Ortadoğu Araştırmaları Merkezi (ORSAM) Ekonomi Uzmanı Oğuzhan Demirdöğen, İsrail'in Filistin'e yönelik saldırılarının ekonomiye yansımalarına ilişkin değerlendirmede bulundu. Savaşla birlikte petrol fiyatlarında yukarı yönlü risk oluştuğunu hatırlatan Demirdöğen, bu süreçte navlun ücretlerinin de arttığını söyledi.
Demirdöğen, "Yemen'de Husiler Kızıldeniz'den geçen İsrail bağlantılı gemileri vurdu. Ardından da ABD ve İngiltere öncülüğündeki 10 ülke Husilere saldırdı. Bu gerilim sonrasında gemiler rotalarını değiştirdi. Süveyş Kanalı yerine Ümit Burnu üzerinden Avrupa'ya ulaşan ticaret gemileri yaklaşık 3 bin 500 deniz mili fazla yol katetmeye başladı. Alternatif rotalar gemilerin gidiş-dönüş yakıt maliyetini yaklaşık 1 milyon dolar artırıyor." diye konuştu.
Bu gelişmelerin navlun maliyetlerini yüzde 40 yükselttiğine dikkati çeken Demirdöğen, şöyle devam etti:
"Konteynerlerin ortalama navlun fiyatları 4 bin dolara yaklaştı. Ayrıca, risklerin artmasıyla birlikte sigorta fiyatlarında da artışlar görüldü. Uzayan sefer sürelerine bağlı olarak düşen konteyner kapasitesi, yükselen yakıt ve operasyon giderleri, deniz taşımacılığı maliyetlerini son 9 haftada yüzde 300'e yakın artırdı. Uluslararası firmaların Süveyş Kanalı üzerinden sevkiyatlarını azaltması Mısır ekonomisini de etkiledi. Kanal, ülke için önemli bir döviz kaynağı. Mısır, Süveyş Kanalı geçişlerinden günlük 30-35 milyon dolar gelir elde ediyor. Bu gelişmelerin etkisiyle Mısır gelirlerinde ocakta geçen yılın ayını ayına göre yüzde 36 kayıp yaşandı."
Dış ticaretinin yüzde 80'ini deniz yoluyla gerçekleştiren Çin'in de gelişmelerden olumsuz etkilendiğini dile getiren Demirdöğen, Çin'in dış talep şoklarına karşı alternatif kara rotalarını gündeme getirdiğini ifade etti.
Avrupa'nın enerji güvenliğinde yeni risk oluştu
Demirdöğen, devam eden istikrarsızlıktan endişe duyan uluslararası yatırımcıların bölge ülkelerine yönelik yatırım stratejilerini yeniden değerlendirdiğini söyledi.
Katar'dan İtalya'nın en büyük LNG terminali Adriyatik'e gidecek LNG sevkiyatının iptal edildiğini belirten Demirdöğen, Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle enerji güvenliği sarsılan Avrupa için yeni bir riskin daha oluştuğunu bildirdi.
Demirdöğen, savaşın devamı durumunda küresel ve bölgesel ekonomiler üzerindeki baskıların artacağını belirterek, "İsrail ile Filistin arasında devam eden savaş, acil insani krizin dışında petrol fiyatlarını, ticaret yollarını, küresel ticareti ve küresel enflasyonu etkiliyor. İsrail'in Filistin'e yönelik saldırıları bölge ekonomisini de çıkmaza sürüklüyor." dedi.
