruz. Çünkü huzursuz günlerini çok yaşadık. Huzursuz günlerini yaşadığımızdan dolayı Türkiye'deyiz."
"Demokratik haklarını kullanamıyorlar"
Kocaeli'de yaşayan Bulgaristan vatandaşları da oy kullanmak için sandık başına gitti.
Balkan Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği (Bal-Türk) Genel Başkanı Bayram Çolakoğlu, sandık kısıtlaması nedeniyle sıkıntı yaşandığını belirterek, "İnsanlar demokratik haklarını kullanamıyorlar." dedi.
Vatandaşlardan dilekçe uygulamasına tepki
İzmit Atatürk Ortaokulu'nda saat 07.00'den itibaren sandık başına giden Bulgaristan vatandaşları, Bulgaristan Merkez Seçim Kurulunca, genel seçimlerde AB üyesi ülkeler dışında oy kullanacaklara getirilen Kiril alfabesiyle sandık kurulu önünde dilekçe yazma uygulamasına tepki gösteriyor.
Vatandaşlardan Erdinç Bilaloğlu, oy kullanmak için Sakarya'dan geldiklerini belirterek, sabah 08.00'de yola çıktıklarını ancak hala oy kullanamadıklarını söyledi.
Oy kullanmak için okula geldiklerinde görevlilerce beyannamelerin içeride doldurulması gerektiğini ilettiğini anlatan Bilaloğlu, "Bizde beyannameler hazırdı. İçeride yardımcı oluyorlar ama içeride doldurmayla dışarıda doldurmanın bir anlamı yok. İçeride beyanname doldurmayla oy kullanma işlemini yavaşlatıyorlar. Her dönemde bir değişiklik oluyor. Daha önce bildiğim kadarıyla Türkiye'ye 136 sandık geliyordu. Şu anda sadece 35 sandık geldiğini öğrendik. Sakarya'da 2 sandık açılıyordu şimdi İzmit'te tek sandık açıldı. Herkes sabretmeye çalışıyor. Biz Bulgaristan'ı seviyoruz." şeklinde konuştu.
Bulgaristan'daki soydaşlara katkı sağlamak için burada olduklarını anlatan Bilaloğlu, "Bizim oy kullanmamızı engelliyorlar, yavaşlatıyorlar. Neresi bunun demokrasi neresi bunun hak hukuk? Ben onu sormak istiyorum. Gelsinler onu izah etsinler. Meydanlara çıktıklarında hak hukuktan ve demokrasiden bahsediyorlar ama gelsinler burada görsünler. Bu kadar insan, yaşlılar var, herkes oy kullanmak için geldi. Burada engellerle karşılaşıyoruz. Kiril alfabesini doldurmakta gençler ve yaşlılarımız zorlanıyor. Amaçları belli, insanların oy kullanmaması için ellerinden geleni yapmaya çalışıyorlar. Kimler ne için bunu yapıyorlar?" ifadesini kullandı.
"20 yıl öncesine döndük"
Hamit Öztürk ise yaklaşık 2 saattir sırada olduğunu dile getirerek, 20 yıl önceye döndüklerini ifade etti.
Oy kullanmak için daha ne kadar bekleyeceklerinin de belli olmadığını anlatan Öztürk, "Sandığa 3 metre mesafe var ama o mesafenin geçmesi belki 1 saat sürecek. 5 saatte 1 oy atacağız. 21. yüzyıldayız, teknoloji çağındayız. Bunlar ilkel şeyler, bunları aşmak lazım." dedi.
Vatandaşlardan Orhan Şenkurt da Bilecik'ten oy kullanmak için İzmit'e geldiklerini belirterek, burada yoğun bir kalabalıkla karşılaştıklarını söyledi.
Bulgaristan hükümetinin sandık sayısını kısıtlamasından dolayı yoğunluk yaşandığını ifade eden Şenkurt, "Demokrasiden bahseden bir ülke olarak Bulgaristan, neden bu sandıkları kısıtladı? Umarım bir sonraki seçimlerde en azından böyle bir zorluk çıkartılmaz. Oy kullanmak doğal haktır. Fakat bu oy kullanma işinde zorluk çıkarılması Bulgaristan'a yakışmıyor. AB üyesi bir ülkeye bunu yakıştıramıyorum." diye konuştu.
"Huzur içinde oy kullanılmasını sağlayacağız"
Yalova'daki Bulgaristan vatandaşları da Bulgaristan'daki genel seçimler için oy kullanmak üzere sandık başına gitti.
Yalova Balkan Göçmenleri Eğitim Kültür ve Dayanışma Derneği (Bal-Göç) Başkanı Lütfi Özgür, Kiril alfabesiyle form doldurulmasının zorluğuna dikkati çekerek, "Maalesef küçük yaşta Türkiye'ye gelenler, 27 sene önce gelenler, bugün oy kullanıyorlar fakat Bulgarca bilmiyorlar. Beyannameler Kiril alfabesi. Bu bir çile, bize yapılan bir zulüm ama biz yılmadan usanmadan çillere göğüs geren bir toplumuz. Bugün de sabahtan akşama kadar huzur içinde vatandaşlarımızın oy kullanmalarını sağlayacağız." diye konuştu.
Dilekçe yazamayan bazı vatandaşlar oy kullanamadı
Kırklareli'nde yaşayan Bulgaristan vatandaşlarının, Bulgaristan'daki genel seçimler için oy kullanma işlemleri devam ediyor.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Lisesinde 07.00'den itibaren sandık başına giden Bulgaristan vatandaşları, Bulgaristan Merkez Seçim Kurulunca, genel seçimlerde AB üyesi ülkeler dışında oy kullanacaklara getirilen Kiril alfabesiyle sandık kurulu önünde dilekçe yazma uygulamasına tepki gösterdi.
Kiril alfabesiyle dilekçe yazamayan bazı vatandaşlar ise oy kullanamadan okuldan ayrılmak zorunda kaldı.
Kırklareli Balkan Türkleri Göçmenler Dayanışma Derneği Başkanı Erol Ateş, uygulamayı doğru bulmadıklarını söyledi.
"Kendimizi baskı altında hissediyoruz"
Bazı vatandaşların Kiril alfabesini bilmediğini ifade eden Ateş, uygulama ile vatandaşların anayasal haklarının kısıtlandığına dikkat çekti.
Bu uygulamanın oy kullanılmaması yönünde yapılan bir uygulama olduğunu değerlendiren Ateş, şöyle konuştu:
"Bize göre bu uygulama demokratik bir şey değil. Burada kişisel bir baskı yok ama oy anlamında bir baskı tabii ki var, olduğu için de bu alfabe devreye girdi. Bu dönemde sıkıntılar biraz daha fazla. Yaşlılarımız yada burada doğan gençler dilekçe konusunda sıkıntı yaşıyor. Bu alfabeyi bilmiyor ya da yaşlılarımız unutmuş. Bundan sonraki dönemlerde de inşallah böyle bir sıkıntı olmaz. Kendimizi baskı altında hissediyoruz. Böyle olunca yığılmalar da oluyor. İnsanlar sıkıntı yaşıyor."
Tekirdağ'da uzun kuyruklar oluştu
Tekirdağ'da kent merkezi ile Çorlu, Ergene, Çerkezköy ve Süleymanpaşa ilçelerinde yaşayan Bulgaristan vatandaşları, önceden belirlenen okullarda saat 07.00'den itibaren sandık başına gitti.
Çorlu ilçesindeki Vehbi Günaştı İlkokulu ve Vali Şenol Engin İlkokulu'ndaki sandıklarda oluşan uzun kuyruklara vatandaşlar tepki gösterdi.
Seçmenler, Bulgaristan hükümetinin son dakika çıkardığı Kiril alfabesiyle dilekçe doldurma yaptırımının oy kullanmaya gelenleri zor durumda bıraktığından ve kuyruklara neden olduğundan yakındı.
Hak ve Özgürlükler Partisi (HÖH) Trakya Sorumlusu Güner Çetin, 26 Mart Bulgaristan genel seçimlerinde, Çorlu'da yaşayan çifte vatandaşların da sandık başına giderek oy kullandığını söyledi.
Çetin, ''Çorlu'daki çifte vatandaşlarımız iki ayrı okuldaki iki sandıkta oylarını kullanıyor. Daha önce yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde iki sandıkta toplam 4 bin 300 oy kullanmışlardı. Fakat bu seçimlerde bu rakamlar olmayabilir. Nedeni ise Bulgaristan seçim kurulu cuma günü bir karar aldı. Daha önceki seçimlerde dilekçeler dışarıda doldurulup sadece komisyon önünde imza attırılıyordu, şu anda herkes kendi el yazısıyla dilekçe dolduruyor. Bu da seçimi ve oy kullanmayı yavaşlatıyor." diye konuştu.
Ayrıca Tekirdağ'daki, Süleymanpaşa İlkokulu'nda da sabahın erken saatlerinden bu yana oy vermeyi bekleyen vatandaşlar uzun kuyruklar oluşturdu. AA