Aralarında resmi diplomatik ilişki bulunmayan İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Expo 2020 Dubai’de, bu yılın şubat ayında gözlerden uzak şekilde inşa etmeye başladıkları ilişkileri yeni bir boyuta yükseltecek.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bunun işaretini pazar günü hükümetinin düzenlediği toplantının ardından verdi. Netanyahu kabine toplantısından sonra yaptığı basın açıklamasında, 20 Ekim 2020-10 Nisan 2021 tarihleri arasında Dubai’de düzenlenecek Expo 2020 Dünya Fuarı’na katılımlarını netleştirdiklerini söyledi.
192 ülkenin katılımının kesinleştiği Expo 2020 Dubai’yi 25 milyon kişinin ziyaret etmesi bekleniyor. Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki fuar, Afrika - Orta Doğu - Asya ekseninde yeni ticaret bağlantılarının tesis edilmesi anlamında önemli bir organizasyon olacak.
Meşruiyet elde etmek için fırsat
İşte İsrail, bu fuara katılarak yalnızca Birleşik Arap Emirlikleri nezdinde değil, Filistin sorunu nedeniyle dışlandığı Arap dünyasında meşruiyet elde etmek için önemli bir fırsat yakalayacak.
İsrail Başbakanı Netanyahu fuarla ilgili açıklama yaparken, yalnızca Birleşik Arap Emirlikleri ile değil toplam 6 Arap ülkesiyle aralarında “sıkı ilişkiler” olduğunu söyledi. İsrail’in halen diplomatik ilişkisi olan iki arap ülkesi Mısır ve Ürdün. Umman ve Suudi Arabistan’ın da son 2 yılda İsrail ile giderek yakınlaşan ilişkileri söz konusu.
Körfez bölgesinde artan İran tehdidinin bu listedeki sayıları artırması ihtimal dahilinde.
Süreç ABD aracılığıyla başladı
Nitekim, Birleşik Arap Emirlikleri ile İsrail’i aynı masada buluşturan süreç, 13 Şubat 2019’da ABD’nin İran ile sorun yaşayan ülkeleri bir araya getirdiği Varşova Zirvesi ile başladı.
İsrail ve BAE’nin ABD ara buluculuğuyla başlayan diyalog sürecinde en az 3 görüşme yaptıkları tahmin ediliyor.
İsrail'in bu süreçte, BAE’ye savaş uçaklarını geliştirecek yazılımların yanı sıra, tehdit oluşturabilecek muhaliflerin haberleşmelerinin takip edilmesine imkan tanıyacak teknolojik casusluk ekipmanlarını da temin ettiği belirtiliyor.
İki ülke arasındaki askeri ve istihbarat iş birliği Expo 2020 Dubai fuarı vasıtasıyla Arap ve İslam ülkeleri ile İsrail arasındaki ilişkileri yeni bir döneme taşıyacak girişimin başlangıcı oldu.
Diplomatik gözlemciler, Birleşik Arap Emirlikleri’nin İsrail’e araladığı kapı ile ABD’nin Filistin devletini ortadan kaldırması beklenen “Yüzyılın Anlaşması” planının eş zamanlı olarak ilerlediğine dikkat çekiyor.
Haber: Mehmet Kancı