İran devlet televizyonuna konuşan İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi, nükleer faaliyetlere ilişkin detayları kamuoyuyla paylaştı.
Salihi, "Yüzde 60, yüzde 20 ve yüzde 5 oranlarında uranyum zenginleştirme faaliyetimiz devam ediyor. Yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyum miktarımız 2 buçuk kilogramı aştı" dedi.
İran Meclisi tarafından onaylanan nükleer yasaya göre bir yılda yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş uranyum miktarının 120 kilograma çıkartılması öngörülürken, 4 ayda 90 kilograma ulaştıklarını dile getiren Salihi, yüzde 5 oranındaki uranyum üretim miktarının ise 5 tona yükseldiğini söyledi.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Grossi, bugün, İran'la şubatta yapılan ve 21 Mayıs'ta sona eren geçici teknik anlaşmanın 24 Haziran'a kadar bir kez daha uzatıldığını duyurmuştu.
İran'da onaylanan "nükleer yasa"
Muhafazakarların çoğunlukta olduğu İran Meclisi, nükleer bilimci Muhsin Fahrizade'nin 27 Kasım 2020'de öldürülmesinden kısa süre sonra nükleer faaliyetleri hızlandırmayı hedefleyen "Yaptırımların Kaldırılması ve İran Ulusunun Çıkarlarının Korunması İçin Stratejik Eylem Planı" yasasını çıkarmıştı.
İran Atom Enerjisi Kurumunun uranyumu en az yüzde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve düşük düzeyli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmasını zorunlu kılan yasa, nükleer anlaşmanın taraflarının 21 Şubat'a kadar Tahran'ın bankacılık ilişkilerini ve petrol ihracatını normale döndürecek adımlar atmaması halinde, İran'ın NPT kapsamında 2016'dan bu yana gönüllü olarak uyguladığı Ek Protokol'den ayrılmasını gerektiriyor.
Tahran yönetimi, Ek Protokol uyarınca UAEA müfettişlerinin nükleer tesislerini istedikleri anda aniden denetlemelerine izin vermişti. İran'ın Ek Protokol'den ayrılması, Ajans müfettişlerinin denetimlerinin sınırlandırılacağı anlamına geliyor.
Geçici teknik anlaşma
İran'ın 23 Şubat'tan itibaren Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) kapsamında uygulanan Ek Protokol'den ayrılacağını duyurması üzerine bu ülkede UAEA'nın yürüttüğü temel doğrulama ve izleme faaliyetlerinin sürdürülebilmesi için karşılıklı bir uzlaşı sağlamak üzere 17 Şubat'ta Tahran'ı ziyaret eden Grossi, 22 Şubat’ta taraflar arasında geçici teknik bir anlaşmanın sağlandığını duyurmuştu.