Kirli bombalar, nükleer silah sınıfına girmiyor. Ancak kitlesel yıkım etkisine sahipler.
Konvansiyonel bir silah olarak bilinen kirli bomba, geleneksel patlayıcıların içine kimyasal radyoaktif malzemelerin eklenmesiyle hazırlanıyor.
Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Toğrul İsmayıl, kirli bombalara ilişkin şu değerlendirmeyi yapıyor:
"Kirli bomba aslında, bazen küçük nükleer silah da diyorlar ama radyolojik bir silahtır. Nükleer silahtan farkı şu ki: dağıtıcı güce sahip değil. Yani daha ziyade insanlara yönelik radyolojik kullanım amacıyla kullanılan bir silah diyebiliriz."
Kirli bombalarda, nükleer bombalarda kullanılan yüksek derecede rafine radyoaktif malzeme kullanılmıyor.
Ucuz ve kolay üretilebiliyorlar
Hastanelerden, nükleer santrallerden veya araştırma laboratuvarlarından elde edilen radyoaktif malzemeler tercih ediliyor.
Böylece, bu tip bombalar nükleer silahlardan daha ucuz ve kolay üretilebiliyor.
Patlayıcı infilak ettiğinde havaya uranyum gibi radyoaktif maddeler saçılıyor.
"Kirli bombalar oldukça tehlikeli"
Bilim insanlarına göre, bir kirli bombanın patlaması gücüne göre, bir mahallenin hatta şehrin tamamını on yıllar boyunca yaşanılamaz hale getirebilir.
Prof. Dr. İsmayıl, "Çok tehlikeli silahlardan biridir. Çünkü etkisi esas itibariyle insanların radyolojik etki altında kalarak uzun yıllar değişik hastalıkların ortaya çıkması, ilk başta tabii ki güçlü etki altında ölümler, çok ciddi sayıda ölümler. Çernobil örneğinde gördük. Küçük bir sızıntıdan dolayı geniş bir coğrafya etkilenmişti. Geniş bir coğrafyaya yayılmıştı ve hala da etkileri devam etmektedir." diyor.
Kirli bomba saldırısı oldu mu?
Daha önce dünyanın hiçbir yerinde kirli bomba saldırısı düzenlenmedi. Ancak denemeler oldu.
1996'da Çeçen isyancıların, Moskova'daki bir parka yerleştirdiği kirli bomba güvenlik ekiplerince etkisiz hale getirildi.
1998'de de Çeçenistan istihbarat servisi, bir demir yolu hattının yakınına yerleştirilmiş bir kirli bomba tespit ederek imha etti.
Haber: Seda Şahin