Husilerin Sana'yı işgal etmesinin üzerinden iki yıl geçti

Husilerin Yemen'in başkenti Sana'yı işgal etmesinin üzerinden iki yıl geçti. Ülkede devam eden iç savaşta 6 bin 600 kişi hayatını kaybetti, 3 milyon insan mülteci durumuna düştü.

Husiler 21 Eylül 2014'de Sana'yı İşgal etmelerini "devrimin yıl dönümü" olarak anıyor. Başkent ve kendi kontrolü altında tuttukları kentlerde bu günü "resmi" tatil ilan ederken, meşru hükümet ve müttefikleri ise bu tarihi "toprak günü" olarak nitelendiriyor.

Ekonomi

Uzun süredir siyasi istikrarsızlığın yaşandığı Yemen'de iç savaşın başlaması ülkenin ekonomik durumunun kötüye gitmesine sebep oldu. Yemen para birimi dolar karşısında değer kaybetti. Husilerin Sana'yı işgalinden önce bir dolar 215 riyale tekabül ederken, işgal sonrası bir dolar 310 riyale kadar yükseldi.

Husiler Sana'daki merkez bankasını ele geçirdikten sonra hükümet, Husileri döviz rezervlerini boşaltmak ve 4 milyar dolar olan rezervi bir milyar 100 milyon dolara düşürmekle suçladı. Açıktan para çekilmesi ve yerel borçların artmasından dolayı hükümet merkez bankası başkanını değiştirerek bankayı geçici başkent Aden'e taşımaya karar verdi.

Husiler ise söz konusu kararı yok sayarak, uluslararası kurumlara kararı tanımama ve kendi kontrollerindeki bankaya bağış yapma çağrısında bulundu.

Bankanın taşınması konusunda değerlendirmede bulunan hükümet yetkilisi, bankanın taşınması kararından dönüş olmadığını ve gelecek dönemde Husiler ile hükümet arasında ekonomi alanında da savaşın yaşanacağını ifade etti.

İkiye bölünen merkez bankasının Sana'daki kısmının Husilerin ellerindeki illerin giderleri, Aden'deki kısmının ise meşru hükümetin yönetimi altındaki bölgelerin giderleri için ödeme yaptığı belirtildi.

Siyasi durum

Yemen hükümeti ülkenin Aden, Ebyan, Lahic, ed-Dali, Şebve, Hadramevt, Mahra, Sokatra'nın tamamı ile Marib, Cevf ve Taiz bölgelerini ise kısmi kontrolü altında tutarken Husiler başta Sana olmak üzere daha çok kuzeydeki bölgeleri elinde bulunduruyor.

Ülkenin askeri ve ekonomik olarak bölünmüşlüğünün yanında kamu hizmetlerinde de ayrı yönetimler hizmet sunuyor. Husiler ülkede Hadramevt ve Mahra haricinde denetimleri altında olan ve olmayan bütün illere vali tayin etti. Bununla birlikte bazı illerde taraflar arasında çatışma yaşandığı ve birbirlerine üstünlük kuramadıkları kentlerde birisi hükümet diğeri Husi yanlısı iki vali bulunuyor. Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri ise bütün bölgelere yardım ulaştırmak için iki vali ile de görüşme yapıyor.

Eğitim ve devlet kurumları

Ülkedeki eğitim müfredatında herhangi bir değişikliğe gitmeyen taraflar, halen kontrolü altında bulundurdukları okullarda eski kitapları ve müfredatı okutmaya devam ediyorlar.

Ayrıca Husiler Sana'yı işgal etmelerinin ardından Yemen devlet televizyonu, Yemen resmi haber ajansı, Devrim gazetesi ve Sana radyosu gibi devlet yayın organlarını ele geçirerek propaganda aracı olarak kullanıyor.

Başkent Sana, Amran ve Hudeyde kentlerini ele geçirerek kuzeyden güneye doğru yayılmacı bir strateji izleyen Husiler ve onlara destek veren devrik lider Ali Abdullah Salih yanlıları ile yönetim yanlısı gruplar arasındaki çatışmalar, ülkenin çeşitli kentlerinde devam ediyor. Çatışmalar nedeniyle binlerce kişi hayatını kaybetti, binlercesi yaralandı. Yaklaşık 21 milyon Yemenlinin insani yardıma ihtiyacı olduğu kaydedildi.