Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, Finlandiya ve İsveç'in NATO üyelik başvuruları, Türkiye'nin endişeleri, ardından İspanya'nın başkenti Madrid'de düzenlenen NATO Zirvesinde Türkiye'nin endişelerini gidermeye yönelik üçlü muhtıra imzalanması gibi konularda değerlendirmelerde bulundu.
NATO üyelik başvurusunu yapmadan önce Türkiye dahil bütün NATO ülkeleriyle temasları olduğunu belirten Haavisto, başvurudan sonra Türkiye'nin endişelerinin gündeme getirilmesiyle birlikte sorunları hızla çözmek için harekete geçtiklerini söyledi.
Haavisto, Ankara'da ve Brüksel'de taraflar arasında görüşmeler yapıldığını hatırlatarak, bazı meselelerin kendileri için zorlu olduğunu ifade etti.
Pekka Haavisto, Madrid'deki NATO Zirvesinden hemen önce Brüksel'de yapılan görüşmelerde metnin neredeyse hazır hale geldiğini aktardı.
"PKK'ya karşı ilave adımlar atmaya hazırız"
Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında imzalanan muhtıradaki terörle mücadele konusunda başta PKK olmak üzere Türkiye ile uzun görüşmeler yaptıklarını kaydeden Haavisto, "PKK'nın bir terör örgütü olduğu konusunda ortak anlayışımız var. PKK'ya karşı ilave adımlar atmaya ve Türkiye'den bu konuda bilgi almaya hazırız." diye konuştu.
Türkiye'nin PYD/YPG ve FETÖ'yü terör örgütü olarak gördüğünü hatırlatan Haavisto, bu örgütlerin uluslararası anlaşmalarda terör örgütü olarak görülmediğini, imzalanan muhtırada bunun için bir çözüm bulduklarını, Finlandiya'nın bunlara destek vermediğini dile getirdi.
"İttifakın ortak bir savunması olması lazım"
Haavisto, terör suçlularının Türkiye'ye iadesi konusunda kendi yasalarını izlediklerini belirterek, "Türkiye'nin bildirdiği kişiler ve bireyler hakkındaki ilave bilgilere bakıyoruz. Yetkili makamlarımız arasındaki iş birliği yakında kurulacak. Her şeyi kendi ulusal yasalarımıza uygun olarak yapacağız." ifadesini kullandı.
Silah ambargosu konusuna değinen Haavisto, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyine düzenlediği operasyonlardan sonra bazı kısıtlamalar yaptıklarını hatırlatarak "Ancak aynı askeri ittifakın üyesi olduğumuzda bunun kararlarımıza etkisi olacak. İttifakın ortak bir savunması olması lazım. Birbirimizi desteklememiz gerektiğini düşünmeliyiz." dedi.
"Terör örgütlerine destek vermiyoruz"
PYD/YPG ve FETÖ gibi örgütleri terör örgütü olarak tanıyıp tanımayacakları sorulan Haavisto, üçlü muhtıra metninin 4. paragrafına atıf yaparak, konunun burada uygun şekilde formüle edildiğini söyledi.
Haavisto, Türkiye'nin endişesinin Finlandiya'nın bu örgütlere destek vermesi olduğunu ancak kendilerinin destek vermediğini, sadece Suriye'nin kuzeyindeki aşı programına katıldıklarını dile getirdi.
"Üyelik yıl sonunu bulabilir"
NATO'ya üyelik süreçlerinin ne kadar süreceğine yönelik tahmini sorulan Haavisto, "Benim kendi tahminim bunun en erken yıl sonunu bulacağı, ekim veya kasıma kadar süreceği." şeklinde konuştu.
Üyeliğin 30 NATO ülkesinin parlamentolarında onaylanması gerektiğini anımsatan Haavisto, bazı ülkelerde meclislerin yaz tatiline gireceğini, ABD dahil birçok ülkeden hızlı onay çıkacağını düşündüklerini aktardı.
Haavisto, bazı ülkelerin meclislerinden yaz tatillerinden önce, bazılarında ise sonbaharda onay beklediklerini kaydetti.
"El sıkıştığımızda herkes mutluydu"
Türkiye ile Finlandiya ilişkilerini değerlendiren Haavisto, ilişkileri "mükemmel" şeklinde nitelendirdi.
Haavisto, Türkiye'nin AB üyeliğine destek verdiklerini, Türkiye ile birlikte BM kapsamında arabuluculuk faaliyetleri yürüttüklerini, kendisinin son dönemde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Ukrayna ve Rusya konusunda yakın temas halinde olduğunu, Türkiye'nin Fin turistler için popüler bir destinasyon olduğunu ifade etti.
Haavisto, "Türkiye bizi engellediğinde biraz gergin bir süreç geçirdik ama önceki gün anlaşmaya varıp el sıkıştığımızda bence herkes mutluydu." dedi.