İnsan Hakları İzleme Örgütü: İsrail'in Yemen'deki liman saldırısı potansiyel savaş suçu

HRW'nin internet sitesinde yayımlanan açıklamada, saldırı hakkında aralarında Yemen'in petrol endüstrisinde çalışan bir Husi yetkilisi ile liman hakkında bilgi sahibi 4 Birleşmiş Milletler (BM) çalışanının da bulunduğu 11 kişiyle görüşüldüğü, saldırıda hedef alınan yerlerin uydu görüntülerinin analiz edildiği ve Yemen'deki "Mwatana İnsan Hakları Örgütü" tarafından yayımlanan verilerin incelendiği belirtildi.

Açıklamada, İsrail ordusunun 20 Temmuz'da Hudeyde Limanı'nı hedef aldığı hava saldırısı sonucu sivillerin hayatını kaybettiği veya yaralandığı aktarılırken, limanda bulunan onlarca petrol depolama tankının, 2 nakliye vincinin ve kentin Salif bölgesindeki bir elektrik santralinin vurulduğu da kaydedildi.

"Milyonlarca Yemenli üzerinde uzun vadeli etki yaratabilecek, hukuka aykırı ve ayrım gözetmeyen" söz konusu saldırıların, sivillere ve bölgedeki siviller tarafından kullanılan nesnelere orantısız şekilde zarar verdiği vurgulanan açıklamada, saldırı neticesinde savaş hukukunun kasten ihlal edildiği ve bu ihlallerin "potansiyel savaş suçu" olarak sayılabileceği savunuldu.

Saldırı, gıda ve yardımlara erişimi daha da zorlaştırdı

Yemen'in ithalatının yaklaşık yüzde 70'i ile ülkeye giren insani yardımların yüzde 80'inin Hudeyde Limanı'ndan geçtiği vurgulanan açıklamada, Yemen halkına gıda ve insani yardımların ulaştırılması açısından limanın kritik öneme sahip olduğu ifade edildi.

Limanda tamamı sivil olmak üzere yaklaşık 3 bin 400 kişinin çalıştığını söyleyen bir BM yetkilisi, saldırıdan bu yana limana giren tek bir yeni gemi görmediğini, bunun da insani yardımların sağlanmasını sekteye uğratacağını belirtti.

İnsan Hakları İzleme Örgütü yetkilisi Niku Jafarnia da İsrail'in Hudeyde'ye saldırısının, milyonlarca Yemen vatandaşı üzerinde kalıcı etki yaratabileceğine işaret etti. Jafarnia, "Yemenliler on yıldır süren çatışmalar neticesinde açıklıkla karşı karşıya. Bu saldırılar onların acılarını daha da arttıracaktır" ifadesini kullandı.

Vurulan elektrik santrali şehrin ana elektrik kaynağı

HRW'nin açıklamasında, İsrail'in hava saldırılarının bir başka hedefinin de Hudeyde'de bulunan elektrik santrali olduğu bildirildi.

Konu hakkında bilgi sahibi 2 kişi, vurulan santralin şehrin ana elektrik kaynağı olduğunu ve hastane, okul, iş yerleri ile evlere elektrik sağladığını belirtti.

Yemen'deki aşırı sıcaklara dikkati çekilen açıklamada, sıcak hava şartları neticesinde elektriğin, vantilatör ve klima gibi soğutma araçlarının kullanımda kritik hale geldiği vurgulandı.

Çevresel zarar

HRW, İsrail'in, limandaki 41 petrol depolama tankından 29'una, gemilerden malzeme yüklemek ve boşaltmak için kullanılan 2 vince zarar verdiğini veya tahrip ettiğini tespit etti.

Uydu görüntüleri üzerinde yapılan incelemeler sonucu, petrol tanklarının en az 3 gün boyunca yandığı ve bu durumun çevresel kaygılara yol açtığı ortaya koyuldu.

Yemen'deki araştırma grubu olan Sana'a Center'da çevre uzmanı olan Musaed Aklan, "Binlerce ton yakıtın yanması sonucu ortaya çıkan zehirli dumanlar halk sağlığı için ciddi risk oluşturuyor" dedi.

Aklan, tanklardan çevreye sızan petrolün yakındaki su kaynaklarını, toprağı, sahilleri ve deniz habitatlarını kirletebileceğini kaydetti.