Londra-Moskova hattında çift taraflı ajan krizinde karşılıklı adımlar giderek sertleşiyor.
İngiltere'nin 23 Rus diplomatı sınır dışı etme kararına Rusya'dan misilleme geldi. Rus Dışişleri Bakanlığı da 23 İngiliz diplomatı sınır dışı etme kararı aldı.
Rusya'nın 23 İngiliz diplomatı "istenmeyen adam" olarak ilan etmesi ve bu ülkedeki British Council'in kapatılacağına ilişkin kararıyla ilgili İngiltere Dışişleri Bakanlığından açıklama yapıldı.
Açıklamada, Moskova'daki İngiliz elçinin, "23 diplomatın sınır dışı edileceği ve Moskova ile St Petersburg'daki British Council'in kapatılacağı konusunda Rus hükümeti tarafından bilgilendirildiğinin" aktarıldı.
"Rusya'nın daha önceki davranışları ışığında bu tür bir yanıt zaten bekliyorduk. Ulusal Güvenlik Konseyi bir sonraki adımları görüşmek üzere önümüzdeki hafta başında toplanacak. Bugün önceliğimiz Rusya'daki kadromuzla ilgilenmek ve İngiltere'ye dönecek olanlara yardım etmektir.
Rusya'nın yanıtı konuyla ilgili gerçekleri değiştirmiyor. Rusya, İngiltere topraklarında iki kişiye suikast teşebbüsünde bulundu. Rus devleti dışında suçlu bulunabilecek başka bir sonuç yok. Uluslararası hukuka aykırı davranan ve Kimyasal Silahlar Sözleşmesi'ni ihlal eden Rusya'dır."
Casus krizinde restleşme
Rusya Dışişleri Bakanlığınca, İngiltere'nin, eski Rus ajanı Sergey Skripal ve kızı Yulia'nın zehirlenmesiyle ilgili Rusya’ya yönelik “provokatif” suçlamaları nedeniyle 23 İngiliz diplomatın istenmeyen adam ilan edildiği ve sınır dışı edilmelerine karar verildiği duyurulmuştu.
İngiliz hükümeti de hafta ortasında, Skripal'in zehirlenmesine tepki olarak Rusya'ya yönelik yaptırım kararları alındığını, bu çerçevede 23 Rus diplomatın sınır dışı edileceğini açıklamıştı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un İngiltere’ye yapacağı ziyaretle ilgili davetin geri çekilmesi ile Rusya’da yapılacak Dünya Kupası'na İngiliz devlet erkanı ve kraliyet ailesinden katılım olmayacağı da kararlar arasında yer almıştı.
İngiltere, Skripal ile kızının zehirlenmesinde Rusya tarafından imal edildiği ileri sürülen, askeri nitelikte ve sinir sistemi üzerinde etkili bir kimyasal maddenin kullanıldığının kesinlik kazandığını duyurmuştu. Bu maddenin Sovyetler Birliği tarafından 1970'ler ve 1980'lerde geliştirilen "Novichok" adlı kimyasal grubunun üyesi olduğu belirtilmişti.
İngiltere 2006'da eski Rus ajanı Aleksandr Litvinenko'nun Londra'da radyoaktif bir madde ile zehirlenmesinin ardından da 4 Rus diplomatı sınır dışı etmişti.
Takas edilen casus
Rus mahkemesi, İngiltere için casusluk yaptığı suçlamasıyla 2006 yılında Skripal'e 13 yıl hapis cezası verdi. Dimitri Medvedev’in devlet başkanlığı döneminde affa uğrayan Skripal, 2010 yılında ABD’nin tutukladığı 10 Rus ajanı ile Avusturya'nın başkenti Viyana'da takas edilen 4 casus arasında yer aldı.
Skripal'in daha sonra İngiltere’ye gelerek ülkenin güneybatısındaki Salisbury’de düşük profilli bir yaşam sürmeye başladığı belirtildi.
Rusya, Skripal’in 1990’lı yıllardan itibaren bilgi sızdırdığı İngiliz dış istihbarat servisi MI6’ya, Rusya’nın Avrupa’daki casuslarının kimliklerini de ifşa ettiğini öne sürmüştü.
Skripal ile kızı Yulia, önceki pazar günü Salibury'da bir bankta bilinçlerini yitirmiş vaziyette bulunmuştu. Tedavileri süren baba ile kızın sağlık durumlarının ciddiyetini koruduğu ancak istikrarlı olduğu belirtiliyor.
Kaynak: AA