Parlamentoya hitap eden İrlanda Dışişleri Bakanı Simon Coveney, bir milletvekilinin sorusu üzerine, Myanmar'daki saldırılardan kaçarak Bangladeş'e sığınan mültecilerin yurtlarına geri dönmesine ilişkin hükümetin görüşünü açıkladı.
Bangladeş'in geçen yıl ağustos ayından bu yana ülkeye sığınan 700 binden fazla mülteciye cömertlikle kucak açtığını belirten Coveney, "Myanmar'daki süregelen koşullar ve aşırı kalabalık kamplarda kırılgan şartlarda yaşayan mültecilerin durumuna yönelik kaygılarımız sürüyor." ifadelerini kullandı.
Myanmar ve Bangladeş hükümetleri ile Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) arasında imzalanan mutabakat zaptının mültecilerin yurtlarına dönüşü için "önemli bir ilk adım" olduğunu ifade eden Coveney "fakat Myanmar'daki koşulların henüz Arakanlı mültecilerin gönüllü, güvenli, onurlu ve sürdürülebilir dönüşüne izin vermediğini" vurguladı.
Coveney, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu bakımdan Myanmar ile Bangladeş'in yakın gelecekte 5 bin mültecinin dönüşü için bir süre önce vardıkları anlaşma konusunda kaygılıyız. Sahadaki duruma vakıf olan BMMYK'nin dile getirdiği endişeleri, BM kuruluşlarının dönüş düzenlemeleriyle ilgili tartışmalara dahil edilmemiş olmasını ve çok sayıda mültecinin sahadaki koşullar nedeniyle Arakan eyaletine dönmek konusunda taşıdığı endişeleri not ediyoruz."
İki ülkenin uluslararası taraflarla ve mülteci temsilcileriyle daha yakın diyalog içinde olması gerektiğinin altını çizen Coveney, "Bangladeş ve Myanmar hükümetlerine mültecilerin dönüşü için uygun koşullar yaratılana kadar daha ileri ve erken adım atmama çağrısı yapıyoruz." dedi.
Arakanlı Müslümanlara yönelik etnik temizlik
BM'ye göre, 25 Ağustos 2017'den sonra Arakan'dan kaçmak zorunda kalarak Bangladeş'e sığınanların sayısı 700 bini aştı. Uluslararası insan hakları kuruluşları, yayınladıkları uydu görüntüleriyle yüzlerce köyün yok edildiğini kanıtladı.
BM ve uluslararası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddeti "etnik temizlik" ya da "soykırım" olarak adlandırıyor.
Uluslararası medya ve kuruluşların Arakan eyaletine girişini ciddi oranda kısıtlayan Myanmar hükümeti, bugüne kadar Arakanlı Müslümanların geri dönüşlerine ilişkin verdiği sözleri de yerine getirmedi.
Bangladeş'e sığınan Arakanlı Müslümanlar ve insan hakları örgütleri, gerekli güvenli ortam sağlanmadan bu kişilerin Myanmar'a dönmelerinin yeni bir etnik temizlik kampanyasına yol açacağı endişesini taşıyor.
Arakanlı Müslümanlar topraklarına dönemiyor
Myanmar ve Bangladeş hükümetleri, Arakanlı Müslümanların topraklarına dönüşü için 23 Kasım 2017'de anlaşma imzaladı.
Anlaşmaya göre, Myanmar'a dönmek isteyenler, Bangladeş'e geçmeden önce Myanmar'da yaşadıklarına dair belge sunmak zorunda ancak 1982'de vatandaşlık hakları ellerinden alınan Arakanlı Müslümanların Myanmar'da kayıtlarının bulunmaması bu süreçte ciddi sorun yaratıyor. Anlaşmada, Bangladeş'e geçen Arakanlı Müslümanlara bu ülkede BM tarafından verilen belgelerin de Myanmar hükümetinin "onay" sürecinden geçmesi gerektiği belirtiliyor.
Ayrıca anlaşmanın imzalanmasından itibaren 2 ay içinde Arakanlı Müslümanların topraklarına dönüşünün başlaması gerekiyordu ancak Arakanlı Müslümanların eve dönüş sürecinin ertelendiği duyuruldu.
Yerinden edilenlerin durumlarını belgelendirmeleri mümkün olmadığı için anlaşma uygulamada işlevsiz kaldı.
Öte yandan, Myanmar'da uğradıkları zulümden canlarını zor kurtararak Bangladeş'teki kamplara sığınan Arakanlı Müslümanlar, kendilerine vatandaşlık başta olmak üzere belirli haklar verilmedikçe ve güvenliklerinden emin olmadıkça Myanmar'a dönmek istemiyor.
Kamplardaki hayatlarının Myanmar'da uğradıkları zulümle karşılaştırıldığında daha iyi olduğunu düşünen Arakanlı Müslümanlar, tüm zorluklara rağmen Bangladeş'in Cox's Bazar bölgesinde imkansızlıklar içinde hayata tutunmaya çalışıyor.
Kaynak: AA
4ºC
Ankara
