İranlılar, ABD yaptırımlarının devam ettiği ülkelerinde geliştirilen ve bu hafta insanlar üzerinde ilk denemesi yapılan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısına şüpheyle yaklaşıyor.
Salgının en ağır şekilde seyrettiği İran'da, dünyanın farklı ülkelerinde geliştirilen COVID-19 aşılarını almak için girişimler sürerken, bilim adamları yerli aşıyı hafta içinde ilk kez insanlar üzerinde test etmeye başladı.
İranlı bilim adamlarının geliştirdiği "COVIRAN Bereket" aşısı, Sağlık Bakanı Said Nemeki ve diğer yetkililerin katıldığı bir törenle, 29 Aralık 2020'de aşıyı geliştiren bilim adamları heyetinin başında yer alan Muhammed Muhbir'in kızı Tayyibe'ye yapıldı.
Aşı 14'üncü günde ikinci defa yapılacak ve son aşama olan 28'inci günde son dozun vücuda enjekte edilmesinin ardından yaygın kullanıma başlanması için 2 ay beklenmesi ve nihai neticenin ortaya çıkması gerekiyor.
Öte yandan, ABD yaptırımları nedeniyle para transferinde sorunlar yaşayan İran, karşılaştığı engellerin ardından en son 25 Aralık'ta Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) eş güdümünde yürütülen "Covid-19 Aşıları Küresel Erişim Programından (COVAX)" aşı almak için 200 milyon avronun tahsis edildiğini açıkladı. Bu arada yurt dışında yaşayan İranlıların da Pfizer firmasının ürettiği aşıdan 150 bin doz alarak ülkeye bağışladığı belirtildi.
Aşıyla ilgili hükümetin içeride ve dışarıda girişimleri devam ederken, İran sokağında halkın kafası karışık ve aşı yaptırıp yaptırmama konusunda henüz bir karara varabilmiş değil.
Tahranlıların bazıları, aşıya güvenmediklerini dile getirirken, bunun yüksek fiyatlarla halka satılacağından endişe duyanlar da var.
"İran'ın aşı geliştirmesi bence zayıf bir ihtimal"
İran'ın tıp biliminde dünya ülkelerinin gerisinde olduğunu savunan Tahranlı vatandaşlardan Behmen Beyabani, "İran'ın aşı geliştirmesi bence zayıf bir ihtimal. ABD ve Çin'de aşı olduğuna inanıyorum, oralarda vardır fakat bizde yoktur. " diye konuştu.
İran aşısının onay alması halinde yaptırmaya sıcak baktığını ancak böyle bir durumda da yüksek fiyatlarla satılmasından endişe ettiğini dile getiren Beyabani, "Yerli aşı sonuç verirse çok pahalı satacaklardır. Şüphe duymamın nedeni geçmişte yaşadığımız tecrübelerdir. İran'da ilaçları en yüksek fiyattan alıyoruz. Aşının 400-500 tümenden (120-150 Türk lirası) aşağı olmayacağını düşünüyorum. İnşallah böyle olmaz ve iddialar yalan çıkar." görüşlerini paylaştı.
Peyman Ferahani de aşı meselesine olumsuz yaklaştığını söyleyerek, "İran'da üretilen aşıya hiçbir şekilde güvenmiyorum. Çünkü tıp bilimi açısından henüz aşı geliştirecek seviyeye ulaşmadığımızı düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
Tahran'da 2 ay önce Kovid-19'a yakalanan vatandaşlardan Sasan Serabadi de aşıya güvenmediğini ve olmak istemediğini söyledi.
"İran'ın geliştirdiği aşının ne aşamada olduğunu bilmiyorum"
Ferhad Ahmedi de aşı olmaktan korktuğunu ve virüsün İngiltere'de olduğu gibi İran'da da mutasyona uğrayıp yeni bir türünün ortaya çıkmasından endişe duyduğunu ifade ederek, "İran'ın geliştirdiği aşının ne aşamada olduğunu bilmiyorum o yüzden bir şey diyemem." şeklinde konuştu.
Vatandaşlardan Hasan Keyhani ise "Dışarıdan almamalıyız. Kendimiz üretebiliriz. İran bunu daha iyi yapar dışarıdan almamıza gerek yok" derken, Rüstem Aslani, "Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) onay verdiği aşıyı yaptırırım. Güvenilir olması çok önemli." görüşlerini paylaştı.
İranlı vatandaş Murtaza Muini de İran'ın geliştirdiği aşıdan sonuç alınmaması halinde yurt dışından satın alınması gerektiğini ve testlerin başarılı olduğu takdirde aşı yaptıracağını söyledi.