İsrail 2021'den bu yana yapay zeka sistemleri kullanıyor ve bunları geliştirmeye devam ediyor. İsrail İstihbarat Teşkilatına mensup 8200'üncü Birlik tarafından "Alchemist", "Depth of Wisdom", "The Gospel" ve "Fire Factory" gibi yapay zeka hedef sistemleri geliştirildi.
"The Gospel" sistemini ilk defa 7 Ekim sonrası Gazze saldırılarında kullanmaya başlayan İsrailli uzmanlar "Fire Factory" sisteminde yan hasar sivil ölümleri engellemek üzere tespit edilen en az 5 kişilik hedefleri seçerken "Gospel" sisteminde bu kısıtlamayı kaldırdı. Mevcut Gazze saldırılarının ilk 35 gününde 15 bin hedefi bombalayan İsrail, 2014'teki 51 günlük saldırılarında ise sadece 6 bin hedefi bombalayabildi.
"Yapay zeka destekli Gospel" sistemi, dron görüntüleri (VISINT), sinyal istihbaratı (SIGINT) ile tespit edilen haberleşmeler, gözetleme verileri gibi insan istihbaratı (HUMINT) kaynakları, coğrafi istihbarat (GEOINT), bireylerin ve büyük grupların hareketleri ile davranış kalıplarının izlenmesinden elde edilen bilgiler gibi büyük bilgi kümelerini analiz ederek hedef tespiti yapıyor. İsrail askeri yetkililer, eskiden yılda 50 hedef tespiti yapılabilirken yeni sistemle günde en az 100 hedef tespiti yapıldığı ve bunların yarısının bombalandığı bilgisini paylaştı. Uzmanlar, son Gazze saldırılarındaki korkunç sivil kayıpların büyük ölçüde yapay zeka destekli sistemlerin kullanılmasından kaynaklı olduğu görüşünde birleşiyor.
İsrail ordusu, Gazze saldırılarında, kara kuvvetlerine ilk kez istihbarat bilgilerinin ve güncellenen harekat durumuna uygun hedeflerin gerçek zamanlı olarak sağlandığını duyurdu. "Pillar of Fire" projesi kapsamında, söz konusu hedeflerin gerçek zamanlı olarak Güney Komutanlığındaki ateş idare merkezine aktarıldığı ve sonrasında hava ve deniz kuvvetlerinin işbirliğiyle anında yüzlerce saldırı gerçekleştirildiği açıklandı.
Hava Kuvvetleri
İsrail Hava Kuvvetleri envanterine, 39 gelişmiş Amerikan F-35 savaş uçağı girdi. İsrail için üretilen versiyon, F-35I "Adir" olarak adlandırılıyor ve 2027'den itibaren 75 alım planlanıyor.
İsrail ordusu, 2018'de İsrail'in F-35'i muharebede kullanan ilk ülke olduğunu bildirmişti. Söz konusu uçakların 35'ini Gazze'ye yönelik saldırılarda kullandığı çeşitli kaynaklarda yer aldı.
ABD, Gazze'ye yönelik saldırıların başında, İsrail'e ait F-35I'ların "beyni" olarak nitelendirilebilecek "görev veri dosyalarını (MDF)" hızlı biçimde güncelleyerek Kudüs'e teslim etti.
Kasım 2023'te ise Yemen'deki Husiler tarafından atıldığı iddia edilen seyir füzesinin ilk defa bir "Adir" F-35I tarafından düşürüldüğü açıklandı.
Öte yandan, İsrail Hava Kuvvetlerine ait 140'ncı ve 116'ncı F-35I "Adir" Filoları tarafından, "Serbest Düşümlü" (güdümsüz) uçak bombaları, Müşterek Doğrudan Taarruz Mühimmatı (JDAM) ile güdümlü hale getirilerek kullanıldı. Bu sistemin dünyada denendiği ilk saldırı olarak kayda geçti.
Ayrıca bugüne kadar "Adir" jetleri, mühimmatı uçağın içinde taşıyordu ancak "gizlilik" özelliğinden vazgeçilerek kanatlara da bomba yüklendi ve tek sortide birden fazla görev yapma imkan ve kabiliyetine kavuşturuldu.
Son Gazze'ye yönelik saldırılarında yüzlerce 2000 librelik (907 kilogramlık) GBU-31 "Sığınak Delici" uçak bombası atan İsrail, Vietnam Savaşı'ndan sonra en yüksek rakama ulaştı. Gazze'nin uydu görüntülerinde yapılan analizlerde, GBU-31 tarafından açılabilecek büyüklükte (12 metre çapında) 500'ün üzerinde bomba çukuru görüldü.
İsrail Hava Kuvvetleri, Eylül 2023'te Rafael Advanced Defence Systems ve yan kuruluşu olan Aeronautics tarafından geliştirilen "Nitzotz (Spark) dron"u teslim aldı.
5. nesil dron olan "Spark" hakkında çok bilgi yok ancak yaklaşık 55 kilogram ağırlığında ve 5 metre kanat genişliğine sahip olduğu, istihbarat toplama, yer birliklerine destek ve hedef tespit görevlerinde kullanıldığı kaydediliyor.
İsrail, 30 Ekim'de, Amerikan AeroVironment firmasından, "intihar dronu" olarak kullanmak üzere 200 adet, gezici mühimmat (kamikaze dron) sistemi olan "Switchblade 600" satın almak için talepte bulundu. 40 dakikadan fazla havada kalabilen "Switchblade 600", 54,5 kilogram ağırlığında Javelin tanksavar mühimmatı bazında geliştirilmiş zırh delici başlığıyla zırhlı araçların yanında, sığınaklara karşı da kullanılabiliyor. İHA, 80 kilometrelik bir menzile sahip.
Hindistan'ın ilk özel dron firması "Adani Defence and Aerospace"in İsrail firması "Elbit Advanced Systems"le ortak üretimi olan Hermes 900 dronun, Hindistan'da üretilenleri de ilk defa Gazze'de kullanıldı.
Yüksek performanslı sensörlerle donatılmış bu İHA'ların, kara veya deniz hedeflerini tespit edebildiği belirtiliyor. Hermes 900'ün parçalarının karbon kompozit malzemelerden yapıldığı, 8,3 metre uzunlukta, kanat genişliğinin 15 metre olduğu, 300 kilogramın üstünde yük taşıma kapasitesi bulunduğu kaydediliyor. 9 bin metre irtifada 36 saat havada kalabilen uzun menzilli İHA'nın, gelişmiş elektro optik sistemlere, lazer işaretleyicilere ve muhabere istihbaratı (COMINT) podlarına sahip olduğu vurgulanıyor.
İsrail'in yeni kullandığı teknolojilerinden birisi de "Arrow" silah sisteminin bir parçası olan "Arrow 3" füze savunma sistemi.
Sistemin Yemen'den fırlatılarak atmosfer dışından gelen bir balistik füzeyi önlediği belirtildi. Yemen füzesinin, hava savunma sistemine dahil, "Guardian Sword" (Koruyucu Kılıç) birimi tarafından etkisiz hale getirilmesi, uzaydan gelen tehditlere karşı konvansiyonel müdahalelerin dışında yeni bir teknolojinin kullanıldığını gösteriyor.
Öte yandan İsrail'in, "Demir Kubbe" ile birlikte roketlerin önlenmesinde kullanılacak lazer silahı üzerinde çalıştığı da belirtiliyor. "Iron Beam" (Demir Işın) adı verilen sistemin Filistin'e yönelik saldırılar sırasında yapılan ilk testlerinin başarılı geçtiği ve birkaç yıl içinde kullanılabilir hale getirileceği kaydediliyor.
İsrail Hava Kuvvetleri, 11 Aralık'ta Lockheed Martin C-130-J Super Hercules uçağını kullanarak Gazze Şeridi'nin güneyinde yer alan Han Yunus'ta kara saldırıları düzenleyen İsrail askerlerine yaklaşık yedi ton ekipman attı. Bu, İsrail'in 2006 Lübnan Savaşı'ndan bu yana gerçekleştirdiği ilk hava ikmal harekatıydı.
Deniz Kuvvetleri
İsrail'in Deniz Kuvvetlerinin Nisan 2015'te Almanya'dan sipariş ettiği Sa'ar 6 korvetleri ilk defa 16 Ekim 2023'te Gazze'ye yönelik kullanıldı.
Sa'ar 6 korvetleri ise İsrail yapımı hava hedeflerine karşı kullanılan Barak 8 füzelerinin ve Demir Kubbe sisteminin deniz versiyonlarında kullanılmak üzere modifiye edildi. İsrail donanmasında şu anda 4 Sa'ar 6 korvet bulunuyor. 90 metre uzunluğunda, azami yükte 1900 grostonluk savaş gemisi 70 mürettebat taşıyor. 7 bin 400 kilometre menzilli Sa'ar 6 üzerinde bir adet MH-60 Seahawk helikopteri taşınabiliyor.
Sa'ar 6 korvetlerinde, 76 milimetrelik (mm) ana top haricinde, 2 Typhoon (Tayfun) Silah İstasyonu, Barak-8 karadan havaya füzeler için 32 dikey fırlatma ünitesi, C-Dome savunma sistemi için 40 dikey fırlatma ünitesi, 16 adet Gabriel V gemisavar füze, Harpoon Blok II, denizden denize füzeler ve 2 adet 324 milimetrelik torpido fırlatıcıları bulunuyor.
Sa'ar 6 korvetlerindeki 76 milimetrelik top ve Typhoon Silah İstasyonunun Mk-30c versiyonu, Gazze'ye yönelik saldırılarda ilk kez kullanıldı.
76 milimetrelik deniz topu, İtalyan savunma şirketi Leonardo'nun alt kuruluşu Oto Melara tarafından üretiliyor ve 76/62 Super Rapido Multi-Feed deniz topu olarak adlandırılıyor. 7,5 ton ağırlığındaki su soğutmalı, elektrikle çalışan top dakikada 120 mermi atabiliyor. Her bir merminin ağırlığı 6,3 kilogram. Topun namlu uzunluğu 4,26 metre.
Typhoon Silah İstasyonunun Mk-30c versiyonunda ise önceki modellere göre geliştirilmiş hedef sistemi ve Northrop Grumman ürünü üzerinde atışa hazır 200 mermi bulunan "Mk44 Bushmaster II" 30 milimetrelik top bulunuyor.
10.3ºC
Ankara
