Halil el-Hayye, İsrail'in Gazze'ye uyguladığı abluka, Hamas ile Fetih arasındaki uzlaşı anlaşması ve ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıması gibi farklı konularda açıklamalar yaptı.
"Gazze'de abluka sebebiyle İsrail karşıtı halk patlaması yaşanabilir. Patlamanın nerede, ne zaman ve nasıl olacağını bilmiyoruz" diyen Hayye, Gazze'deki krizler ve gerilimin sorumlusunun İsrail, uluslararası toplum ve Filistin yönetimi olduğunu söyledi. Hayye, İsrail'in ablukayı derhal sonlandırması gerektiğini vurguladı.
Beyaz Saray'da geçen hafta düzenlenen ve aralarında İsrail ile Körfez ülkelerinin de olduğu çok sayıda ülkenin katıldığı "Gazze'deki İnsani Kriz" konulu toplantıya da değinen Hayye, "ABD, Gazze'deki muhtemel patlamayı geciktirerek İsrail'e hizmet etmeye çalışıyor" dedi.
"İsrail hapishanelerindeki Filistinliler görmezden geliniyor"
Washington yönetiminin İsrail'in taleplerini hiçbir bedel ödemeden sunmak için uluslararası platformdan yararlanmak istediğini vurgulayan Hayye, ABD'nin, Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın elindeki İsrail askerlerini dile getirdiğini ancak İsrail hapishanelerindeki binlerce Filistinliyi görmezden geldiğini dile getirdi.
Hayye, "ABD yönetimi, İsrail ile Filistin halkının ihtiyaçlarına insaflı gözle bakmıyor ve sadece İsrail'i görüyor. Dolayısıyla da ona güçlü bir şekilde hizmet etmeye çalışıyor" diye konuştu.
Hamas ve Fetih arasındaki uzlaşı anlaşmasıyla ilgili ise Hayye, konunun Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın siyasi kararıyla yönetimin ve Fetih'in kabullenmesine ihtiyacı olduğunu vurguladı.
"Filistin hükümetinin Gazze'deki görevlerini yerine getirme yetkisini kullanmasına izin verilmesi" meselesinden dolayı uzlaşının sekteye uğradığını belirten Hayye, uzlaşı sürecini değerlendirmek ve bazı sorunları çözmek için Fetih'le yapılacak herhangi bir görüşmeyi memnuniyetle karşılayacaklarını dile getirdi.
Hayye, "Hükümetten temennimiz, ellerine kağıt kalem alarak 'görevlerini yerine getirme yetkisini kullanmasına izin verilmesinden' ne istediklerini açıkça yazmalarıdır. Gelin anlaştığımız uzlaşı maddelerini tek tek uygulayalım. Hiçbir maddeyi atlamak istemiyoruz" ifadelerini kullandı.
Başbakan Hamdallah'ın konvoyunun hedef alınması
Filistin Başbakanı Rami el-Hamdallah'ın konvoyunun hedef alınmasıyla ilgili ise Hayye, olayı kınadıklarını söyleyerek, ulusal birliği yüceltmeye çalıştıkları bir zamanda ortalığı karıştırmak için yapılan bu saldırının, Filistin halkıyla Hamas'a yapılmış bir kötülük olduğuna dikkat çekti.
Hayye, güvenlik birimlerinin olayla ilgili soruşturmayı sürdürdüğünü ve soruşturma sonucunu beklediklerini ancak Gazze'deki iletişim şirketlerinin güvenlik birimleriyle iş birliği yapmadığını söyledi.
Olaydan birinci derecede faydalananların "İsrail ile Filistin halkının içerideki ve dışarıdaki düşmanları" olduğunu vurgulayan Hayye, şöyle devam etti:
"Olaydan birinci derecede faydalanan, Gazze'nin güvensiz olduğunu ispatlamak isteyenin bizzat kendisidir ve Gazze'deki güvenlik kavramını zayıflatmak istiyor. Olaydan birinci derecede zarar gören ise başta güvenlik konusu olmak üzere gerçekleştirmeye çalıştığımız uzlaşı, Hamas ve Filistin halkıdır."
"Yüzyılın anlaşması"
ABD Başkanı Donald Trump'ın, İsrail-Filistin sorununa çözüm için "yüzyılın anlaşması" adı altında sunmayı planladığı önerinin hedefinin, Filistin davasını tasfiye etmek ve bölgenin yapısını İsrail'in de bir parçası olacağı yeni koalisyonlarla yeniden yapılandırmak olduğunu dile getiren Hayye, Hamas'ın söz konusu anlaşmanın içeriğiyle ilgili herhangi bir Arap ülkesinden hiçbir bilgi almadığını belirtti.
Trump'ın, İsrail-Filistin sorununa çözüm için "yüzyılın anlaşması" adı altında bir öneri ilan edeceği söylenmişti. Kudüs'ün İsrail'in başkenti olması ve Yahudi yerleşim yerlerinin yüzde 10'unun ilhakı gibi Filistinliler için ağır şartlar taşıyan planı Filistinli taraflar benimsememişti.
Filistin Ulusal Konseyi
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ı Filistin Ulusal Konseyi'nin eski yapısıyla toplantı yapmaması konusunda uyaran Hayye, bunun Filistin davasına yönelik tehlikeli mesajlar taşıyacağını ve birlik olmak yerine yeniden bölünmeye neden olacağını savundu.
Hayye, konseyin eski yöntemle toplanmasının tüm anlaşmaları hiçe saymak ve Filistin uzlaşı projelerinin tamamını yerle bir etmek manası taşıdığını ifade etti.
Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) etkinleştirilmesi konusunda Mart 2005'te anlaşmaya varıldığını dile getiren Hayye, bu dosyanın görmezden gelinmesinin ortaklık ve anlaşmalara uyulmayacağı anlamına geleceğini ve bunun kendilerini endişelendirdiğini söyledi.
Hayye, "Fetih'ten konuyu yeniden gözden geçirmesini ve Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta 2017'de yapılan toplantıda imzalanan anlaşmaya uymasını umuyoruz. Bugün yapmamız gereken, davayı korumak için tüm Filistinlileri kucaklayan yeni bir ulusal konsey kurmaktır. Biz bu konuda hızlı bir şekilde uzlaşıya varma gücüne sahibiz" dedi.
Esir takası
Hamas'ın elindeki İsrail askerleri hakkında ise Hayye, "Esir takasıyla ilgili gerçekçi hiçbir adım yok. İsrail yerinde sayıyor, gerçekleri çarpıtarak ve yalan söyleyerek esirlerin ailelerini sakinleştirmeye çalışıyor" diye konuştu.
İsrail'in, herhangi bir çabanın başarılı olması ve esir takası dosyasının açılması için ne yapması gerektiğini bildiğini aktaran Hayye, yeni bir esir takasına fiili ve gerçek bir şekilde başlamak için İsrail'in son yapılan takas anlaşmasının şartlarını yerine getirmesi gerektiğine işaret etti.
Kaynak: AA