İngiltere, Fransa ve Almanya'dan nükleer anlaşmayı kurtarma planı

ABD'ye üç günlük resmi ziyaretini tamamlayan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Trump'tan anlaşmadan çıkmamasını istedi.

• Macron'dan 'İran'la yeni nükleer anlaşma' önerisi

Trump, İran'ın bazı ekonomik yaptırımlardan kurtulma karşılığında nükleer programını durdurmayı kabul ettiği 2015 tarihli anlaşmayı, bugüne kadar yapılmış en kötü anlaşma olarak niteliyor ve Avrupalı ülkeler anlaşmadaki "kusurları" 12 Mayıs'a kadar gideremezse, kaldırılmış yaptırımları yeniden uygulayacağını söylüyor.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise, ABD'yi çok taraflı anlaşmayı tek yanlı olarak değiştirmek istemekle suçladı ve Trump'ı, uluslararası olayları anlayacak birikime sahip olmayan bir "esnaf" olarak tanımladı.

• Ruhani'den Trump'a: "Bir tüccar uluslararası ilişkiler konusunda nasıl yargıda bulunabilir?"

Anlaşmaya İran ve ABD ile birlikte imza atan Rusya, Çin, Almanya, İngiltere ve Fransa da anlaşmayı, İran'ın nükleer silah imal etmesini önlemek için en doğru araç olarak görüyor.

Trump'ı ikna etmeye çalışan üç Avrupa ülkesiyle görüşmeleri yürüten ABD müzakerecisi Brian Hook, Washington'da bir radyo kanalına yaptığı açıklamada, "Henüz sonuca varmadık ama ilerleme sağladık" dedi.

Macron: Trump anlaşmayı bozabilir

Macron Washington'dan ayrılmadan önce Amerikan Kongresi'nde yaptığı konuşmada, resmi adı JCPOA (Ortak Kapsamlı Eylem Planı) olan anlaşmanın kusursuz olmadığını ancak yerine daha kapsamlı bir yenisi hazırlanana kadar yürürlükte kalması gerektiğini söyledi.

Ancak ABD'den ayrılmadan önce Macron, Trump'ın ısrarlı itirazlarından dolayı, anlaşmayı bozacağını tahmin ettiğini dile getirdi.

"Amerika kararının ne olacağını bilmiyorum ama Başkan Trump'ın sözlerinin mantıklı bir analizi bana, anlaşmada kalmak istemeyeceğini düşündürüyor."

"Mesele anlaşma değil, Trump'ı tatmin etmek"

Anlaşma konusundaki iki ihtimalden biri, İran'la JCPOA için bir devam anlaşması müzakere etmek. Diğeri ise, ABD ve üç Avrupa ülkesinin İran'a yeni yaptırımlar getirmesi.

Batılı diplomatların verdiği bilgilere göre, üç aydır ABD ve Avrupalı üç ülke arasında süren görüşmelerde, İran'a karşı Trump'ı tatmin edecek yeni önlemler hazırlanıyordu.

Bir Avrupa Birliği (AB) diplomatı, "Bu, İran'la yeni bir anlaşma meselesi değil, mesele Trump'ı tatmin etmek" dedi.

İran'a uygulanmak istenen yeni yaptırımların gerekçesi olarak, bu ülkenin sürdürdüğü güdümlü füze programı ve Suriye savaşında oynadığı rol gösteriliyor.

Kaynak: Reuters