Kim-Putin görüşmesinin arkasında ne var?

Zırhlı treniyle Rusya'ya giden Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi. Liderler, Rusya'nın Çin sınırına yakın bölgesinde, Rusya'nın ilk ticari uzay merkezi olan Vostonçniy Uzay Üssü'nde görüştü.

Putin, Kim ile açık bir görüş alışverişinde bulunduğunu ve iki ülke arasında "askeri iş birliği potansiyeli" olduğunu söyledi.

Kim son olarak 2019’da, ABD ile nükleer müzakerelerin çökmesinin ardından Vladivostok’a giderek Putin’le görüşmüştü.

İki lider neden buluştu?

Analistler, Kuzey Kore'nin, Rusya'nın Ukrayna'da sürdürdüğü savaşa büyük bir destek sağlayabilecek on milyonlarca Sovyet dönemi top mermisi ve roketine sahip olduğuna inanıyor.

Her ne kadar bu silahlar eski teknolojiye sahip olsa da, çok sayıda olmaları Moskova'nın işine geliyor.

Mühimmat sıkıntısı, Ukrayna'daki savaş boyunca hem Moskova hem de Kiev için devam eden bir sorun...

“Rusya cephane açlığı çekiyor”

Rusya’nın yaşadığı mühimmat sıkıntısı ilk olarak Batılı yetkililer tarafından dile getirildi. ABD Ulusal İstihbarat Direktörü Avril Haines, yılbaşında Rusya’nın büyük bir cephane açlığı çektiğini söyledi.

“Rus kuvvetleri önemli miktarda cephane açığıyla karşı karşıya ve önemli personel kısıtlamaları altında, ancak işgal altındaki Ukrayna topraklarında mayın döşemeye ve yeni savunma pozisyonları hazırlamaya devam ediyor."

Rusya’nın yaşadığı cephane sıkıntısıyla ilgili bir açıklama da Ukrayna Savaşı konusunda sürekli kamuoyunu bilgilendiren İngiltere’den geldi.

İngiliz istihbaratı, Rus birliklerinin mühimmat sıkıntısı nedeniyle Ukrayna'daki "göğüs göğüse" çarpışmada muhtemelen kürek kullandığını belirtti.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ise Moskova’nın Pyongyang’a ihtiyaç duymasının “çok şey” ifade ettiğini söyledi.

"Rusya'nın, bir hafta içinde bitmesini beklediği bir savaşta savunma kapasitesini güçlendirmek için Kuzey Kore gibi bir ülkeye yönelmek zorunda kalması çok şey ifade ediyor."

Rusya ise zaten bir süredir silah konusunda Kuzey Kore'ye yönelmişti.

Geçtiğimiz yıl aralık ayında Beyaz Saray Reuters haber ajansı aracılığıyla, Kuzey Kore'nin Rus paralı asker grubu Wagner'e de askeri silah sattığını duyurmuştu.

Ancak hem Rusya hem de Kuzey Kore haberleri yalanladı.

Öte yandan Doğu Asya uzmanı Nam Sung-wook'a göre, Rusya ile Kuzey Kore yakınlaşması konjonktür itibarıyla tam bir “kazan-kazan” ilişkisi.

"Putin tükenen silah envanteri yüzünden köşeye sıkışırken, Kim Güney Kore-ABD-Japonya üçlü iş birliğinin baskısıyla karşı karşıya. Olası bir anlaşma her ikisi için de bir 'kazan-kazan' anlaşması olur."

Olayı yakından takip eden Güney Kore Birleşme Bakanlığı, Kim'in ziyaretine Kuzey Kore'nin top mermisi ve füze üreten fabrikalarından sorumlu yetkili Jo Chun Ryong'un da eşlik ettiğini söyledi.

Öte yandan iki liderin görüşmesinin askeri çizgiye odaklandığını söyleyen sadece Batı medyası ve Güney Kore değil. Kuzey Kore devlet medyası da Kim-Putin görüşmesinin askeri odaklılığını kabul eden yayınlar yapıyor.

Kim ne istiyor?

Konunun uzmanlarına göre Kim, Kuzey Kore'nin nükleer yetenekli balistik füze programı için gelişmiş silahlara ihtiyaç duyuyor. Dolayısıyla, görüşmenin ana maddelerinden birinin nükleer yetenekli balistik füzeler olduğu tahmin ediliyor.

Bunun yanında yoksullukla boğuşan Kuzey Kore’nin gıda, yakıt ve diğer hammaddeleri de acil şekilde talep ettiği belirtiliyor.

Zira COVID-19 salgını nedeniyle sınırların kapatılmasının ardından Kuzey Kore, temel ihtiyaç maddelerinde ciddi sıkıntılarla karşıya kaldı. Rusya’nın bu konularda Kuzey Kore’ye yardım edebileceği konuşuluyor.

Ancak Birleşmiş Milletler'in (BM) Kuzey Kore'ye yönelik yaptırımlarının Pyongyang-Moskova ilişkisinin önündeki en büyük engel. BM 2006'daki ilk nükleer denemesinden bu yana Kuzey Kore'ye yaptırım uygulanmasını öngören 10'dan fazla karar almıştı.

Analistler, cephane karşılığında Rusya’nın Kuzey Kore’ye yüksek teknoloji ihracının yaptırımları ihlal anlamı taşıyabileceğini düşünüyor. Bunun yanında ABD, Pyongyang’ı Rusya’ya silah satmaması konusunda sürekli uyarıyor.

Kuzey Kore ve Rusya ilişkileri, Kore Yarımadası’nın bölünmesine yol açan savaşta en ileri seviyesine ulaştı. Dönemin Sovyetler Birliği ve Çin Kuzey Kore’yi desteklerken, ABD ve müttefikleri de Güney Kore’yi destekledi.

Ancak bu ilişki hep böyle sürmedi.

Rusya 2013 yılında Kuzey Kore'nin nükleer denemeleri nedeniyle Birleşmiş Milletler'de alınan iki karara destek verdi. Bu adım ilişkilerin gerilmesine neden oldu.

Ancak son yıllarda iki ülke ilişkileri tekrar eski seviyesine doğru yükselmeye başladı.

Öyle ki Kim, COVID-19 salgınından bu yana Kuzey Kore'den ilk kez ayrılıyor.

Ülkeyi son kez Donald Trump yönetimi altında ABD tarafından düzenlenen 2019 Kore DMZ Zirvesi sırasında terk etmişti.