Antarktika Circumpolar Current (ACC) olarak bilinen ve Atlantik, Pasifik ve Hint okyanuslarını birbirine bağlayan bu akıntı, dünya iklim sisteminde kritik bir rol oynuyor. Okyanusun ısı ve karbondioksit emme kapasitesini etkileyerek Antarktika'ya daha sıcak suların ulaşmasını engelliyor.
Süper bilgisayar ile yapılan analizler endişe verici sonuçlar ortaya koydu
Avustralya’nın Canberra kentinde bulunan Gadi adlı süper bilgisayar kullanılarak yapılan iklim modellemeleri, Antarktika buz raflarından gelen eriyik suyun ACC üzerindeki etkilerini ortaya koydu. Environmental Research Letters dergisinde yayımlanan araştırmada, bu sürecin küresel iklim düzenleri, okyanus ısı dağılımı ve deniz ekosistemleri üzerinde geniş kapsamlı etkiler yaratabileceği belirtildi.
Eriyen buzullar okyanus akıntısını nasıl yavaşlatıyor?
Melbourne Üniversitesi’nden Doç. Dr. Bishakhdatta Gayen, Antarktika'daki buz erimesinin okyanusa soğuk ve tatlı su salınımına neden olduğunu açıkladı. Bu su ekvatora doğru yayıldıkça okyanus içindeki yoğunluk dengesini değiştiriyor ve akıntının yavaşlamasına sebep oluyor. Gayen, "Eğer bu okyanus ‘motoru’ bozulursa, daha büyük iklim değişkenlikleri ve aşırı hava olayları ile karşı karşıya kalabiliriz. Ayrıca okyanusun karbon yutma kapasitesi azalacağı için küresel ısınma daha da hızlanabilir" dedi.
Isınan sular Antarktika'daki ekosistemleri tehdit ediyor
Araştırmaya göre, okyanus akıntısının yavaşlaması daha fazla sıcak suyun Antarktika kıyılarına ulaşmasına neden olacak ve buz erimesini daha da hızlandıracak. Ayrıca, ACC'nin yavaşlaması okyanus ekosistemlerini bozarak istilacı türlerin Antarktika'ya ulaşmasına yol açabilir.
Küresel karbon salınımının azaltılması şart
Çalışmanın ortak yazarlarından iklim bilimci Dr. Taimoor Sohail, karbon emisyonlarının azaltılmasının bu süreci yavaşlatabileceğini vurguladı. Sohail, "Küresel ısınmayı sınırlamak için atılacak adımlar, Antarktika’daki buz erimesini önleyerek bu yavaşlamayı engelleyebilir," dedi.
Bilim insanları uyarıyor: Antarktika’da hızlı değişimler yaşanıyor
Araştırmaya dahil olmayan ancak çalışmayı değerlendiren Tazmanya Üniversitesi’nden fiziksel oşinograf Dr. Edward Doddridge, önceki çalışmaların aksine, ACC’nin kuzey bölgelerinde ısınma nedeniyle hızlanma görüldüğünü ancak yeni bulguların farklı bir tablo ortaya koyduğunu belirtti.
Monash Üniversitesi’nden iklim bilimci Dr. Ariaan Purich ise Antarktika çevresindeki okyanuslarda halihazırda dramatik değişimler yaşandığını söyledi. 2022’den bu yana, ilk kez üst üste üç yaz boyunca, kıtanın etrafındaki deniz buzu alanının 2 milyon kilometrekarenin altına düştüğüne dikkat çekti.
Purich, "Okyanusların ne kadar ısı ve karbon tuttuğunu bilmek, gelecekteki iklim değişikliklerini daha iyi öngörmemizi ve bu değişimlere uyum sağlamamızı sağlayacaktır" diye ekledi.
17.3ºC
Ankara
